Hamilelik döneminde çatlakların oluşma nedeni nedir?
Hamilelikte meydana gelen çatlakların nedenleri; hormonal değişim, derinin gerilmesi ve kilo artışına bağlıdır. Ani veya olması gerekenden daha fazla kilo alanlarda çatlaklar çok daha yoğun olarak görülmektedir. Bu faktörlerin etkisi ile ciltte elastikiyet sağlayan liflerde incelme gözlenmektedir. Çatlaklar erken dönemde pembe-mor renkliyken zaman içerisinde beyaz renge dönmektedir.
12. haftadan itibaren anne karnındaki bebek pelvis kemikleri arasından çıkarak karında yukarıya doğru büyümeye başlar. Ancak elle rahimin hissedildiği dönemler yaklaşık 5. aylar civarındadır. Aynı şekilde bebek hareketleri de bu haftalarda hissedilmeye başlar.
Karına doğru büyüyen rahim 6. Aydan itibaren göbek hizasına kadar çıkar. Bu dönemden sonra cilt altı bağ dokusunda gerilme başlar ve bir süre sonra da yırtılmalar meydana gelebilir. Çoğul gebeliklerde rahim daha büyük boyutlara ulaşacağından dolayı yırtılma olasılığı çok daha fazladır. Cilt altındaki bağ dokusunda meydana gelen bu yırtılmalar dışarıdan bakıldığında kırmızı renkte çatlamalar olarak görülebilir ve bunlar stria olarak adlandırılır.
Karın, göğüs, uyluk, bel ve kalça bölgelerinde daha yoğun olmak üzere bütün vücutta çatlaklar meydana gelebilir. Doğumdan önce genel olarak kolaylıkla fark edilirler. Özellikle gebeliğin son 3 ayında herhangi bir dönemde görülebilirler.
Ciltte oluşan çatlamaların öncesinde kaşıntı olabilir. Ancak bu kaşıntılar sadece çatlamalara bağlı olmayıp bütün gebelik süresi boyunca farklı nedenlerden dolayı da oluşabilir. Bunlar da bazen uzman doktora başvurmayı gerektirecek kadar yoğun olabilir. Genel olarak çatlaklar kalıcıdır ancak erken dönemde uygulanacak tedavi uygulamaları ile çatlaklar hafifletilebilmektedir.
Çatlamalar doğrudan doğruya kadının cilt rengi ve cilt altı yapısıyla ilgilidir. Beyaz tenli bayanlarda çatlak görülme olasılığı çok daha yüksekken, buğday tenli ve esmer kadınlarda ise çatlama riski daha azdır. Hamile dönemindeki çatlakların önlenmesi için birçok krem geliştirilmiştir ve bu kremler hamile bayanlar tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır.
Kremlerin kullanımına 5. Aydan itibaren başlanabilir ve cilt nemlendirilmek suretiyle kuruluk giderilebilir. Bu dönemde ayrıca karın eksersizlerinin yapılması hem kaslarda hem de ciltte esnekliğin artmasını sağlayacağı için çatlak riskini azaltmaktadır.
Diğer önemli bir husus da gebelikte alınan kilolardır. Ortalama olarak gebelik döneminde 10-12 kg kadar kilo alınmaktadır. Bunun üzerinde alınan kilolar gerilmeyi ve cilt altında yağın artmasına yol açacağı için çatlak olasılığını da beraberinde artıracaktır. Ancak çatlakların meydana gelmesinde en önemli noktanın kadının genetik özellikleri olduğu bilinmelidir. Bazen ne yapılırsa yapılsın çatlamalara engel olunamadığı görülmektedir.
Doğumdan sonra çatlakların rengi kırmızıdan gümüş rengine dönüşmektedir. İlk 6 ay içerisinde çoğu çatlak gerileyerek ince bir çizgi haline dönüşebilir. Çatlakların önlenmesi için kullanılan bazı kremler de mevcuttur ancak çatlaklar oluştuktan sonra tedavi etmek yerine oluşmadan önlemeye çalışmak çok daha etkili olmaktadır. Bilhassa lohusalık döneminde dengeli beslenme ve egzersiz yapılması iyileşmeyi hızlandıracaktır. Bu dönemde en çok gözlediğimiz sorunlardan biri annelerin süt verdiklerini belirterek aldıkları kalori miktarını artırmalarıdır. Önemli olan lohusalık döneminde sıvı alımını dengede tutmaktır. Besin alımının artırılması süt yapımını ya da kalitesini artıran bir faktör değildir. Bayanların bu dönemde aşırı kilo almamaya da dikkat etmeleri gerekir, daha sonra alınan bu kiloları vermek zorlaşmaktadır.
Su içilmesi deri elastikiyetini artırdığından dolayı çatlak oluşumu azalır. Hamilelik döneminde vücudun hızlı bir şekilde büyüyen bölgelerini cilt bakım kremleriyle beslemek hem cildi dinlendirir ve hem de çatlakların oluşmasını engellemeye yardımcı olur. A, E ve C vitaminleri yönünden zengin olan yiyeceklerle beslenmekte son derece önemlidir.