Hamilelikte yararlı besin grupları nelerdir?
Hamilelik dönemi anne adayının daha fazla enerjiye ihtiyaç duyduğu, besin maddelerine, vitamin ve minerallere olan ihtiyacının arttığı bir dönemdir. Bebeğin sağlıklı bir şekilde gelişmesi, uygun şekilde kilo alması anne adayının beslenmesiyle orantılı olur. Özellikle hamilelik döneminin son üç ayında anne adayının nasıl beslendiği ve kilosu, bebeğin doğum ağırlığı, kadının beslenmesinin ne derecede önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Hamileliğinde yetersiz beslenmek, doğumda kötü sonuçların alınmasına sebep olabilir. Hamilelik döneminde hatta gebelikten önceki dönemden itibaren kadınların alması gerekli olan en önemli vitamin folik asittir. Bunun için yapılan araştırmalarda gebelik dönemindeyken faydalı etkileri kesin olarak tespit edilmiş tek vitaminin folik asit olduğu yönünde belirleme yapılmıştır. Folik asidin yararlı etkilerinden kadının en iyi şekilde yararlanması için, gebelik planı yapıldığı zaman folik asidin alınmaya başlaması gerekmektedir. Gebelik döneminde ise, ilk üç aydaki dönemde folik asit alımının devam ettirilmesi şarttır. Çünkü gebelikte folik asit alımı nöral tüp defekti denen anomalinin önlenmesi için önemlidir.
Anne karnında gelişen bebeğin tek besin kaynağı sadece annesidir. Bebeğin düzenli beslenmesini ve gelişmesini sağlayacak olan annenin düzenli beslenmesidir. Normal bir kiloyla gebeliğe başlamış olan bir kadın, doğru bir beslenme düzenine sahipse, hamleliği süresince ortalama 9-12 kg alır. Hamilelikte bebeğinin beslenmesi için, kadın daha fazla enerjiye ihtiyaç duyar. Ancak bu annenin iki kişilik yemek yemesi olarak kabul edilmemelidir. Normalde kadının günlük aldığı kalori ihtiyacına sadece 350 Kcal ilave edildiği takdirde, hamile bir kadının kalori gereksinimi karşılanır. Sağlıklı bir gebeliğin olması ve sağlıklı bir bebek sahibi olmak için dengeli beslenilmesi gerekir. Bu sürede kadının diyet programı uygulaması tavsiye edilmez. Kilo vermeyi isteyen kadınlar bunu gebelik planlamasının öncesinde yapmalı ve hamileliğe uygun kiloyla başlaması gerekir.
Hamilelikte beslenmede nelere dikkat edilmelidir?
- Bu süreçte kadın çay ve kahve tüketimini azaltmalı, taze sıkılmış olan meyve suyu, ayran ve süt gibi yararlı olacak içeceklerin tercih edilmesi gerekir. Asitli olan kola, hazır meyve suyu gibi içeceklerden uzak kalınmalıdır. Kansızlık sebebi olabilen çay içilirse, bunu yemeklerle içmemek gerekir.
- Hamile olan kadınlar yemeklerinde ve salatalarında kullandıkları zeytinyağını diğer yağlarla karıştırıp kullanmayı tercih etmeli
- Yemeklerde kullanılacak tuz oranı azaltılmalı, bunun yerine iyotlu tuz tercih edilmeli.
- Bebeklerin sağlıklı gelişmesi için, bu dönem hazır gıda tüketimini yapılmamalıdır
- Haftalık düzenlenen beslenme listesinde iki gün kırmızı et yemeli, üç gün balık tüketilmeli, diğer günler beyaz et tüketmeye dikkat edilmelidir
- Sebze ve meyvelerin mevsiminde tüketilmesi ve iyice yıkanması gerekir
- İçinde katkı maddesi bulunan salam, sucuk ve sosis gibi besinler az tüketilmelidir.
Hamilelikte kadınların günlük besin ihtiyaçları nedir?
Hamile bir kadının günlük 80 gr protein, 30-60 gr demir, 1,5 gram kalsiyum yanında A, B1, B2 ve C vitaminleri alması yeterli olur. Bu ihtiyaçlarının karşılanacak seviyede bir beslenme düzeni sağlanmalı ve sağlıklı bir dönem geçirilmelidir. Bu besin gruplarının içinde;
Kalsiyum: Hamilelikte sekiz haftalıktan itibaren kalsiyum alınmalıdır. Bu mineralin bebeğin kemik ve dil gelişimi için önemi büyüktür. Bu nedenle kalsiyumdan zengin süt, peynir, yoğurt ve yeşil yapraklı sebzeler tüketilmelidir.
Proteinler: Hamilelerin protein ihtiyacını karşılamak için, kırmızı ve beyaz et tüketilmeli, süt ve süt ürünleri tüketilmeli, kuru baklagiller ve balık gibi yiyecekler tüketilmelidir. Ancak hayvansal ve bitkisel protein eşit oranda tüketilmelidir. Balıkların içeriğindeki omega 3 ve omega 6 yağ asitleri özellikle bebeğin zekâ gelişimi için oldukça önemlidir.
Demir: Kan yapan etkisi olan demir içeren yiyecekler 4 aydan itibaren düzenli alınmalıdır. Buna dikkat edilmediğinde kansızlık sorunu olabilir. Gebeliğin ilk aylarında kadınlarda bulantı ve kusma olacağından, kansızlık ilerleyen dönemde demir haplarıyla tedavi edilir. Demir açısından zengin kırmızı et, kuru üzüm, pekmez, yumurta ve kuru baklagiller tüketilmelidir. Demir hapı alınırsa, bunu sütle birlikte almamak gerekir.
Folik asit ve C vitamini: Gebe kadınların en fazla ihtiyaç duyduğu vitaminler bunlardır. C vitamini vücutta depo edilmediği için, her gün düzenli alınması gerekir. Bu vitaminin olduğu besinlerin taze tüketilmesi önemlidir. Çünkü bekleyen besinler vitamin değerini kaybeder. Narenciye meyveler C vitamini bakımından zengindir. Folik asit gebelikte alınması önemli olan bir vitamindir. Özellikle ıspanak, fındık ve yer fıstığı B9 yani folik asitten zengindir.