Grip aşısı tam korunma sağlar mı?
Kış aylarında gripten korunmayı başarmak için öncelikle sağlıklı beslenmeli, düzenli olarak egzersiz yapılmalı, dinlenmek için yeterince vakit ayrılmalı, alkol ve sigara gibi alışkanlıklardan mümkün olduğu kadar uzak durup bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi gerekir. Çevrenizde öksüren ve hapşıran kişilerden uzak durmalı ve eller sıkça yıkanmalıdır. Bunları yapmanıza rağmen grip hastalığına yakalanmanız çok zor olmaz. Antibiyotiklere olumlu cevap vermeyen grip hastalığından korunmanın en etkin yollarından biri grip aşısı olmaktır. Gelişmiş ülkeler bu aşıyı insanlara ücretsiz olarak yapmaktadır. Ülkemizde ise rutin olarak yapılmasa da, risk grubunda olan kişilere yapılması önerilmektedir.
Grip aşısının içeriği ölü bir aşıdır. Her yıl insanlara tek doz olarak yapılması önerilmektedir. Bunun nedeni grip virüsünün çoğunlukla her yıl genetik yapısındaki değişme nedeniyle, ortaya farklı bir virüsün çıkmasındandır. Bu aşı sekiz yaşın altında olan çocuklara ilk defa yapıldığında, bir ay arayla iki doz şeklinde yapılması tavsiye edilir. Bundan sonraki yaşlarda tek doz aşı yapılması yeterli olur. Sekiz yaşından sonra aşının ilk kez yapılması halinde tek doz aşı yeterli olur. Üç yaşın altındaki çocuklarda ise, grip aşısının yarım doz yapılması yeterli gelir. Aşının altı aydan küçük olan bebeklere, gebeliğinin ilk üç ayı içinde olan kadınlara ve ciddi oranda yumurta alerjisi bulunan kişilere kesinlikle yapılmaması gerektiğini hatırlatalım.
Grip aşısının etkinliği nedir?
Grip aşısı virüsün türüne göre uyum sağladığında, kişinin yaşıyla ve kişinin sağlık durumuyla değişen oranlarda % 70-90 arasında etkili olmaktadır. Sağlıklı kişilerin grip hastalığına karşı korunmasında % 90 oranında etkili olur. Başka bir hastalığı olan kişilerde, yaşlılarda bu koruyuculuk oranı azalmakta, fakat grip yüzünden oluşacak komplikasyonların ve ölümlerin engellenmesi için etkili olmaktadır. Bu aşının kesin koruyucu etkisi yapıldıktan sonra yaklaşık 10-14 gün içinde başlar.
Grip aşısının yan etkileri nedir?
Grip aşısı olan kişilerde yaklaşık % 15-20 oranında aşı yapılan bölgede kızarma, ağrı ve şişlik meydana gelir. Bunun dışındaki yan etkiler ise, daha nadiren olur. Halsizlik olması, ateş ve kas ağrısı görülmesi gibi etkilerin olması durumunda, bu aşının yapılmasından sonraki 6-12 saat içinde etkili olmaya başlayarak, 1-2 gün içinde kendiliğinden yok olur. Grip aşısından sonra diğer biyolojik ürünlerde olduğu gibi vücutta alerjik bir reaksiyon meydana gelebilir. Bu aşı diğer aşılara gibi bir sağlık merkezinde ya da doktor nezaretinde yapılmalıdır. Aşının dondurulmadan +2 ile +8 derecede buzdolabında saklanması gerekir. Grip aşısının ardından kişilerde grip hastalığının görülmesi tamamen tesadüf bir durumdur. Çünkü grip aşısı inaktive yani ölü bir aşıdır. Vücuda virüs vermediği için, aşıyla bağlantılı şekilde grip hastalığı meydana gelmez.
Grip aşısının zararları var mıdır?
Grip hastalığından korunmak için yapılan bu aşının uzmanların görüşüne göre bazı yan etkilerinin olduğu düşünülür. Bunun için yapılmış bazı araştırmalarda grip aşısının vücutta felç etkisine sebep olan Guillain Barre sendromuna yakalanma olasılığının yükseldiği tespit edilmiştir. Bu yüzden bazı ülkelerde bu aşıların toplandığı bile görülmüştür.
Grip aşısının koruyuculuğu için bir süreklilik olmadığından, önce risk altında olan kişilerin aşılanması daha uygundur. Gripten korunmak için önce bağışıklık sistemini güçlendirilmelidir. Her sene aşının içeriği virüsün yapısına göre değiştirilse de, grip aşısı hastalıktan tam olarak korunma sağlamaz. Bu nedenle riske girmemek için mutlaka gereken önlemler alınmalıdır.