İnsülin iğnesi nasıl yapılmalıdır?
İnsülin iğnesi vücutta kan şekerini belli bir seviyede tutmak için uygulanmaktadır. Ancak kan şekerindeki seviyenin korunması için, bu enjeksiyon doğru yapılmalıdır. Bu nedenle insülin iğnesinin vücutta nereye yapıldığı, nasıl ve ne şekilde yapıldığının büyük önemi vardır. Vücudun içine verilen insülinden yarar sağlamak için bunlara dikkat edilmelidir. İnsülinin etkinliğinde enjeksiyon yapılan yer, derinliği, insülinin emilme hızı, enjeksiyonun yapılacağı yere masaj uygulanması, sıcak uygulamak ve egzersiz gibi faktörler etken olabilir.
Enjeksiyon yapılan bölgenin önemi: İnsülin iğnesi bacaklara, kol, kalça ya da karın bölgesine uygulanabilir. Bu bölgelerin dışında insülin iğnesinin yapıldığı alanda deri ve adale arasında kalmış olan cilt altının yani yağlı dokunun kalınlığı da önemlidir. Kaslı bölgeye yapılan insülin daha hızlı etki etmekte ve bu etkide daha kısa süreli olur. İnsülin iğnesi vücudun neresine yapılacağının daha önceden belirlenmesi gerekir. Bazı bölgelerde insülin süratle kana karışır. İnsülinin en hızlı kana karışacağı bölge karın bölgesidir. Kollardan yapılırsa, daha yavaş etki etmektedir. En yavaş şekilde kana karıştığı alan ise kalçalardan yapılandır. Bu nedenle farklı alanlara uygulanacak insülin enjeksiyonunda, kan şekeri değerleri de farklı seviyelerde olmaktadır. Ayrıca cilt, yağ dokusu ve kanın sağlıklı kalabilmesi için, insülin iğnesinin her zaman farklı yerlere yapılması gerekir. Bu rotasyon olarak tanımlanmaktadır. İnsülin iğnesi uygulanacak yerlerin rotasyon sırası düzenli şekilde belirlenmelidir. Bunlar kayıt altına alınmalı ve düzenli şekilde enjeksiyon uygulanmalıdır.
İnsülin iğnesinin yapılması: İğne yapıldığında cilde 45 derecelik açıyla batırılmalıdır. Bazı zamanlarda bu 90 derecelik açıyla uygulanabilir. Fakat burada cilt altı dokusu iğne uzunluğuna göre daha kalın olmalıdır. Kas içine iğne yapmaktan uzak durulmalıdır. Bu bölgede insülin daha hızlı emileceği için, ağrı meydana gelebilir. Standart insülin enjektörlerinin uzunluğu 12,7 mm iğneye sahiptir. İnsülin kalemlerinde ise daha çok 8 mm lik iğneler kullanılır. Daha kısa uzunlukta olan iğneler ise ergenlik dönemindeki çocuklara uygundur. Küçük yaştaki çocuklara, fazla kilosu olmayanlara, zayıf kişilere 45 derecelik açıyla enjeksiyon yapılmalıdır. Kısa iğneler kullanıldığında, 90 derecelik açı ile enjeksiyon uygulanabilir.
İnsülin tedavisinde hastalar mutlaka eğitime tabi tutulmalıdır. İnsülin iğnesini her gün düzenli aynı saatte uygulanmak gerekir. Bu yüzden hastaların iğneyi kendi uygulaması gerekir. Çünkü her gün uygulandığından iğneyi yaptıracak kişiyi bulamayabilirsiniz. İnsülin iğnesi yapılacak olan bölge mutlaka daha önceden sabunlu suyla temizlenmelidir. Bu alana alkolle temizlik yapmaya gerek yoktur. Enjeksiyon yapıldıktan sonra 5-6 saniye bekleyerek, insülinin vücuda sağlanmalıdır. Daha sonra iğne geri çekilebilir.
İnsülin iğnesi yapılırken ağrıyı azaltmanın yolları nelerdir?
- İnsülin buzdolabından çıkarılarak oda ısısına getirilmelidir. Eğer buzdolabından çıkarıldığında uygulanırsa bu ağrıya sebep olabilir.
- İnsülin uygulamadan önce bölgeye alkol ve kolonya uygulaması yapıldıysa, bunların uçmasına kadar beklenmelidir.
- Enjeksiyon yapılırken kasların fazla gerilememelidir.
- İnsülin iğnesi hızlıca batırılmalı ve insülini verirken elinizi oynatmamalısınız.
- İnsülin iğnelerini 2 defadan daha çok kullanmamak gerekir. İğnenin keskin olan ucu cilde batırıldığı zaman keskinliği gidecektir. Bunun yanında kalemin kapağı batırılırken bile iğne zedelenebilir. Bu ciltte daha fazla ağrıya sebep olur. Günde 4 kez insülin iğnesi yapanlar, iğneyi her gün değiştirmelidir.
İnsülin iğnesi yaparken nelere dikkat edilmelidir?
- İnsülin her zaman doktorun önereceği dozlarda uygulanmalıdır. Fazla oranda insülin kan şekerinde ani düşmelere neden olur. Yetersiz insülin ise, kan şekerinin aşırı yükselmesine neden olur.
- İnsülin her gün düzenli olarak kullanılmalıdır.
- İnsülin doktor önermediği sürece uygulanması aksatılmamalıdır.
- İnsülin kullanmadan önce son kullanma tarihi kontrol edilerek, bozukluk olup olmadığına bakılmalıdır.
- Her kullanım sırasında insülini nasıl aldığınızı, insülin tipini ve dozunu mutlaka not edin.
- İnsülin iğnesi her gün aynı saatte, farklı yerlere yapılmalıdır.
- İnsülinle beraber yemek ve egzersiz programıyla bir denge oluşturun.