Horlama tedavisi nasıl yapılır?
Kişilerin kontrol edemediği horlama toplumda yaklaşık olarak % 45 oranında görülmektedir. Bu tür horlama genellikle ciddi sağlık sorunlarına neden olmayan basit horlama şeklinde gelişir. Ancak hastaların bir kısmında uyku sırasında yaklaşık 10 saniyelik solunum durması yaşanan şiddetli horlama görülür. Bu durum uyku apnesi adındaki sorunun yaşanmasına sebep olur. Yaşın ilerlemesi nedeniyle şiddetlenen horlama daha çok fazla kilosu olan erkeklerde olur. Bunu yaşayan kişiler horlama nedeniyle uykusunda tam olarak dinlenemez. Geceleri dinlenemeyen bu kişiler, gündüzleri yorgun, uykulu ve verimsiz olur. Uykuda nefes durması olan kişilerin dikkatli olması ve mutlaka bir uzmandan destek almaları gerekir. Horlaması olan kişilerde horlamanın boyutu ve genel sağlığının belirlenebilmesi için, uyku laboratuvarında bazı tetkikler yapılmalıdır.
Horlama en çok kimlerde etkili olur?
Dil ve boğaz kaslarında gevşek bir yapı olanlar: Bu yapılarda gevşeklik olması durumunda, sırt üstü yatınca dilin boğazın arkasına doğru kaymasına engel olmak zordur. Bu sorun daha çok ilaç kullanan ve alkol içenlerde uyku sırasında kas kontrolünü kaybetmekle ortaya çıkar.
Boğaz dokusu kalın kişilerde: Büyüyen bademcik ve geniz eti olan çocuklarda olan horlamanın en sık sebeplerinden birisidir. Ayrıca aşırı kilolu olan şişmanlarda kalın boyun dokusu meydana geldiği için, bu horlamaya sebep olur. Nadiren boyunda oluşan kist ve tümör oluşumların da, horlama etkisi görülür.
Küçük dili ve yumuşak damağı uzun olanlar: Bu yapıların daha uzun ve aşağıya doğru sarkmış olması durumunda, boğazda hava yolunun kapanmasına neden olabilir. Bu küçük dilin hava yoluna doğru sarkmasına sebep olacağından, horlama etkisi gösterir.
Burun tıkanıklığı bulunan kişilerde: Burun tıkanıklığı yaşandığında, hava almak için genizde aşırı vakum etkisi yaratılır. Bu vakum nedeniyle boğazda çökmüş olarak duran dokular hava yollarına doğru çekilme etkisi gösterir. Bu etkiyle daha önce horlama sorunu olmayan kişiler, horlamaya başlar. Bu sorun kişilerin alerjik dönemlerinde, grip ve sinüzit gibi etkilerle dönemsel olarak horlamayı açıklayabilen bir etkidir. Burundaki deformasyonlar da, burun tıkanıklığı olmasını sağlayabilir.
Erkekler neden kadınlardan daha çok horlar?
Bu duru kadın ve erkeğin vücudunun farklı şekilde yağlanmasından kaynaklanır. Kadınlarda vücut yağlanması genel olarak kalçada yoğunlaşırken, erkeklerin boyun ve karın çevresinde yoğunlaşır. Kilolu erkekler yatma sırasında, özellikle sırt üstü yatarken karın bölgesinin diyaframa yapacağı baskıyla birlikte, göğüs içinde olan basınç artar, dil arkaya doğru kayar. Bu etkile nedenle uyku sırasında yutağın etrafında olan yumuşak dokularda ve kaslarda olan gevşeme nedeniyle horlama meydana getiren etkiler oluşur. Kadınların vücut yapılarındaki kas yapıları erkeklere göre farklı olduğundan horlamanın daha az olduğu düşünülür. Menopozdan sonra kadınların kas yapısı erkeklerle benzerlik gösterdiğinden, kadınlarda bu dönemde olan horlama artar hatta erkeklerle eşit seviyeye gelir.
Horlama sorunu olanlar hangi önlemleri almalıdır?
Horlaması olan kişiler kendileri de bazı tedbirler alabilir.
- Yaşam tarzlarını sportif faaliyetler yapabilecek şekilde düzenleyebilirler
- Horlaması olan kişiler uyku ilacını, sakinleştirici ve antihistaminik adındaki alerji ilaçlarını uykuya yatmadan bir süre önce içmelidir.
- Bu kişiler aşırı yorulmaktan, uyumadan önceki 4 saatte alkol kullanmaktan kaçınılmalı ve 3 saat önce ağır yemekler yenilmemelidir.
- Uykuda sırt üstü yatma yerine yan tarafa yatmayı tercih etmelidirler.
- Yatakta baş koyacakları alanı daha yüksek şekilde düzenlemeli, yatağın tamamını 10 cm yana gelecek şekilde çevirmelidirler
Horlama tedavi edilmeli midir?
Horlama uykuda solunum sorununa sebep olmuyorsa, basit önlemler alınıp hafifletilmesine çalışabilir. Uykudan önce alkol almamak, fazla kiloları vermek, hafif yiyeceklerle beslenmek, yüksek yastıkta yatmak gibi önlemler horlamayı azaltabilir. Ayrıca sırta tenis topuna benzer bir top bağlanmakta, sırt üstü yatarken olan horlamanın önlenmesi için faydalı olur. Bunlar horlamayı önleyemediğinde, başka tedavilere başvurulabilir. Bunların arasında dili bastırmak ve çeneyi ön tarafa itip ağız boşluğunun genişlemesini sağlayan ağız içi alet kullanımı bulunur. Bunlar diş doktoru tarafından hastaya ağız yapısına uygun ölçülerde hazırlanmaktadır. Bir diş protezine benzeyen bu cihaz yatarken takılmaktadır. Horlamanın tedavi dilmesi, cerrahi girişimlerde uygulanır. Bu cerrahi ameliyatlar lazerli aletlerle hastaya lokal anestezi uygulanıp yapılmaktadır. Fakat bunun uygulanması için, horlamanın basit denilen horlama olduğunun belirlenmesi gerekmektedir. Hasta uyku laboratuvarında değerlendirilmeli, uyku incelemesi yapılmalı ve solunum sorunu olmadığının belirlenmesi gerekir.