İskitler (Sakalar) kimdir?

Bazı tarihi kaynaklara göre, ilk önce MÖ 680 yıllarında İskitler, Kafkas geçitlerinden aşıp Kür Irmağı boylarına yayıldılar.İskitler, doğudan Kafkasları dolaşarak Hazar Denizi’ni gelmişler, Derbent Geçidi’nden de geçerek Kimmerlerden sonra Ön Asya’ya gitmişlerdir.Medleri yaklaşık olarak 28 yıl boyunca egemenlikleri altına almışlardır.
Tahminen M.Ö 6. asırda tarih sahnesine çıkmış olan İskitler M.S 2. Yüzyıla kadar hakimiyetlerini devam ettirerek Çin Seddi’nden batıda Tuna nehrine kadar uzanan geniş bir alanda yaklaşık olarak 1000 yıl boyunca sürdürmüşlerdir. Atlı Kavimler Medeniyeti’ni oluşturan kavimlerin temel taşıdırlar. Son derece geniş bir coğrafyaya yayılmış olan İskitler bir çok kavim tarafından tanınarak onların kaynaklarında yer almışlardır. İskitlerin Türk olduğu bir çok kaynakta iddia edilmektedir.

M.Ö 4-2. yüzyıllar arasında Sarmatların egemenliği altında yaşamışlardır. İskitlere ilişkin bilgiler Herodotos’un anlattıklarına dayanmaktadır. Özellikle Rus antropologlar bu konuyla ilgili detaylı araştırmalar yapmaktadırlar.
Savaşçı bir özelliğe sahip olan İskitler aynı zaman atı ilk kullanmaya başlayan topluluktur da. İskitler at sırtındaki ustalıklarıyla bütün kavimler arasında hem korku, hem de hayranlık uyandırmışlardır. Orta Asya’dan kuzeybatıya doğru hareket ettikçe Kimmerlerle karşı karşıya geldiler. Yaklaşık 30 yıl boyunca onlarla mücadele ettiler .Sonunda üstünlük onlar üzerinde üstünlük kurarak İran’ın batı sınırlarından başlayıp Mısır’a kadar uzanan bir kabile birliği kurdular. İran’a egemen olan Medler’in saldırısı karşısında Rusya’nın güneyine kadar uzanan bölgeye kadar çekildiler. İskitler uygarlık olarak da tarihte adında söz ettiren bir kavimdir.

İskitlerinde hükümdarlık babadan oğula geçerdi. Saltanat hakimdi yani. En önemi özelliklerden biride İskit ordusunda askerlere giyecek ve yiyecek dışında herhangi bir ücret verilmiyor olmasıydı.Fakat öldürdükleri düşman askerinin başını getirince ganimetten pay almaktaydılar. Özellikle tunç miğfer ve zincirli zırh giyen Yunanlılara benzeyen İskit savaşçılarının başlıca silahlan yay, ok ve Iran tipi kılıçtı.

625 yılında Medler’e mağlup olup bir kısmı Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da varlıklarını sürdürmüşlerdir.
İskitlerin dinlerinin, sanatlarının, dillerinin, sanatlarının, gelenek ve göreneklerinin eski Türklerininki ile bağlantılı olması ve birçok benzerlikler taşıması İskitlerin Türk olduğu düşüncesini ortaya koymaktadır. Orta Asya’da kurulmuş olan Türk devletlerinin ve günümüz Orta Asya Türklüğünün oluşumunda temel teşkil etmişlerdir. Günümüzde kendisini Saka ya da İskit olarak belirten Türk topluluklarının varlığı da bu topluluğun Türk olduğu düşüncesini bazı kaynaklara göre kuvvetlendirmektedir.

Atlı ve yarı göçebe br yaşam tarzları vardı.İskitler at, sığır ve koyun yetiştirmişlerdir. İ İskitlerin at sütü içtikleri Herodot tarafından belirtilmiştir. İskitler yaşadıkları dönem boyunca domuzdan uzak durmuşlardır. Ayrıca arpa ve buğday yetiştirmişlerdir. Bu durum çiftçilik yaptıklarının göstergesidir. Üretilen buğdayın yarısını satmaktaydılar. Yurt adını verdikleri çadırlarda kalan İskitler aynı zamanda at tarafından çekilen seyyar özelliği olan yurtlarda kullanmışlardır.

Pişmiş topraktan kap kacak yapmakta da ustalardı. O döneme ait mezarlarda bunlara rastlanmıştır.Ayrıca madencilikle de uğraştıkları tespit edilmiştir. Altın, bakır , bronz bu madenlerdendi.
Ticaret ile de uğraşan İskitler Yunanlılardan şarap almışlardır.
İskit dili hakkında net bir sonuca hala varılamamıştır. Bazı yazıtlarda İskit dilinin diğer dillerden farklı bir özellik taşıdığı görülmektedir.
İskitler tarihte pantolonu, kemeri, at koşumlarını ilk defa kullanan toplumdur. Sanatlarında hayvan üslubunu kullanmışlardır.