Gelecek bilimi (fütüroloji) nedir?

Gelecek bilimi sözlüklerde, “küresel bir perspektif içinde geleceği öngörmeye çalışan”  bilim şeklinde tanımlanır. Bu tanımda yer alan ‘küresel perspektif’ tabirinin altını çizmek gerekir; çünkü gelecek tahmini dar, sınırlı, kısır bir düşünce yapısı içinde belirip, oluşamaz. Geçmişten, dünyanın bütününde neler olup bittiğinden, değişen şartlardan ve az da olsa hayal gücünden kopuk olamaz.

Günümüz dünyası için büyük önem taşıyan fütüroloji, dünyada akademik bir statü kazanabilmek için ilk zamanlarda uzun vadeli tahminlerden ziyade, kısa vadeli tahminler üzerinde durmuştur. Bu şimdilerde kendini uzun vadeli araştırmalarda deneyim eksikliği olarak gösterse de, ilerleyen zamanın yenilediği güç anlayışı, araştırmaların yönünü uzun vadeliye çevirmiştir.

Teknolojik, demografik ve coğrafi unsurların gelişen olaylara etkisini bütüncül bir yaklaşımla inceleyen gelecek bilimi, politik ve askeri gelişmeleri, bağlantı noktalarına ulaşarak tanımlamaya çabalamaktadır. Birbirinden çok ayrı gibi duran eğilimlerin aslında birbirine bağlı, yapışık olduğunu görmek ve göstermek bu bilimin en ilgi çekici yönüdür.

Fütürolojik çabalar, dünyayı yönetme iddiasında olan ülkelerde değerli bir kimlik haline gelmeyi başarmış, bir disiplin olabilmişse de, dünya genelinde bu kimlik henüz yeterince tanınmamakta ve kendisinden gerektiği gibi yararlanılmamaktadır.

Gelecek bilimciler için en önemli amaç, olayların ardındaki düzeni kavrayabilmektir. Düzensizliğin içindeki o büyük düzeni anlamak ve sonra da bunu verimli bir şekilde kullanabilmektir.

Amaçlarına ulaşabilmek için de metodolojilerle çalışırlar. Bunu, domino taşlarını peşi sıra dizmek gibi canlandırabiliriz gözümüzde. Çeşitli araçlar kullanarak tahminleri oluşturacak verilere ulaşırlar ve bir sonuca varırlar.  Mantıklı görünmeyen veya birbiriyle ilgisi yokmuş gibi duran olayları bir düzene koyarak, yaşanan süreçleri anlamlandırma yolunda iz sürerler. Benimsedikleri uzun vadeli düşünce yapısıyla bu süreçlerin nasıl gelişeceğini detaylı bir şekilde araştırırlar, temel eğilimleri tanımlarlar. Hedefleri, yol haritası çizmeye izin vermeyen belirsizlikleri dağıtmaktır.

Gelecek biliminin, olayların inanılmaz hızlı, ayrıca çok kapsamlı geliştiği ve karmaşanın düzen, belirsizliğin olağan olduğu günümüz dünyasında, gittikçe daha fazla önem kazanarak öne çıkacağını ve yaygın bir disiplin haline geleceğini söyleyebiliriz.