Grafit nedir?

Yapısındaki Karbon nedeniyle tıpkı elmas gibi kristal bir yapıya sahip olan grafit, yine de sertlik açısından elmas ile kıyaslanamayacak kadar yumuşak bir maddedir. Yumuşak yapısıyla fark edilen grafitin ayrıca kağıda iz bırakan yağlı bir yapısı da vardır ki, günümüzde kurşun kalem yapımında hala kil karışımı ile birlikte grafit de kullanılmaktadır. Yağlı yapısı grafite özel bir yapı kazandırırken, yüzeylerde iz bırakma özelliği de insanoğlu için ideal bir yazım ve çizim aracı olmasını sağlamıştır. Yağ haline getirilerek endüstriyel sanayide de kullanılan grafit, oldukça geniş bir kullanım alanına sahiptir.

Kuzey Amerika, Avusturya ve Sibirya başta olmak üzere dünyanın birçok farklı bölgesinden çıkartılan grafit, doğal yollar dışında suni olarak da üretilebilen bir maddedir. Yapay grafit doğal olanı kadar kaliteli ve yüksek verimli bir madde olmasa da, yine de endüstriyel üretim bantlarında kullanılmaktadır. Kok kömürünün çok yüksek sıcaklıklarda işlenmesi ile elde edilen yapay grafit, endüstriyel üretim bantlarında motor elemanları yağlayıcısı olarak görev alır.

Grafit kimyasal yapısı sayesinde çok yüksek sıcaklıklara dayanabilen ve aynı zamanda çok iyi bir elektrik iletkenidir. Elektrik motorlarının kullanıldığı her cihazda motor fırçası olarak kullanılabilen grafit, insanların evlerindeki çamaşır makinesi ve elektrikli süpürge gibi beyaz eşyalar dahi bulunmaktadır. Son yıllarda tüm bu ev aletlerinin dışında çeşitli ülkelerin uzay programlarında da kullanılmaya başlanan grafit, uzay mekiklerinin ısı kalkanlarının sıcağa karşı daha da dirençli hale gelmesini sağlamaktadır.

Kristal yapısı nedeniyle elmasa benzer bir özelliğe sahip olan grafitin yumuşaklığı, kristal dizilimindeki farklılıktan kaynaklanır. Aslında hem elmas hem de grafit Karbon atomunun allotroplarıdır yani aynı maddenin iki farklı kristal biçimidir. Elmasın kristal yapısı her Karbon atomunun diğer dört karbon atomuna bağlanması sonucu üç boyutlu bir moleküler yapı sayesinde oluşurken, grafitin kristal yapısı Karbon atomları üst üste yığılmış halde adeta bir levha şeklinde görülmektedir. Grafitin 2 boyutlu levha şeklindeki moleküler dizilimi mükemmel bir yağlayıcı olmasını da sağlar zira üst üste duran levha şeklinde atomlar birbirleri üzerine rahatlıkla kayabilir. Grafitin kağıt üzerinde iz bırakması yani kalem olarak kullanılması esnasında da bu ince yapılı atom levhaları parçalanmasından ve bazı Karbon atomlarının kağıt üzerinde kalmasından kaynaklanır.