Hepatit A nedir?
Hepatit A virüsü karaciğer intihap hastalığıdır. Toplumumuzda bulaşıcı sarılık olarak da bilinmektedir. Hepatit A virüsü genel olarak insanlarda çocukluk dönemlerinde görülmektedir. Bu virüse yakalanan kişilerin %40’ ı çocukluk dönemlerinde bu hastalığa yakalanmıştır ve yetişkinlik dönemine girmeden bu hastalığı atlatmıştır.
Hepatit A virüsü ağız yoluyla bulaşan bir hastalıktır. Ağız yoluyla vücuda bulaştıktan sonra yutaktan ya da bağırsaklardan kana karışmaktadır. Virüs kana karıştıktan sonra karaciğere yerleşmektedir.
Virüsün hedefi karaciğerdir. Karaciğere yerleşmek için karaciğer hücrelerine zarar verir. Karaciğere verilen zararlar sonucu vücutta bazı belirginlikler ortaya çıkar. Bazı tetkikler sonucu virüsün bulaştığı tanısı konmaktadır.
Çocukluk dönemlerinde bulaşan Hepatit A virüsü çok kolay atlatılmaktadır. Bazı durumlarda hiçbir belirti vermeden hastalık geçmiş olur. Ancak yetişkin döneminde bulaşırsa çocukluk dönemine göre vücut 5/1 direnç kaybeder.
Ülkemizde ve gelişmekte olan ülkelerde genel olarak çocukluk dönemlerinde görülen bu hastalık, gelişmiş olan ülkelerde genç yetişkinlerde ciddi oranda görünmektedir.
Eğer virüs çocukluk döneminde bulaşmışsa belirtileri çok hafif olur. Hafif ateş ya da gribal enfeksiyon olarak görülebilir. Çocukluk döneminde hiçbir belirti göstermeyerek vücut savunma sistemi virüsü yenebilir ve kişinin ömür boyu bu hastalığa bağışıklık kazanmasını sağlayabilir.
Yetişkin çağında bulaşan Hepatit A virüsünün belirtileri çocukluk dönemine gör daha ağır seyreder. Cildin tamamen sararması, dışkının çok açık renkte olması ve idrarın çok koyulaşması bu belirtilerden bir kaçıdır. Yine çocukluk dönemindeki gibi yetişkin insanlarda Hepatit A virüsünü vücutlarından attıktan sonra ömür boyu bağışıklık kazanırlar.
Hepatit A virüsünün vücuda girdikten sonra kendini göstermesi iki hafta sürmektedir. Bu iki hafta içerisinde vücut dışkıdan virüsü atmaya çalışsa da uzman doktorların tanı koymaları için bu yeterli değildir. Uzmanlar kesin tanı koymak için kan testine ihtiyaç duyarlar. İki hafta sonrasında yapılan kan testinde eğer kan Hepatit A virüsüne karşı antikor üretmişse hastanın Hepatit A virüsüne yakalandığı kanısına varabilirler. Ayrıca bu iki hafta içerisinde virüsün bulaşıcılığı da vardır.
Hepatit A virüsünden iki şekilde korunabiliriz. Bunların başında aşı gelmektedir daha sonrada hijyene önem vermeliyiz.
Bu aşı 1992 yılında yurt dışına seyahat edenlere korunma amaçlı üretilmiştir. Uygulamalar sonucu Hepatit A virüsünün ciddi miktarda azaldığı görülmüştür. Bunun üzerine aşıyı daha erken yaşlarda uygulamaya başlamışlardır.
Aşı iki doz olarak vücuda enjekte edilmektedir. Çocuklarda 1 ile 2 yaş arasında uygulanır ve %95 koruyuculuğu vardır. Aşının 25 yıl koruma özelliği vardır. Aşının yan etkisi yok denecek kadar azdır. Bazı durumlarda aşının enjekte edilmesinden sonra kısa süreli aşının vurulduğu yerde kızarıklık ve vücutta kırgınlık görülmektedir. Diğer aşılarla eş zamanlı olarak kullanılabilir.
Ülkemizde bütün sağlık kuruluşlarında bu aşıyı yaptırmanız mümkündür. Eğer Hepatit A virüsünden şüpheleniyorsanız ilk yapmanız gereken bir uzmanla görüşüp gerekli testleri yapmalısınız. Doktorunuz size bu hastalığı yenmeniz konusunda gereken tüm bilgi ve ilaçları verecektir.