Hüseyin Cahit Yalçın (1875-1957) kimdir?

İstanbul’un yerli bir ailesine mensup olan Hüseyin Cahit Yalçın, 7 Aralık 1875’te Balıkesir’de dünyaya gelmiştir.Dönemin edebiyat akımı olan Edebiyat-ı Cedide’nin önde gelen isimlerinden olarak Edebiyat hayatına hikaye, roman ve şiir yazarak başlayan sanatçı, daha sonra ki hayatında gazete çıkartmak, gazetede yazılar yazarak, eleştiri ve çeviri alanlarında birçok eserler vermiştir. 1895-1896 yılları arasında mülkiye mektebini bitiren Hüseyin Cahit Yalçın, aha sonra Maarif Nezareti Mektubi Kalemi’nde memur olarak çalışmaya başlamıştır. 1897 tarihinden sonra Vefa ve Mercan isminde olan liselerde Türkçe ve Fransızca öğretmenliği ve yöneticiliği yapmıştır. Ilk olarak yöneticiliğini Tevfik Fikretin yaptığı Serveti Fünun dergisinin yöneticiliğini üstlenmiştir. Bu yıllar içerisinde yaptığı bir çeviriden dolayı o dönemin hükümeti tarafından yargılanmış, fakat yapılan yargılama neticesinde aklanarak serbest bırakılmıştır. Başında bulunduğu Servet-i Fünun dergisi yine de kapatılmıştır. 1908’de ikinci Meşrutiyet’in ilanından sonra Tevfik Fikret ve Hüseyin Kazım Kadri ile beraber çalışarak Tanin Gazetesi’ni çıkarmış ve sonra siyasi hayata atılmıştır. Siyasi hayatının başlaması ile birlikte ilk olarak aynı yıl içerisinde İttihat ve Terakki Cemiyeti’nden İstanbul mebusu seçilmiştşr. Fakat 1920 yılında meydana gelen İngilizler tarafından İstanbul’un işgal edilmesi ile bşrlikte yakalanarak Malta Adasına sürülmüştür.

1922 tarihinde sürgünden İstanbul’a dönerek Tanin gazetesini yeniden çıkartmıştır. 1923 yılında Cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra çıkartılan bazı yasalara yapılan uygulamalara karşı eleştirilerde bulununca o dönemde kurulan İstiklal Mahkemesi tarafından yargılaanmış ama neticede beraat etmiştir. Daha sonra yazdığı yazılardan dolayı birkaç yıl sonra tekrar yargılanarak Çorum iline süressiz bir şekilde sürgüne gönderilmiş vee çıkardığı Tanin gazetesi teekrar kapatılmıştır. Bir yıl sonra yani 1926 senesinde af kanunu çıkınca bundan yararlanarak sürgün hayatı biter ve tekrar İstanbul’a döner. 1933 yılında Fikir Hareketleri adında bir dergi çıkartmaya başlar. 1939 yılında Atatürk öldükten sonra tekrar siyasete döner. 1943 ile yılları arasında İstanbul milletvekiliğini yapmıştır. uzun bir aradan sonra 1943 ile 1947 yılları arasında Tanin gazetesini tekrar yayınlamaya başlar. O dönemde çıkartılan başka bir gazete olan Ulus’ta başyazarlık yapmaya başlar. Bu dönemde Ulus gazetesinde yazdığı bir yazısı yüzünden milletvekilliği dokunulmazlığı kaldırılmıştır. 1954 yılında ise Demokrat Parti aleyhinde yazdığı bazı yazılar yüzünden hapse mahkum edilmiştir. Fakat daha sonra Cumhurbaşkanı tarafından affedilmiştir. Hüseyin Cahit Yalçın edebi hayatı ve kişiliği noktasında incelersek, edebi hayatına daha Servet-i Fünun’dan oncesine dayanır. İlk olarak Ahmet Hamdi Efendinin telif ettiği eserlere ve tercümelere dayanmaktadır. İlk olarak bu dönemde, daha önce yazılmış olan hikaye ve romanları okuyarak, bunlardan e tkilenerek ve esinlenerek ilk romanı olan Nadide ismindeki eserini yayınlamıştır.

