Francis Bacon kimdir?
“Bilgi güç kaynağıdır” diyen ünlü filozof 22 Ocak 1561 yılında İngiltere’nin başkenti Londra’da dünyaya geldi. Bacon’ın babası Kraliçe I. Elizabeth’in baş mühürdarlığını yapıyordu. On iki yaşına geldiğinde Cambridge Trinity College’e giren Bacon, skolastik felsefeyle ilk kez bu dönemde tanıştı ve karşıt görüşlerin temelleri burada atılmaya başlandı. 1576 yılına gelindiğinde hukuk eğitimi almaya başlamış, Fransa’daki İngiliz elçisinin yanında çalışma teklifi alarak Fransa’ya gitmiştir. 1579 yılında babasının ölmesinden sonra İngiltere’ye dönen Bacon, yarıda bıraktığı hukuk eğitimine devam etmiştir. Hukuk öğrenimini tamamladıktan sonra avukatlık yapmaya başlayan Francis Bacon, avukatlığın yanı sıra siyasi kariyer edinmek için çalışmış ve İngiliz Parlamentosuna seçilmiştir. Kraliçe I. Elizabeth’e olan bağlılığı sayesinde Bacon, kariyerinin en parlak dönemlerini yaşamıştır. Kraliçe I. Elizabeth’in ardından tahta geçen I. James döneminde çok önemli görevler üstlenmiştir. Sir unvanı da alan Bacon İngiltere baş yargıçlığına kadar yükselmiştir. 1597 yılında ise ünlü eseri olan Denemeler’i yayınladı.
1603 yılında Kraliçe Elizabeth’in ölümü ve I. James’in hükümdarlığı Bacon’a başarının yollarını açtı. 1613’te başsavcı, 1616’da kralın özel danışmanı, 1617’de başmühürdar, 1618’de başyargıç oldu. Aynı yıl Verulam baronu, 1621 yılında da Saint Albans vikontu payelerini aldı. Bütün bunlar olurken felsefi çalışmalarını da devam ettirdi. 1609 yılında Eskilerin Bilgeliği, Yeni Organon’u kaleme aldı. Buckingam Sarayı’nın ve kralın gözdesi olan Francis Bacon, bazı davalarda pazarlıklara giriştiği ve servetini yolsuzlukla elde ettiği yolunda kuşkular ortaya çıktı. Bütün bunlar ünlü felsefe adamı Bacon’un tekrar başladığı yere dönmesine neden oldu. 1621 yılında bütün resmi görevlerinden uzaklaştırma ve sarayı terk etme cezasına çarptırılan Bacon, hapse girmekten kralın iyilikseverliği sayesinde kurtuldu.
Bacon bütün bu olumsuz durumlardan sonra köşesine çekilme kararı aldı. Artık daha fazla zorlamayacaktı. Bacon’un felsefi üretkenliği bu dönemde doruğa ulaştı. 1621 yılında “Büyük Yenilenme” önsözünü yazdı ve 1622’de VII. Henry’nin tarihini anlatan bir kitabı tamamladı. Fakat Bacon’un ömrü Büyük Yenilenme’yi tamamlamaya yetmedi ve 9 Nisan 1626 günü zatürreden öldü.
Bacon, Descartes’le birlikte, modern düşüncenin, en önemli temsilcisi, hatta kurucusudur. Bacon’ın modern felsefenin ilk büyük filozofu, olduğu kabul edilir. Bacon bilimcidir, yani rasyonalisttir. Bacon, doğayı doğrulukla bilmenin tek güvenli yolunun bilim olduğunu, bilimsel yöntemin insana doğayı denetleyeceği bilgiyi sağlayacağını ileri sürmekteydi.
17. yüzyılın en özgün ve en derin entelektüel reformcusu olarak kabul edilen Bacon, bilim ve felsefede, yepyeni bir sayfa açmanın gereğine vurgu yapanların başında geliyordu. Bacon, geleneği, geleneksel bilgeliği deneyi unutup, otoriteye gereksiz bir şekilde iman ettiği için eleştirirken, bir taraftan da ilerlemeciliğin; uygulamalı bilimsel bilgi alanında hızlı bir biçimde biriken deneysel bilgi ve tarihsel ilerleme anlamında modern teknolojik ilerleme düşüncesinin en büyük temsilcisiydi. Francis Bacon zaman zaman tanrıtanımazlıkla (ateizmle) suçlanmış olsa da, tanrıtanımazlığa karşı olduğunu açık bir şekilde belirtmiştir.