Göbekli Tepe nedir?

Şanlı Urfa yakınlarında olan Göbekli Tepe, günümüzden 12.000 yıl önce inşa edilmiştir. Neolatik A döneminde, M.Ö 9.600 – 7.300 yıllarında inşa edilmiş olan çok sayıda tapınak ortaya çıkarılmıştır.

1995 yılında, arkeolog Prof. Klaus Schmidt tarafından başlanan kazılarda bulunan yapıların ev değil tapınak olduğu belirlenmiştir. Şu ana kadar 6 tanesi çıkarılan bu yapılardan, 20 tane olduğu düşünülmektedir. Bu yapılar dünyanın en eski tapınakları olduğundan, tüm dünya tarafından ilgiyle izlenmektedir. Neredeyse, taş devrinde yapılan bu tapınaklarda ilginç özellik ise, T biçiminde yuvarlak yapılan bu büyük taşların merkezinde, iki tane T biçimindeki taşın birbirlerine paralel durmasıdır. Arkeolog araştırma ekibi, bu taşların insanı tasvir ettiğine inanıyor. Bu taşların ağırlığı ise yaklaşık olarak 40 – 60 ton arasında değişmektedir. Bu taş blokların üstünde bulunan hayvan sembolleri, boğa, aslan, yılan, ördekler ile insan kol ve ayakları halen çözülemese de, o dönemde çevrede bu hayvanların yaşadığını da bizlere kanıtlıyor. Tapınakları ve taş blokları tasarlayarak, inşa edenlerin kim olduğu henüz çözülemedi, ama taş blokların düzenlenmesi şamanik bir düzendir. Taş devri insanının şamanik rahiplerle ve dinle ilgisi de ayrı bir muammadır. O dönemde, bu ağırlıkta olan taşlara 3 boyutlu kabartma heykel figürlerini yapma, taşıma ve dikme işlemlerini nasıl yaptıkları konusundaki soruların cevabının, kazıların devam etmesi ile öğrenileceği sanılmaktadır.

Göbekli Tepe’de, günümüze kadar bu taşların korunmuş olması ve kimin yaptığı halen muamma olarak kalsa da, insanlık tarihi açısından büyük bir keşiftir. İnsanların taş devrinde, tarım, hayvancılık ve sabit yerleşim yapmadıklarını biliyoruz. Peki, bu yapıları kim tasarladı? Kim yaptı? Bu soruların cevapları bulunduğunda, insanlık tarihi belki yeniden yazılacak.