Gusül nedir?

Kelime olarak gusül “bir şeyi su ile yıkama” manasındadır. Terim olarak ise (fıkıh ilminde)”bütün vücudun temiz su ile yıkanması ile yapılan hükmi bir temizlik işlemi” manasındadır. Gusül abdestine fıkıhta “büyük temizlik” ve bu guslü gerektiren hallere ise  “büyük kirlilik” denilmektedir. Hatta abdeste de “küçük temizlik” denildiği gibi, abdesti gerektiren durulara da “küçük kirlilik” denilmektedir. Kur’an-ı Kerim’de cünüplük halinden kurtulmak için Maide Suresi 6. ayette guslün gerekliliği bildirilmiştir. Ayrıca yine Kur’an-ı Kerim’de Bakara Suresi 22. ayette de gusül abdesti almayı gerektiren hallerden biri olan hayız hallerinde, kadınlara yaklaşılmaması gerektiği, yaklaşmanın yasaklandığı da bildirilmiştir. Hz. Peygamberimiz (s.a.v), cünüplük hali ile kadınların hayız ve nifas hallerinin kesilmesi durumunda gusül abdestinin gerektiğini ve bu guslün nasıl yapılması gerektiğini konularını söz ve uygulamalarıyla birçok açıklamalar yaparak anlatmıştır.

Abdest hükmi- dini temizlenme vasıtasıdır. İşte gusül abdesti de tıpkı abdest gibidir. Yani hükmi-dini temizlenme ve arınmaya vasıtadır. Aynı zamanda bu temizlikler maddi yönden de temizlenmeyi sağlamaktadır. Hatta bu durum birçok batılı ve doğulu bilim adamları tarafından incelenmiştir. Tıbbi birçok faydaları vardır. Bu faydalar, önemler bilim adamlarınca çok kez dile getirilmiştir. Gusül abdesti (boy abdesti) Müslüman milletlerin belirgin bir özelliğidir. Hatta İslam medeniyetinin hem beden temizliğine hem de sağlığa ne kadar çok önem verdiğinin adeta simgesi durumundadır. Beden temizliği olarak düşünüldüğünde de hakikaten hayız, nifas ve cünüplük hallerinden oluşan maddi kirler bu vesileyle temizlenmektedir. İşin bir de şu yönünü de düşünmelidir. Cünüplük hallerinden sonra insan, cünüplük sebebiyle yorgunluk ve gevşeklik içine girmektedir. Gusül abdestinin alınmasıyla bu yorgunluklar gider ve beden yeni bir denge kurar, kan dolaşımını düzene koyar. Gusül abdesti ile hükmi kirlilikten kurtularak kişi, ibadet atmosferine girmektedir. Yani kısaca, beden ve ruh sağlığı açısından birçok faydası vardır. Ayrıca bunun Allah için yapıldığını düşünülmesi, bu bilinçle Allah’a taat için yapılması kişinin bilinen ya da bilinmeyen birçok hikmete kavuşmasını sağlar. Kişinin Allah’a kayıtsız ve şartsız olarak taat etme sevabına kavuşmasını sağlar.

Guslü gerektiren durumlar nelerdir?

Gusül abdestinin (boy abdesti) bir çok faydası olmakla birlikte aslında, gusül abdestinin alınmasının sebebi daha çok hükmi-dini temizlenme olmasıdır. Kişi hayız, nifas ve cünüplük durumlarından dolayı dinen hükmi olarak kirlidir. Bu kirliliklerden de gusul abdesti ile temizlenir. Evet, bu durumlar yani hayız, nifas ve cünüplük halleri dini literatürde kirlilik olarak anılmaktadır. Fakat unutulmamalıdır ki mümin necis olmaz. Yani kişinin hayız, nifas ve cünüplükten dolayı oluşan hükmi kirliliği o kişinin namaz, Kur’an’ı eline alma, Kâbe’yi tavaf ve Kur’an okuma, tilavat secdesi, mescide girme gibi belirli ibadetleri ya da ibadetle ilgili fiilleri yapmak için gerekli (ruhi ve manevi ) hazırlığa sahip olması anlamına gelmektedir. Müminin necis olamayacağı, hatta müşriklerin necis olduğu Kur’an’da Tevbe Suresi 28. ayette belirtilmiştir. İşte bu sebeplerden ötürü, örneğin oruca devam edecek ya da namaz vaktinin yaklaşması durumunda, kişinin namaz vaktine kadar gusül abdestini alması farzdır. Kısaca gusül abdesti, hükmi kirliliği sona erdirip belirli ibadetleri yapmayı mümkün hale getiren bir hükmi temizlenme usulüdür. Gusül abdestinin alınmasını gerektiren durumlar; Hayız (aybaşı), nifas (loğusalık)ve cünüplüktür.

Gusül abdestinin alınışı nasıldır? Ve farzları nelerdir?

Gusül abdestine öncelikle besmele ve niyet ile başlanmalıdır. Eller ve avret yerleri yıkanır, bedenin herhangi bir yerinde pislik ve kir varsa bunlar giderilir. Daha sonrasında aynen namaz için alınan abdest gibi abdest alınır. Burada önemli bir husus var. Eğer abdest alan kişinin ayaklarının bulunduğu yerde su birikintisi bulunmakta ise, ayakların yıkanması en sona bırakılır. Bu abdestin alımından sonra önce üç defa başa, sonra üç defa sağ omuza sonra da sol omuza üç defa su dökülür, sonrasında da diğer uzuvlar yıkanır. Her defasında da beden iyice ovuşturulmalıdır. Her aza da üçer defa yıkanmalıdır. Suyun kullanımında aşırıya kaçılmamalı ve gusül abdestinin alınması esnasında avret yerleri örtülü olmalıdır. Gusül abdesti alınırken konuşulmamalı ve gusül sonrasında da giyinmede acele edilmelidir. Bu şekilde alınmış bir gusül abdesti, guslün belli başlı sünnet ve adabıyla alınmış bir gusül abdestidir. Tüm bunların yapılarak guslün alınması, yani tamamının uygulanması farz değildir. Guslün farzları ise şöyledir: 1) Ağza su almak(mazmaza) 2) Burna su almak (istinşak) 3) bütün vücudu hiç kuru yer kalmayacak şekilde yıkamaktır.