Ev satın alırken nelere dikkat etmelisiniz?
Herkes hayalindeki evi satın almak için uzun uğraşlar verir. Ancak ev satın alırken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bunun için bireysel bir kişiden ev satın almak istediğinizde satıcının kimliğine göre evin sahibi olup olmadığı mutlaka araştırılmalıdır. Elinde bulunan tapu senedi görülmeli ve tapu dairesinden bu evin o kişiye ait olup olmadığı teyit edilmelidir. Eğer tapu kayıtlarında sahibi görünüyorsa bu durumda evin değerini azaltacak bir kaydın bulunup bulunmadığı sorgulanmalıdır. Bu kayıtlar arasında dikkat edeceğiniz ipotek, haciz, irtifak gibi bilgilerdir. Ayrıca tapuda evin devrine bir engel olup olmadığı mutlaka öğrenilmelidir.
Eğer satın alacağınız ev kat irtifakı ya da kat mülkiyeti kurulmuş bir yerse yönetim planını incelemelisiniz. Çünkü satın aldıktan sonra bu yönetim planındaki maddeler sizide bağlayacaktır. Alacağınız evin üzerinde kat irtifakı ya da kat mülkiyeti olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Ayrıca buradan yönetim planının olup olmadığı öğrenilebilir. Evi satın aldığınız takdirde düzenlenecek tapu senedinin arkasına bu yönetim planının olduğu yazılır. Bu belgeyi imzalayacağınız için yönetim planını kabul etmiş olursunuz. Tapu bilgilerine ulaşılamadığında evi satan kişiden evin yeni tarihli bir tapu kayıt örneğini istemelisiniz.
Belediyeden ya da tapu sicil müdürlüğünden mutlaka inşaat projesi incelenmelidir. Zeminin projeye uygun olup olmadığı denetlenmelidir. Projeye aykırı ilave ve tadilatlar sizin belediyeden ceza almanıza ya da evin yıkılmasına kadar gidebilir. Satıcıyla mutlaka satış protokolü yapmalısınız. Bu protokol imzalı ve 2 nüsha olarak hem alıcıda hem satıcıda bulunmalıdır. Böyle bir protokol yapmadan satıcıya kapora vermemelisiniz ve vereceğiniz kapora miktarı bu protokolde belirtilmelidir. Anlaşılan kapora miktarı evin değerinin yüzde 5’ini aşmamalıdır.
Satın alınacak evin tapu sicil müdürlüğünden öğrenilen kat mülkiyetinin olup olmadığına dair bilgi neticesinde binanın yapı kullanma izin belgesi ve formalitelerin tamamlandığını araştırmalısınız. Bunlar yapılmamışsa masraflarınızın olacağını bilmelisiniz. Evi satın almadan önce kadastro müdürlüğünden haritası incelenmeli, etrafında bulunan binalar ve bu aşamadan sonra yapılacak binalar denetlenmelidir. Ayrıca evin değerinin tam olarak belirlenmesi gerekir. Satıcıyla yaptığınız protokolde evin açık adresi ve tapu bilgileri kesinlikle olmalıdır. Protokolde olması gereken bir detayda tapu masraflarının kimin tarafından ödeneceği bilgisidir. Bunlar belirtilmediği takdirde son aşamada bile sorunlar çıkabilmektedir.
Protokolde satıcıya ulaşabileceğiniz bir adres bilgisi mutlaka bulunmalıdır. Daha sonra satıcıya ulaşmak istediğinizde bu bilgiye ihtiyacınız olabilir. Satıcıyla yapacağınız protokolde herhangi bir sebepten dolayı taraflardan birinin satıştan ya da alıştan cayması halinde cezai şart uygulaması belirlenmelidir. Bu gibi anlaşmalarda genellikle alıcının cayması halinde kapora’nın yanacağı satıcının cayması halinde ise kapora ile beraber bir miktar daha ödeme yapacağı belirlenir. Satışın gerçekleşeceği tarihe kadar eve ait olan emlak vergisi, elektrik, apartman aidatı, doğalgaz gibi borçları kimin ödeyeceği mutlaka açıkça belirtilmelidir. Bu durum kat mülkiyetinde belirlenmiş olup borçların teminatı olarak gayrimenkul gösterilmiştir. Satış anında evin borçsuz olarak alıcıya teslim edilmesi gerekir.