İskenderiye Feneri nedir?

İskenderiye feneri adlı yapı dünyanın yedi harikası arasında kabul edilen ve tarih boyunca inşa edilmiş olan fenerlerin en büyüğü olarak bilinmektedir. Mısır ülkesinin İskenderiye limanı karşısında olan Pharos adasında inşa edilmiş olan fener, limanla aynı isimle anılmaktadır. Fenerin yapımı MÖ. 285 ve 246 yılları arasında sürmüştür. Denizcilerin kullanımı oldukça önemli bir eser olan fener, dünyada inşa edilmiş olan en yüksek fener olması ve bünyesindeki aynalarıyla ışığı 70 km öteye kadar yansıtması nedeniyle önemli bir eserdir. Antik çağda inşa edilmiş olan dünyanın yedi harikası içinde kabul edilen eserler arasında, günlük yaşam için kullanılmış olan tek eser olma özelliğini taşımaktadır.

İskenderiye fenerinin yapımı

Büyük İskender’in ölümünden sonra, Mısır’da hakimiyeti ele geçiren Ptolemy Batlamyus Soter döneminde, Yunanlılar ile yapılan deniz ticareti alışverişinde artış olmuştu. Bu nedenle ihtiyaç hissedilen deniz fenerinin yapımına başlanmıştır. Batlamyus zamanında yapımına başlanan İskenderiye feneri, onun oğlunun hükümdarlığı döneminde tamamlanabilmiştir. Üç kısımdan meydana gelmiş olan fenerin mimari tasarımı Knidos’lu Sostratus tarafından yapılmış. Beyaz mermer malzemeden yapılmış olan fener, kaidesiyle birlikte toplam 135 metre yüksekliğindedir. Fenerin tepe bölümünde tunçtan yapılan aynası, geceleri 70 km uzaklıktan, gündüz saatlerinde ise 35 km uzaklıktan görülebilme özelliği taşır. Bu İskenderiye limanına girecek olan bütün gemilere rehber olan önemli bir detaydır. Günümüzde özellikle bu özelliği bilim adamlarının halen incelemesi altındadır. Altında yer alan kısmı dikdörtgen biçiminde olup, 55 metre yüksekliğindedir. Orta kısmı ise, yukarıya doğru uzanan rampaya sahip olan silindir biçiminde yapılmıştır. Bu bölüm 27 metre yüksekliğe sahiptir. Orta kısmın üzerinde alevin olduğu bir oda bulunur. Bu bölüme yakılacak odunlar güzel bir düzenekle taşınırmış. Fenerin tepe kısmında ise, Poseidon heykeli varmış.

İskenderiye fenerinin günümüzdeki durumu nasıldır?

Fenerin üst kısmı MS. 955 yılında oluşan bir depremde yıkılmıştır. Fırtına sırasında kopan gövde bölümü ise 1302 yılında olan depremde yıkılmıştır. 1480 yılında Memluk sultanı Kayıt Bay’ın fenerin olduğu yerde yaptırmış olduğu kalede kullanmak için, fenerin malzemelerini kullandığı bilinir. 1500 senesine gelindiğinde bu eser hakkında tüm kalıntılar yok olmuştur. Fenerin yıkılmadan önce yapılan resimleri, daha sonra yapılmış olan deniz fenerlerine ışık tutmuştur.