Gottfried Wilhelm Leibniz kimdir?
Gottfried Wilhelm Leibniz, 1 Temmuz 1646 tarihinde Leibzig’de dünyaya geldi. Ancak Leibniz yetmiş yıl kadar yaşadı. Leibniz’in babası ahlak ilmi öğretmeni olup Saksonya hükümetine hizmet etmiş bir aileden geliyordu. Leibniz altı yaşındayken babasını kaybetti. Tarih hevesini babasından alan Leipzig bir okula devam ediyordu. Babasının kütüphanesindeki kitapları sürekli okuyordu. Sekiz yaşında Latince öğrenmeye başladı.
Leibniz 12 yaşına gelince, Latince şiir yazacak kadar bu dili geliştirdi. Latince dilini öğrendikten sonra, Yunancayı öğrendi. Leibniz, klasik çalışmalardan bıkıp usandığı için mantık ilmini öğrenmeye başladı. 15 yaşından küçük olan bu çocuğun, “Characteristica Universalis” adlı ilk denemesini verdi.
Leibniz “Ben de o kadar fikir var ki, eğer benden daha iyi görmesini bilenler bir gün onları derinleştirecek ve benim zihin emeğime kendi kafalarının güzelliğini katacak olurlarsa, sonraları belki bir işe yarayabilir” sözüyle tanınan ünlü bir matematikçi olarak bilim dünyasındaki yerini almıştır. Leibniz, on beş yaşındayken Leipzig Üniversitesine bir hukuk öğrencisi olarak başladı. İlk iki yıl içinde birçok felsefe eseri okuyan Leibniz ünlü filozoflar Kepler, Galile ve Descartes’ın keşfettikleri yeni dünya hakkında yeni bilgiler edindi. Leibniz 1663 yılının yazını Jena Üniversitesinde geçirdi. Orada matematikçi Erhard Weigel’in dersler aldı.
Leibzig’e döndükten sonra yeniden hukuka başladı. Leibniz 1666 yılında doktora sınavı için hazırdı. Leibniz’e gıpta eden Leipzig Fakültesi ona gerçekte bütün profesörlerden fazla hukuk bildiğinden dolayı, doktora unvanını vermeyi kabul etmedi. Leibniz 1863 yılında 18 yaşındayken süper bir tezle başölye unvanını almıştı. Leibniz, doğduğu şehri bırakıp Nürnberg’e gitti. 5 Kasım 1666 tarihinde Alfdorf Üniversitesine bağlı Nürnberg Üniversitesi Tarihi Yöntem adlı çalışmasından dolayı doktora unvanını verdi.
Leibniz, hukuk derslerinin düzeltilmesi için yazdığı kitabı, Leipzig’den Nürnberg’e seyahatinde yazmıştı. Ünlü düşünür, matematik çalışmalarının bir çoğunu kendisini çağıran aristokratlara giderken yollarda yazmıştır. Bu çalışmalarının hepsi bugün Hannover kütüphanesinde bağlı olarak durur.
Leipniz 1666 yılında olasılıklar kuramı üzerine çalışmaya başladı. Matematik, Leibniz’in parlak zekasının fışkırdığı alanlardan biridir. Leibniz ayrıca mantık, hukuk, din, siyaset, tarih, edebiyat, metafizik ve kuramsal felsefe konularında sayısız eser yazmıştır. Bu nedenledir ki ona evrensel deha denmektedir. Onun evrensel bir deha oluşu, diferansiyel ve integral hesaptaki sürekliliği, olasılıklar kuramında süreksizliği analize dahil etmesidir. Leipniz soyut olasılıklar kuramının öncüsü olarak kabul edilmektedir.
Leibniz, matematik ve mantık alanında çağının iki yüzyıl ilerisinde bir bilim adamıydı. Diferansiyelin geometrik yorumunu yaptı. Bu, onun matematiğe en büyük hizmetiydi. Süreklilik ve süreksizlik veya analitik ve olasılıklar gibi matematik düşüncenin iki karşıt alanında fikir yürütmüş bir kimseye ne Leibniz’den önce ve ne de Leibniz’den sonra matematik tarihinde rastlanmamıştır. Leibniz, olasılıklar kuramı için zamanının ünlü bilim adamları olan Fermat ve Pascal’ın çalışmalarını da okumuştu.
Leibniz, Londra’da kaldığı günlerde Royal Society’nin toplantılarına katıldı. Ve orada, yaptığı hesap makinesini ve diğer keşiflerini sundu. 1673 yılında Royal Society’nin ilk yabancı üyesi idi. Londra’ya dönünce, Huygens ona matematik çalışmalarına devam etmesini söyledi. 1675 yılında diferansiyel hesabın bazı basit formüllerini çıkarmıştı. Bu teorem 11 Temmuz 1677 yılından önce yayınlanmadı. 1677 ile 1704 yılları arasında, Leibniz’in yaptığı çalışmalar bütün Avrupa’da yayıldı. Leibniz’in son kırk yılı, aşağı yukarı Brunswick ailesine hizmet etmekle geçti. Leipniz 1687 ile 1690 yılları arasında tarihi araştırmalar yapmak için bütün Almanya’yı, Avusturya’yı ve İtalya’yı gezdi. Altmış sekiz yaşına doğru iyice yaşlandı. Hastaydı. Leibniz, yetmiş yaşına gelince, 14 Kasım 1716 günü Hannover’de öldü.
Leibniz felsefede optimizmi ile tanınıɾ. Leibniz fizik ve teknolojiye de büyük katkılaɾ sağladı.