Hiperaktivite nedir?

Hiperaktivite, dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilik ile kendini belli eden bir çocukluk dönemi rahatsızlığıdır. Toplumda, fazla hareketli çocuklara yakıştırılan hiperaktiflik normal bir durum olmayıp, tıbben tanısı yapılabilen bir anomalidir.

Hiperaktivite ve dikkat bozukluğu olarak tıpta yer edinen bu endikasyon; genellikle çocukluk döneminde başlar, ergenlik döneminde form değiştirmek suretiyle devam eder. Ortalama 4 ila 5 yaşlarında hiperaktivite teşhisi konmaktadır. Erkek çocuklarda görülme olasılığı kız çocuklara nazaran daha fazladır. Rahatsızlığın aşırı hareketlilik şeklindeki kısmı erkek çocuklarda, dikkat eksikliği veya bozukluğu kısmı ise kız çocuklarda genelde daha belirgindir.

Dikkat eksikliği ya da bozukluğu ile kastedilen, herhangi bir konu üzerinde yoğunlaşabilme kapasitesinin süresinin ve kalitesinin yetersizliğidir. Özellikle okul döneminde bu semptom kendini fazlasıyla belli etmektedir.

Aşırı hareketlilik ile kastedilen ise normal bir insanın sergilediği davranış şekillerinin daha hızlı bir şekilde sergileniyor olması, anormal davranışlarda (dolaplara tırmanma, vb.) bulunulması, sabit bir şekilde durmanın mümkün olamaması, sürekli bir kıpırdanma halinin olması gibi anomalilerdir.

Hiperaktivitede “dürtüsellik” adı verilen, sonunun ne olacağını hiç düşünmeden harekete geçme refleksi de sıklıkla görülmektedir.

Hiperaktif çocuklar, sabit bir şekilde sırada durabilmek, söz sırasının kendine gelmesini beklemek, kurallara riayet etmek gibi hususlarda zorlanırlar ve bu nedenle de toplumda hemen farkedilirler. Çocukluk döneminde bir şekilde adaptasyon mümkün olsa da ergenlik döneminde yaşanan uyum sorunları ergen gençlerde ciddi bunalımların kaynağı olabilmektedir.

Anne ve babalar her konuda olduğu gibi bu tarz konularda da dikkali olmalılar, çocuklarda sıradışı hareketlilikleri, dikkat eksikliklerini sorgulamalıdırlar. Ancak, her hareketli çocuğun hiperaktif olmadığı, ayrıca hareketli olmanın da kötü birşey olmadığı unutulmamalıdır.