İnovasyon nedir?
Dilimize yenilik veya yenilikçilik olarak çevrilen inovasyon kavramı teknolojik bir buluş veya icat olarak algılanmakla beraber aslında tam olarak bu anlama gelmemektedir. Yenilikçilikte temel olan nokta, yapılan yenililik ve değişimlerin katma değer yaratmış olması ve etkide bulunan ürün veya hizmetin ticarileştirilebilmesidir.
İnovasyonun tanımı konusunda uluslararası anlamda kabul gören kaynakların başında OECD ile Eurostat’ın birlikte yayınladığı Oslo Kılavuzu gelmektedir. Kılavuzun yürürlükteki 2005 sürümünde inovasyon şu şekilde tanımlanır:“İnovasyon, yeni ya da önemli ölçüde değiştirilmiş ürün (mal ya da hizmet), veya sürecin; yeni bir pazarlama yönteminin; ya da iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda veya dış ilişkilerde yeni bir organizasyonel yöntemin uygulanmasıdır.”
İçinde bulunduğumuz yüzyılda hızlı bir biçimde değişen rekabet ortamında ayakta kalabilmek için şirketlerin ürünlerini, hizmetlerini ve üretim yöntemlerini devamlı suretle değiştirmeleri ve yenilemeleri gerekmektedir. İşte bu değiştirme ve yenileme işlemi “inovasyon” olarak tanımlanmıştır. İnovasyon, yeni ya da iyileştirilmiş ürün, hizmet veya üretim yöntemi geliştirmek ve bunu ticari bir gelir elde edecek duruma getirmek için yürütülen bütün süreçleri kapsar. Yeni ya da iyileştirilmiş ürün, hizmet veya üretim yöntemi geliştirme, bilindiği gibi yeni düşüncelerden doğar. İnovasyon sürekli bir faaliyettir. Bundan dolayı, ortaya atılan fikirlerin ve sonuçlarının tekrar tekrar değerlendirilmesi ve yeni getiriler için yaygınlaştırılması gerekmektedir.
İnovasyon, ya radikal fikirler sonucu daha önceden h,ç denenmemiş ve geliştirilmiş ürün veya üretim yöntemlerinin ortaya çıkarıldığı büyük atılımlarla oluşmuş (radikal inovasyon), ya da adım adım yapılan, bit takım geliştirme ve iyileştirme faaliyetini kapsayan çalışmalarının bir neticesi olarak ortaya çıkmıştır (artımsal inovasyon).
Araştırma-geliştirme (Ar-Ge), inovasyon için gerekli olan en önemli faaliyetlerden biridir. Ancak şunu belirtmek gerekir ki girişimsel inovasyon yoksa, yani Ar-Ge’yi yapanların girişimcilik niteliği yoksa, değer yaratılması mümkün değildir. Ar-Ge sonuçları inovasyona dönüştürülemez. Bundan dolayı teknoloji tabanlı firmalar dışında kalan bütün firmalarda yürütülmekte olan inovasyon çalışmaları yalnızca “teknolojik inovasyon”u değil, “organizasyonel inovasyon” ve “pazarlama inovasyonu”nu da kapsamaktadır. Teknoloji tabanlı firmalarda ağırlık teknolojik inovasyona veriliyorsa da, organizasyonel ve pazarlama inovasyona yeterli kaynak ayrılmadan başarılı olunması mümkün değildir.Teknolojik inovasyon, teknolojik ürün ve süreç inovasyonunu kapsayan inovasyondur. Burada ürün, fiziksel bir ürünü ve hizmeti ifade etmektedir. Teknolojik olarak yeni bir ürünün veya sürecin geliştirilmesinin yanı sıra, var olan ürün ve süreçlerde önemli teknolojik değişikliklerin yapılması bu kapsamda değerlendirilmektedir. Ürünün pazara sunulması ve sürecin üretim aşamasında kullanılması ile inovasyon gerçekleştirilmiş olur. Organizasyonel inovasyon ise yeni çalışma ve iş yapış yöntemlerinin geliştirilmesi veya uyarlanarak kullanılması ile bir firmanın rekabet gücünün yükseltilmesini gösterir. Pazarlama inovasyonu, yeni tasarımların ve pazarlama yöntemlerinin geliştirilmesi veya uyarlanarak kullanılması ile bir firmanın rekabet gücünün yükseltilmesi şekilinde ifade edilmektedir. uygulandığı alana göre aşağıdaki şekilde sınıflandırılmaktadır.
Ürün İnovasyonu, tamamen yeni bir ürün geliştirilmesi veya mevcut üründe bir değişiklik yapılması ve bu ürünün pazara sürülmesi, ürün yenilikçiliği olarak ifade edilmektedir. Hizmet inovasyonu, tamamen yeni olan veya önceki uygulamalara göre faklılık ya da yenilik içeren bir hizmet yaklaşımı, hizmetin sunumunda yapılan bir değişiklik, hizmetin sunulmasında yeni teknolojilerin kullanılmasını ifade edilmektedir. Süreç inovasyonu, üretim yöntemlerinde uygulanan bir yeni bir yöntem veya mevcut yöntemlerin geliştirilmesi şeklinde ifade edilmektedir.
Bilindiği gibi inovasyon bir icat değildir. İnovasyon daha çok henüz yapılmamış, bilinmeyen birşeyleri yapmaktır. Bundan dolayı da fikirler ve kavramlar daha çok önem kazanır. İnovasyonun büyüklüğü yaratacağı etkinin büyük olacağı demek değildir. Mevcut ürünlerde, hizmetlerde ve süreçlerde tamamlanmayı bekleyen küçük parçalar, büyük inovasyonları ortaya çıkarır.
İnovasyon bütünsel bir faaliyettir. İnovasyon, bir firmanın diğer faaliyetlerinden soyutlanmış olan bir faaliyet değildir. Aksine, firmadaki bütün faaliyetleri kapsar ve bütünsel yaklaşım gerektirir.