Fosfor nedir, ne işe yarar?
Fosfor; vücut sağlığı açısından hayati öneme sahip inorganik maddeler şeklinde tanımlanan minerallerden biri olup, kalsiyumdan sonra vücutta en çok bulunan ikinci mineraldir. Hücrelerimizin tamamında bulunur ve kimyasal reaksiyonların gerçekleşmesini sağlar. %80’i kalsiyumla birlikte kemik ve dişlerde depolanmış olarak, geri kalan %20’lik kısmı ise dokularda ve kanda yer alır.
Fosforun kemiklerden sonra en çok bulunduğu ikinci yer kırmızı kan hücreleri yani alyuvarlardır.
Hücrelerdeki enerji döngüsünün sağlanmasında, hücrelerin onarımında, kemik ve dişlerin oluşumunda, beynin çalışmasında ve zihinsel yorgunlukların giderilmesinde, sinir uyarılarının iletilmesinde, fiziksel performansın artırılmasında, kalbin ve böbreklerin düzenli çalışmasında, hormon üretiminin uyarılmasında etkili bir mineraldir.
Yağların ve karbonhidratların yakılıp enerjiye çevrilmesi, vücudun asit baz dengesinin korunması, genetik kodun yazılı olduğu DNA’daki nükleit asit yapımında yer almak gibi önemli sorumlulukları vardır.
Fosfor eksikliği kendini kemiklerin güçsüzleşmesi, kemik ağrıları, kasların zayıflaması, eklem iltihapları, diş kaybı, cilt problemleri, büyüme geriliği, iştahsızlık, kilo kaybı, gerginlik, kalple ilgili sorunlar, sinirsel rahatsızlıklar şeklinde gösterebilir.
Dengeli beslenen kişilerde eksikliği pek görülmemekle birlikte; böbrek hastaları, hipertiroidisi olanlar, mide sorunları nedeniyle düzenli ilaç kullananlar ve fazla miktarda alkol tüketen kişiler dikkatli olmalıdırlar.
Peynir, yoğurt, süt, yumurta, sakatatlardan karaciğer ve böbrek, balık, deniz ürünleri, sarımsak, mercimek, bezelye, soya fasulyesi, tahıllar, ayçekirdeği, susam, badem, fıstık önemli fosfor kaynaklarıdır.
Düzenli ve dengeli bir şekilde bu gıdalara beslenme programında yer vermek vücudu fosfor eksikliğinden korumak için yeterlidir.
Fosforun en az bulunduğu besin kaynakları meyve ve sebzelerdir.
Alınması gereken günlük fosfor miktarı 800-1400 mg aralığında olup, ihtiyacın en yüksek olduğu dönem 9-18 yaş aralığıdır.
Bir bardak yağsız sütün 247 mg fosfor, haşlanmış bir yumurtanın ise 86 mg fosfor içerdiğini aklınızda tutun ve kahvaltılarınızdan bu ikiliyi eksik etmeyin.