İnsülin direnci nasıl ölçülmektedir?
İnsülin direncini ölçmek bunun önlenmesi için tedbirler alınmasını sağlayacaktır. İnsülin pankreas tarafından salgılanan bir salgı hormondur. Vücuttaki görevi kan şekerinin seviyesini düşürmektir. İnsülin hem karbonhidrat metabolizması, hem de yağ ve protein metabolizması üzerinde etkili bir hormondur. Diyabet hastalığının birinci tipinde insülin hormonunun yokluğu, ikinci tipinde ise insülinin azlığı ya da insüline karşı direnç veya her ikisi birden gelişim gösterir. İnsanların hareketsiz hayat tarzının olması ve fast food tarzı beslenmenin neden olduğu hastalıkların arasında da insülin direnci ilk sıralarda yer alır. Bu yüzden insülin direncinin ölçülmesi ve gereken tedbir alınmalıdır.
İnsülin direnci nedir?
İnsülin direnci oluşmasında kişilerde kan şekerinin karaciğer, yağ ve kas hücrelerine girmesi zorlaşmaktadır. Bu nedenle kanda insülin birikmesi olur. Pankreas hücrelere daha fazla şeker alabilmek için, daha fazla insülin üretir ve normalden daha fazla çalışmaya başlar. Zaman içinde pankreasta yorgunluk olacağından, pankreas insülin üretme yeteneğini kaybeder. Üretilen insülinin vücutta tam olarak kullanılamaması insülin direnci olarak adlandırılır. Kişilerde aşırı kilo, kortizonlu ilaç tedavisi, polikistik over sendromu, yaşın ilerlemesiyle, bel çevresinin kalınlaşması, hareketsiz bir hayat tarzı gibi etkenlerde insülin direnci gelişebilir. Kişilerin sabah yorgunluklarının olması, geceleri tatlı yeme isteğinin olması, halsizlik duyulması, öğlen yemeği sonrasında yorgunluk gibi etkenler insülin direnci belirtisi kabul edilebilir.
İnsülin direncini ölçmeye yarayan testler nelerdir?
Kanda insülin düzeyi yüksek olmasına rağmen, insülin direncinin olması yüzünden kan şekeri düzeyleri yüksek olur. Bunun etkisiyle şeker hastalığı, obezite, yüksek tansiyon, kalp ve damar hastalıkları, karaciğer yağlanması ve gut hastalığı gibi rahatsızlıklar tetiklenebilir. Bu yüzden insülin direncinin ölçülmesi için bazı testler yapılmalıdır. Bu testlerin arasında HOMA testi sık yapılır.
İnsülin direnci testi (HOMA Testi) nedir?
Bu test vücuttaki insülin direncinin olup olmadığını tespit etmek için uygulanan bir testtir. Geceden itibaren yaklaşık olarak 10-12 saat sürecek açlık sonrasında sabah alınacak kan örneğiyle uygulanan bir testtir. Bu testle insüline karşı çevre dokuların verdiği tepki değerlendirilir. Hastalarda insülin direnci olursa, kan glikoz düzeyini normal oranlarda tutmak için, insülin salgısında artış meydana gelir. HOMA testi sayesinde insülin duyarsızlığı ya da insülin direnci değerlendirilmektedir. HOMA testinin değeri 2,5 ve üstünde çıkarsa insülin direnci lehinde değerlendirilmesi yapılır.
Bu testin dışında kanda şeker düzeyi, insülin yüksekliği, karaciğer yağlanmasını gösterecek AST, ALT, GGT gibi testler, HDL iyi huylu kolesterol düşüklüğü, trigliserit yüksekliği, ürik asit yüksekliği tespiti sonrasında insülin direnci tanısı yapılabilir.