Haber yazısı nedir?
Ülkemizde ve yurtdışında yaşanan olaylar “haber” adı altında radyo/televizyon ve gazeteler aracılığı ile insanlara bildirilir, yaşananlardan insanlar haberdar edilir. Bu haberlerin yazılı basımlarına “haber yazısı”, bu haberleri yapan ve kaleme alan kişilere ise “muhabir” denir.
Bir olayın haber niteliği taşıması için okuyucunun ilgisini çekmesi beklenir. Dikkat çekmeyen ve insanların merakını kazanmayan olaylar haber niteliği taşımaz. Bu nedenle habere konu edilecek olaya karar verirken belli bir okuyucu kitlesine ulaşması beklenen olaylar tercih edilir.
Haber yazıları, kısa ve öz yazılmalıdır. Gerçeği yansıtmalıdır. Tarafsız bir bakış açısı ile yazılmalıdır. Fotoğraf gibi görsel öğeler ile harmanlanabilir. Resmi bir dil ile okuyucuya aktarılması tercih edilir.
Haber yazımı giriş, gelişme ve sonuç olarak üç aşamada gerçekleşir. Giriş bölümünde haberin kısa özeti birkaç cümle ile anlatılır. Gelişme bölümünde habere detayları ile yeniden yer verilir. Sonuç bölümünde ise olayın etkisi ya da olayın nasıl sonuçlandırıldığı hakkında bilgi verilir.
Haberler kaynaklarına göre üçe ayrılır. Bunlar:
Resmi haberler: Gerek resmi kurumlardan gerekse özel kuruluşlardan ancak mutlaka yetkili kişiler tarafından bildirilen haberlerdir.
Özel haberler: Halk arasında konusu geçen olaylardan çıkan haberlerdir.
Ajans haberleri: Ajanslar, bilgi toplama üzerine kurulan kuruluşlardır. Haber ajansları, haberlerin kaynaklarından toplanması ve yayılmasını sağlayan kuruluşlardır. Ajans haberleri de bu ajanslardan çıkan haberlerdir.
Haber yazıları, haberin konusuna, haberde geçen olay türüne göre birçok isim ile adlandırılır. Birkaç örnek vermek gerekirse: Futbol, basketbol, atletizm gibi haberler “spor haberleri”; tiyatro, sinema gibi haberler “sanat haberleri”; bilgisayar, telefon, beyaz eşya gibi haberler “teknoloji haberleri” başlığı altında yer alır. Siyasal haberler, ekonomik haberler, bilimsel haberler, sosyal haberler gibi daha da çeşitlendirilebilir.
Türk edebiyatında ve Türk gazeteciliğinde, Namık Kemal, Ziya Paşa, Recaizade Mahmut Ekrem, Şinasi önemli isimlerdir. Günümüzden örnek vermek gerekirse Uğur Dündar, Ali Kırca, Mehmet Ali Birand, Cüneyt Özdemir isimlerini sayabiliriz.