Gut diyeti nasıl yapılmalıdır?
Gut romatizmal bir hastalık olarak bilinir. Bunun dışında romatizmal hastalıklar içinde en fazla ağrıya neden olanıdır ve hastalarda en çok ayak baş parmağını tutar. Hastalığın nedeni kandaki ürik asit seviyesinin artmasından ya da böbreklerden atımın az olması veya vücutta ürik aside dönüşen gıdaların çok fazla ölçüde alınmasından kaynaklıdır. Kandaki ürik asit belli bir seviyenin üzerine çıkar ise, eklemlerin arasında kristal olarak birikmesi sonucunu doğurabilir. Bunlar iğne veya cam kıymığı şeklindedir. Kristaller kaslara, sinir ve kemiklerin dokusuna etki edip, hastada şiddetli ağrıların olmasına neden olabilirler.
Gut hastalarının % 95 i 40-50 yaş aralığındaki erkeklerden oluşur. Bu hastalık kadınları ise nadir olarak etkilemektedir. Kadınlar daha çok menopoz dönemlerinde bu hastalığa yakalanmaktadır. Kalıtımsal olarak ailede bu hastalığın olması, beslenme alışkanlıklarında yapılan yanlışlar, alkol tüketiminin fazla seviyede olması, obezite gibi risk faktörleri gut hastalığının çıkmasını hızlandıran etkenlerdir. Bu hastaların bazı besinlerden uzak durmaları da gereklidir. Özellikle kavrulmuş ve kızartılmış besinler bunların içerisinde yer almaktadır. Bunun nedeni yanmış yağın içerisindeki E vitamini kaybının olmasının eklemlerdeki iltihabı arttırmasıyla ilişkilidir.
Bu hastaların sahip olduğu fazla kilolarından kurtulmaları gereklidir. Kilonun azaltılması ise serum ürik asit seviyesini azaltmada yardımcı etken olmaktadır. Ancak bu yapılır iken düşük kalori içeren bilinçsiz diyetlere kesinlikle rağbet gösterilmemelidir. Bu tür diyetler kas yıkımına neden olup, kandaki ürik asit seviyesinin de artmasına sebep olacaktır. En doğru olanı ise diyetisyen eşliğinde yapılan ve haftada bir kiloyu geçmeyecek şekilde kilo verilmesini sağlayan diyetlerin uygulanmasıdır. Ayrıca bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için de koyu renkli sebzeler, C vitamini içeriğine sahip besinlerin bol miktarda tüketilmesi gereklidir. Bunun dışında diyet esnasında su tüketiminin arttırılması, ürik asit seviyesinin azalmasında etkili olmaktadır.
Gut diyeti sırasında yenilebilecek besinler
- Süt ve süt ürünlerinin az yağlı olanlardan tercih edilmesi gerekir
- Tarhana, mısır ekmeği, beyaz ekmek, makarna, şehriye, pirinç, erişte, kestane ve kuskus gibi besinler
- Ispanak, brokoli, pazı, semiz otu, bezelye, mantar gibi sebzeler sınırlı miktarda tüketilebilir
- Çay, kahve ve çeşitli meşrubatlar
- Nane, tere, sirke, maydanoz, tuz ve diğer baharatlar
- Kuru pasta, muhallebi, reçel, sütlaç, bal gibi tatlılar kilo aldırmayacak seviyede tüketilebilir
- Yağ tüketimi günde 1 yemek kaşığını geçmeyecek kadar olabilir
- Bakliyatlar, tavuk, hindi, balık ve yağsız kırmızı et sınırlı seviyede alınabilir
Gut diyeti sırasında yenmeyecek olan besinler
- Alkol içeren içecekler
- Tam yağlı peynir, boza, et suları, süt ve bunlarla yapılan yemek çeşitleri
- Karaciğer, böbrek gibi sakatat çeşitleri
- Bıldırcın, keklik gibi av hayvanlarının etleri
- Pastırma, sucuk, sosis, salam gibi gıdalar
- Midye, istakoz gibi kabuklu deniz ürünleri
- Kaymak, tereyağı gibi fazla yağlı yiyecekler
- Hayvani yağlar
- İçeriği belli olmayan hazır çorba gibi gıda ürünleri
Gut diyetinde uygulanacak örnek diyet listesi
Sabah kahvaltısı. 1-2 ince dilim mısır ekmeği, domates, salatalık, 2 kibrit kutusu yağsız peynir, 5 adet siyah zeytin, 1 su bardağı az yağlı süt
Ara öğün: 1 adet mevsim meyvesi
Öğle yemeği: 60 gr az yağlı hindi ya da tavuk eti, 6 yemek kaşığı serbest olan sebzelerden yapılan yemek, 2 ince dilim beyaz ekmek, 6 yemek kaşığı pilav, 1 su bardağı az yağlı yoğurt
Ara öğün: 1 adet mevsim meyvesi ve 2 adet grissini
Akşam yemeği: Tercihen kabak, patlıcan gibi hastalara serbest olan sebzelerden hazırlanan 6 yemek kaşığı sebze yemeği, 1 ince dilim mısır veya beyaz ekmek, 1 kase baklagiller dışında yapılmış çorba, 1 kase az yağlı yoğurttan hazırlanmış cacık ve yeşil salata