İletişim kazası nedir?

İletişimi, kısaca, “bilginin üretilmesi, transfer edilmesi ve faydaya dönüştürülmesi aşamalarından oluşan bir süreç zinciri olarak tanımlamak mümkündür.

Özellikle de günümüzde, iletişim başarısı her alanda arzu edilen sonucun garanti edilmesi için elzem bir beceri olarak da karşımıza çıkmaktadır. Bu sebeple, birçok alandaki iş başvurularında aranılan ortak özellik “iletişim becerisi” şeklinde tanımlanan, aslında bulunulan ortama, ast üst ilişkilerine uyum beklentisidir.

Peki iletişim kazası nedir? Kazayı tanımlamak istersek öncelikle, “kaza, can ve/veya mal kaybı, zararla sonuçlanan kötü olaydır.” diyebiliriz. “İletişim kazası“nı ise, bu tanımdan da hareketle, “iletişim sürecinde yaşanan kötü bir olay neticesinde arzu edilen sonucun elde edilememesi”  şeklinde tanımlamak  en uygun yol olacaktır.

İletişim kazalarına neler neden olur? Öncelikle iletişim becerisinin eksikliği, ya da çok daha önemlisi belki, iletişim becerisi sergileme isteksizliği iletişim kazalarının en önemli nedenleridir. İletişimin ilk etabı bilginin üretilmesi aşaması olduğundan, bu bilginin eksik ya da yanlış üretilmesi kazaya götüren nedenlerden ilki olacaktır. Sonraki aşamada, bilginin transferi söz konusu idi, bu transferde yaşanan aksaklıklar da yine iletişim kazasına sebebiyet verecektir.

En son aşama ise transfer edilen bilgi ile fayda üretilmesi idi. Bu aşama, belki de iletişim becerisi ile kastedilen mananın en kritik kısmını teşkil etmektedir. İletişim sürecinin fayda ile sonuçlanması ne demek? Muhatabın, bu iletişim sürecinde üretilen bilgiyi alması ve anlamlandırması demektir. Almada genelde sorun yaşanmaz, zira aslında bu kısım teknik bir kısımdır. Bununla beraber, anlamlandırma hiç de kolay birşey değildir. Anlamlandırmadaki başarı, üretilen bilginin karşı tarafın ihtiyacını karşılıyor olması ile mümkündür. “Karnım ağrıyor!” diyen birine “Gel seninle sinemeya gidelim, çok güzel bir film gelmiş!” demek, vizyona yeni bir filmin girmiş olması yönündeki bilgiyi, karnı ağrımakta olan bir kişiyle paylaşmak ne kadar fayda üretebilir? Bu iki kişi arasında muhtemelen başarılı bir ilişkinin kurulamaması “iletişim kazası”na verilebilecek en sade örneklerden biridir.

İletişim çağımızın en gerekli becerilerinden biridir. İletişim kazalarına sebebiyet vermemek için bu beceriye sahip olma ve onu kullanma yolunda çaba harcanmalıdır.