Hüseyin Cahit Yalçın’ın edebi kişiliğinin oluşmasında önemli bir etkisi olan Fransız edebiyatından da etkilenerek Servet-i Fünun Edebiyatı içinde eleştiri yazılarıyla tanınmıştır. Düz yazı alanında birçok eser vermiştir. Fakat bu verdiği eserler o dönem içerisinde Serveti Fünun Edebiyatı içinde eleştiri yazılarıyla tanınmış bir yazar olarak görünmüştür. Bu dönem içerisinde Servet-i Fünun’ da yayınlanan yazılara karşı daha önce oluşan ve edebiyat akımı taraftarlarından olan başta Muallim Naci olmak üzere diğer edebiyatçılara karşı verdiği cevaplarla Servet-i Fünun Edebiyatının bir nevi sözcüsü haline gelmiştir Hüseyin Cahit Yalçın’ın edebiyatımıza kazandırdığı eserler, yanlızca münakaşalardan ve tartışmalardan oluşan eserler değildir. Sanatçı ayrıca Avrupa edebiyatını özellikle Fransız edebiyatını tanıtmak amacı İle bazı yazılar kaleme almış ve bu edebiyatı tanıtmaya çalışmıştır. Bu amaçla yazdığı eserleri ve diğer yazdığı çalışmaları 1910 tarihinde yayınınladığı Kavgalarım adlı eserinde toplamıştır.

Hüseyin Cahit Yalçın, daha öğrencilik hayatında ilk yazılarını yazmaya başlamış ve bu yazıları Mütalaa, Sabah, Tarik ve Saadet gibi o dönemde çıkartılan gazetelerde yayınlanmıştır. Hatta ilk romanı olan Nadide ismindeki eseri 1981 tarihinde basılarak edebiyatımıza kazandırmıştır. Öykü alanında yazdığı eserlerinde içerik olarak daha çok İstanbul’da yaşayan azınlıkları ve seçkin kişileri anlatmaya çalışmıştır. Serveti Fünun edebiyatının önemli sanatçılardan olan Hüseyin Cahit Yalçın, Serveti Fünun dergisinin devam etmesi ile birlikte Edebiyat-ı Cedide kütüphanesinin kurulmasında öncü olmuştur. O dönemde Servet-i Fünun’da çıkan yazıları karşı eleştirilerde bulunan diğer edebiyatçılara karşı yapılan kalem kavgalarında özellikle Hüseyin Cahit hep ön planda bulunmuştur. Çeviri alanında ise edebiyatımıza ve Türkçemize elli kadar eseri çeviri yaparak büyük bir hizmette bulunmuştur.

Kısaca özetlemek gerekirse Hüseyin Cahit Yalçın, Servet-i Fünun edebiyatı döneminde özellikle eleştiri yazılarıyla tanınmış bir sanatçıdır. Realizm akımının etkisinde kalmış hikayeleri teknik açıdan pek başarılı olmasada olayları anlatımında bana başarılı bir şekilde yazmıştır. Yastığı eserlerinde konu olarak özellikle Rumlar ve azınlıkları ele alarak onları anlatmış ve olayları anlattığı kişiler batıya özenen ve zengin bir şekilde yaşamaya çalışan, aydın kesimi anlatmaya çalışmıştır. Yerli ve orta kesin olan insanları çok az yer vermiştir. Sanat için sanat anlayışını savunan bir yazar olarak, edebiyatın amacının sanat olarak değerlendirmiş ve edebiyatı bir araç değil, bir amaç olduğunu savunmuştur. Servet-i Fünun dergisinin kapatılmasına sebep olan, Fransız ihtilalini anlatan ve Fransızcadan çevirdiği Edebiyat ve Hukuk adlı eserini Servet-i Fünun dergisinde yayınlanmış ve dergi kapatılmıştır.

Hüseyin Cahit Yalçın tarafından roman alanında yazılan eserleri; Nadide ve Hayal İçinde iki eseri bulunmaktadır. Öykü dalında ise Hayat-ı Muhayyel, Niçin Aldatırlarmış, Hayat-ı Hakikiye Sahneleri ve diğer eserleri ise, Kavgalarım, Edebi Hatıralar, Siyasal Anılar, Benim Görüşümde Olaylar, Talat Paşa ve seçme makaleler gibi birçok eserleri bulunmaktadır.