Gebelikte ikili tarama testi neye yarar?

İkili test gebelik döneminde yapılan tarama testlerinden biridir. Bu test kombine test, ikili tarama ve ikili tarama testi gibi isimlerle de anılır. Bu test anne karnında olan bebeğin kromozom anomalileri yönünden taşıdığı riskleri belirlemeye yardımcı olan bir tarama testidir. Özellikle down sendromunu, mongol bebek gibi risk faktörlerinin belirlenmesine yardımcı olur.  Yapılan testte bebeğin ense kalınlığının ultrason aracılığıyla ölçülmesi ve anne adayının kanında bulunan PAPP-A ve HCG değerine bakılmasını içeren bir testtir.

İkili test sırasında yapılanlar nedir?

• Bebek ense kalınlığının ölçülmesi: Anne adayı gebeliğinin 11. Ve 14. haftalarında sırt üstü yatar durumda ultrason ile bakılıp bebeğin ensesinin arkasında olan saydam alanın milimetre cinsiyle ölçülmesiyle uygulanır.
• İkili test: Anne adayından alınan kan örneğinde PAPP-A ve HCG adında iki hormon proteine bakılır. Bu sebeple bu test ikili test olarak anılır. Fakat yapılan tarama testi mutlaka bebeğin ense kalınlığının ölçümü ve annenin kanında bakılacak iki hormon proteinin kombine edilmesi ile yapılan kombine testtir.

İkili test ne zaman yapılmalıdır?

Bebeğin ense kalınlığının belirlenmesi en iyi gebeliğin 11. ve 14. haftalarda ölçülür. Bu sebeple ikili test gebeliğin bu döneminde yapılabilir. Bunun için en ideal dönem ise 11. haftadır. 11. haftada down sendromlu olan bebekleri tespit etme oranı % 87 gibi bir orana sahipken, 14. haftada tespit etme oranı % 79 oranına düşer. Ancak down sendromu olan bebeklerin tespit edilme oranı ikili testte, üçlü tarama testine göre daha yüksek orandadır. Çünkü gebelikte yapılan üçlü tarama testinin başarı oranı % 65 kadardır.

İkili testin down sendromunu tespit oranı nedir?

İkili test down sendromunu tespit etmek amacıyla kullanıldığından, yaşı önemli olmadan bütün anne adaylarına uygulanabilecek bir testtir. Yapılan test anne adayının yaşının ileri olması halinde daha fazla başarı gösterir. Yani genç yaştaki anne adaylarına göre, yaşı daha fazla olan annelerin bebeklerinin down sendromlu doğma riskini daha yüksek oranda belirleyecek olan bir testtir. Bu testin uygulandığı her 20 hamile kadının 16 tanesinde down sendromu açısından yüksek risk oranı belirlenmekte, her 4 tanesinde ise tespit yapılamamaktadır. İkili test yapılan gebelerde 11. haftada tespit edilen genetik hastalık açısından yüksek risk taşıyan bebeklerin % 5 oranı normal çıkar.

Tarama testlerinde risk faktörü yüksek çıkarsa bebekler down sendromlu olur mu?

Yapılan tarama testlerinin sonucunda kesin olarak bebeklere down sendromu teşhisi konulamaz. İnsanlar bu testleri yanlış algıladıklarından, uygulanan testlerin güvenilir olmadığını düşünebilir. Ancak tarama testleri sadece bebeklerde down sendromu gibi genetik hastalıklar yönünden risk taşıyan gebeliklerin belirlenmesi için uygulanır. Yani uygulanan her test sonucunda yüksek risk faktörü çıkan gebeliklerde doğacak bebeklerin down sendromu ile doğacağı kesin olarak belirlenemez. Bu sonuca ulaşabilmek için, ancak kromozom analizinin yapılacağı tanı testlerinin sonucunda varılabilir. Tarama testinin sonucunun bebeğin yüksek risk faktörlü olması down sendromu riskinin artması anlamını taşır. Anne adaylarının bu konuda yetersiz aydınlatılması sonucunda, stres altında olmalarına sebep olacaktır. Kesin tanının ancak tanı testi olan amniosentez sonucunda konulabilir. Amniosentez sadece yüksek risk taşıyan anne adaylarına uygulanır. Tanı sonrasında sonucun pozitif çıkması durumunda, gebeliğin sonlandırılması kararı sadece aileye ait olacaktır.