İnsülin kullanımı nasıl olur?
İnsülin kullanımı genellikle kan şekeri seviyesini yeterince kontrol altına alamayan hastalarda tedaviye eklenip kullanılır. İnsülin kullanımı sadece tek başına olabileceği gibi, oral anti diyabetik ilaçlarla beraber olabilir. Bu ilaçların içinde en fazla tercih edilen metformin ile beraber kullanımıdır. Bunların bir arada kullanılması sonucunda kan şekerinin kontrol edilmesi, insülinin dozunun daha fazla arttırılmasından etkili olduğu bilinir. Ayrıca insülin ve diğer ilaçların bir arada kullanılması kandaki lipid düzeylerini düşürücü bir etkiye de sahiptir. İnsülin kullanımına başlandığında bazı konulara dikkat edilmesi gerekir. İnsülinin kullanım amacına uygun olmasına çalışılmalıdır.
İnsülin kullanımının amaçları nelerdir?
- Kan şekerinin düşürülmesi yani hiperglisemi bulgularının ortadan kaldırılması
- Diyabetik ketoasidozun engellenmesi
- Vücudun normal dengesinin sağlanması ve kan şekerinin yüksekliğinden kaynaklanan yıkım sürecinin durdurulması amaçlanmalıdır.
- Normal vücut kilosu korunmalıdır
- Enfeksiyon oluşma sıklığının azaltılması hedeflenmelidir.
- Gebelikte anne ve bebek ölümlerinin azaltılması amaçlanmalıdır.
- Şeker hastalığına bağlı küçük ve büyük damar hasarının azaltılması amaçlanmalıdır.
İnsülin kullanımı için enjeksiyon bölgeleri nelerdir?
İnsülin tedavisinde uygulama vücudun farklı bölgelerine yapılabilir. Bu bölgeler;
- Karın bölgesi: Bu bölgede hızlı bir emilim olur ve aktivitelerden daha az etkileşim söz konusudur.
- Bacaklar: İnsülin bacakların uyluk bölümünün ön ve yan yüzlerine uygulanır. Buradan yavaş emilim olur ve uygulama daha kolay olmaktadır.
- Kollar: Kolların üst kol lateral yüzeylerine insülin uygulaması yapılmaktadır. Burada bacaklara nazaran daha hızlı emilim olur. Büyük yaşlardaki çocuklar için uygun bir enjeksiyon bölgesidir.
- Kalça: Bu bölgeye yapılan enjeksiyonlarda yavaş emilim olur. Daha çok küçük yaştaki çocuklar için uygundur. Kalçanın üst kadranına insülin uygulanmaktadır.
İnsülin kullanımı nasıl yapılır?
İnsülin kullanımı insülin kalemiyle ya da insülin pompasıyla gerçekleştirilir. Bunlardan insülin pompası kan şekerini daha iyi kontrol etmeye yarar. Hastaların yaşam kalitesini arttırıp, oluşabilecek komplikasyonlardan korunmaya yardımcı olur. Kalemle yapılan uygulamalar sırasında gün içinde 4-5 kez insülin kullanılması gerekir. Kalemle yapılacak olan uygulamalarda hastalar herhangi bir acı hissetmez. Kalemin iğneleri kıl kadar ince olup, dışları silikonludur. Buna etkilere rağmen kalemle yapılan insülin kullanımı hastalar açısından daha pratik olur. Kullanımının kolay olması yani sadece dozun ayarlanmasıyla ve düğmesine basılmasıyla insülin vücuda verilmiş olur. Kalemler otomatik enjeksiyon özelliğine sahip olduklarından, enfeksiyonu daha kolaydır. Her yere taşınması kolay, hatalı doz uygulaması son derece düşük özelliktedir. Özellikle hastalarda görme sorunu varsa, insülin kalemi kullanmaları daha uygun olacaktır.
İnsülin tedavisi nasıl yapılır?
İnsülin tedavisini tek başına ya da oral anti diyabetik ilaçlarla birlikte kullanılabilirsiniz.
Kombine protokoller
- Metformin ve NPH İnsülin: Bu uygulama sırasında hastalar sabah ve akşam metformin kullanır, gece yatarken ise NPH İnsülin uygulamasını yapar. Bunların birlikte kullanılması kan şekerinin ayarlanmasını sağlamaktadır. Kilo alma riski oldukça düşük ve hipoglisemi olasılığı daha azdır.
- Metformin ve İnsülin Glargine: Bu uygulama sırasında gece kan şekerinin çok fazla oranda düşme riski az olur. Akşam yemekten sonra kullanılması kan şekeri kontrolünde NPH İnsüline göre daha etkili olur.
Tek başına insülin kullanımı
Bu şekilde insülin kullanımı hem Tip 1 diyabet hastalarında, hem de Tip 2 diyabet hastalarında uygun olur. Yalnız Tip 2 diyabet hastalarında insülin kullanma oranı zaman içinde arttırılmalıdır. Çünkü bu hastalar ilerleyici insülin yetersizliğine sahiptir. Genellikle günde iki defa sabah ve akşam yemeğinden önce insülin kullanımı yeterli olur. Uygulanan dozun üçte ikisi sabahleyin, üçte biri akşam yemeğinden önce yapılır. Bu uygulamada hipoglisemi riski olsa da, yaşlı hastalar için karışım hazırlama derdi olmadığından daha uygun bir kullanımdır.