İncir nasıl yetiştirilir?

İncir bitkisinin botanik ismi “ficus carica”dır. Ülkemizde en çok Ege bölgesinde yetiştirilmektedir. İncir, yapısında süt taşıyan, erkek ve dişi çiçeklerin farklı ağaçlarda olduğu iki evcikli, yaprak döken bir ağaç çeşidir. İncirin anavatanı Türkiye’dir. Buradan Suriye, Filistin ve daha sonrada Ortadoğu üzerinden Çin ve Hindistan’a yayılmıştır.

Kurutmalık incir çeşitlerinde en önemli faktör iklimdir. Kurutmalık çeşitler yüksek oranda şeker içerdiklerinden dolayı taze olarak fazla tüketilmez. Ancak kurutmalık incirlerin hem taze ve hem de kuru olarak pazarlanma olanakları vardır. Taze incirin iyi fiyat bulduğu yıllarda taze, bulamadığı yıllarda ise kuru olarak pazarlanabilir. İncir dünyanın ılıman iklime sahip birçok yerinde yetişmektedir. Kışları ılık, yazları sıcak ve kurak, yıllık ortalama sıcaklığı 18–20 C olan yerlerde kolaylıkla yetişir. Meyve doğuşundan hasat sonuna kadar olan Mayıs-Ekim aylarında daha yüksek sıcaklıklara ihtiyaç duymaktadır. Sıcaklıklaırn sıfırın altına düştüğü yerlerde yetiştirilmesi oldukça zordur.

Optimal yıllık yağış miktarı 625 mm’dir. Bunun altındaki yağışlarda sulama zorunludur. Fazla yağış alan bölgelerde ağaçlar daha kuvvetli büyür, meyveler iri ve tatsız olur. Kurutmacılık açısından Temmuz ayının yağışsız ve bulutsuz geçmesi çok önemlidir. Kurutma mevsiminde nem oranı % 40–45 olmalıdır. Olgunluk döneminde görülen yüksek bağıl nem, meyvelerde yarılmaya neden olmaktadır.

Çok fazla nemli topraklar hariç hemen her çeşit toprakta kolaylıkla yetişir. Kuru incir kalitesi bakımından toprak yönünden seçici olur. Derin, kumlu-killi organik materyal ve kirece sahip olan topraklarda daha kaliteli incir yetiştirilebilir. 120 cm ve daha derin topraklarda çok daha iyi gelişir. Toprak tuzluluğuna karşı az dayanır. Kireç bakımından zengin olan topraklarda iyi gelişir, ph 6, 7, 8 olan nötr veya nötre yakın topraklar daha uygundur.

İncirlerin çoğaltılması çelikle yapılmaktadır. Ancak çelikle üretimin yanında vegetatif yoldan daldırma ile veya dip sürgünlerinden yararlanılarak çoğaltılabilir. Çekirdekten incir fidanı yetiştirildiği durumlarda ya da büyük ağaçlarda çeşit değiştirmek gerektiği zaman aşı ile üretim yapılmaktadır. İncir çelikleri, sağlıklı, bir yıllık sürgünleri kuvvetli orta yaşlı ağaçların sağlam ve pişkin dallarından alınmalıdır. Çeliklerin kalınlıkları yaklaşık 1,5-2,5 cm, boyları ise 25-35 cm arasında olmalıdır. Çelikler köklendirme yerine dikilene kadar muhafaza edilmelidir. Dikimden hemen sonra ilk su verilmelidir. Yaz aylarında sulanmalarına, çapalanmalarına, yandan çıkan filizlerin temizlenmesine dikkat edilmelidir

Mart ayında incir ocaklarından fışkıran iki senelik dip sürgünleri, yan filizler temizlendikten sonra, ucu dışarıda bırakılarak daldırılır. Bu şekilde köklendirildikten sonra bir sonraki yılın ilkbaharında sökülüp yerine dikilir.

İncirler genel olarak çelikle çoğaltıldığı için aşılanmalarına gerek yoktur. Ancak çekirdekten incir fidanı yetiştirildiğinde aşı kullanılır. En çok kullanılan aşı şekilleri ise kalem aşıları ile göz aşısı ve kabuk aşılarıdır. Fidanlıklarda daha çok göz aşısı kullanılır. Genç ağaçların aşılanmasında, 1–3 yaşındaki dallara göz aşısı, 4–5 yaşındaki kalın dallara ise kabuk aşıları uygulanmaktadır.
İncir ağacının yıllık yağış isteği 625 mm’dir. Yağış miktarının 550 mm’nin altına düşmesi durumunda sulama yapılmalıdır. Yağışın miktarının yanında yağışların oluş şekli ve yıl içerisindeki dağılımı da çok önemlidir. Yağışın yetersiz olduğu zamanlarda yaz aylarının başında toprak tavını yitirir.

Toprak pH’ının düşük olduğu yerlerde toprağa mutlaka kireç verilmesi gerekir. Kireçleme ile toprağa verilecek olan kireç miktarı, toprak pH’ı, toprağın yapısı (bünyesi) organik madde içeriği ve kullanılacak kireç materyallerinin özelliklerine göre değişir. Toprağın kireç ihtiyacı ve dekara uygulanması gereken kireç miktarı laboratuarda uygulanacak toprak analizi sonucu belirlenmelidir. Kireç uygulaması sonbaharda yapılmalıdır. Potasyum meyve kalitesi ve ürün miktarı üzerine etkilidir. Potasyum, meyveleri güneş yanmasından korur ve zarar görmelerini engeller. Çiftlik gübresi ise dekar başına 2–3 ton olarak verilmelidir. Gübre her 4 ağaç arasına 1–2 araba bırakılır. Çiftlik gübresi hasattan hemen sonra verilmelidir.

Yeni dikilmiş fidanlarda istenilen yükseklikte, ürüne yatıncaya kadar ağacın iskeletini ve tacını oluşturmak için şekil budaması yapılır. Verim çağındaki ağaçlarda şekli korumak ve normal sürgün verdirmek üzere kırılmış dallar, sıklaşmış sürgünler çatal ve çapraz gelişmiş, birbirinin üstüne binmiş dallar kesilerek budama yapılır.