Kalın bağırsak kanseri nedir?

Kalın bağırsak kanseri, rektum ile apandisit ve kalın bağırsakta meydana gelen kanserli oluşumları kapsayan bir hastalıktır. Tıpta kolorektal kanser olarak bilinen hastalık, batı ülkelerinde en fazla yaşanan 3. kanser çeşidi ve en fazla ölüme sebebiyet veren 2. kanser çeşidi olarak bilinir. Genellikle kalın bağırsakta meydana gelen polip oluşumlarından dolayı meydana gelir. Hastalık her yaştan insanları etkisi altına alsa da, hastaların çoğunlukla kırk yaşın üstünde olduğu gözlemlenmiştir. Bu yaş sonrasında ve ailesinde irsi olarak bu hastalığın olması risk faktörünü arttırmaktadır. Kalın bağırsak yapısı rektum ve kolondan oluşmaktadır. Son bölümündeki 20 cm’lik kısım rektum, ince bağırsağa kadar olan kısımlar ise kolon olarak adlandırılır. Kolon kısmı 1,5 metre uzunluğundadır. Rektum ile kolonun birleştiği bölüme sigmoid kolon denir. İnce bağırsak ile kolonun birleştiği bölüme de, çekum denir. Kısmen sindirilmiş olan yiyecekler, ince bağırsaktan geçip kolona gelir. Kolon içerisinde su ve minerallerden ayrılan gıdalar, anüsten atılmak üzere biriktirilir. Kolondan başlayan kanser kolon kanseri, rektumdan başlayan kansere rektal kanser denir. Kanser hücrelerinin buralardan yayılımı lenf bezleri yardımıyla, iç organlara kadar ilerleme gösterir.

Kalın bağırsak kanserinin risk faktörleri nelerdir?

• Yaş
• Genetik faktörler
• Diyetlerin uygunsuz yapılması
• Sigara tüketiminin olması
• Ülseratif kolit ya da Crohn hastalığı

Kalın bağırsak kanserinden nasıl korunma sağlanır?

• Düzenli yaptırılan tarama yöntemleri, bu hastalığın erken teşhisine yardımcı olur.
• Kişilerin fazla kilolarından kurtulması ve egzersizlere yönelmesi hastalık riskini azaltır.
• Sigara ve alkol tüketimini ortadan kaldırmak riski azaltıcı etki yapacaktır.
• Lif oranı yüksek olan ve düşük yağ içeriği olan besinleri tüketmek, hastalığa yakalanmamak için etkili olacaktır.

Kalın bağırsak kanserinin belirtileri nedir?

Hastalığın belirtileri meydana gelen tümörün hangi evrede olduğuna göre farklılar gösterir. Bağırsak içine büyümüş olan tümör belirti vermezken, büyüme sonucunda tıkanma olduğunda hastada gaz ve dışkı çıkaramama gibi belirtiler gösterebilir. Sağ bağırsağın soldakinden daha fazla geniş olması nedeniyle, bu belirtiler geç ortaya çıkabilir. Bu durumda fark edilemeyen dışkıda kanama ve kansızlık, halsiz vücut, erken yorulma, dışkılama alışkanlığındaki farklılık, nefes darlığı çekilmesi gibi belirtiler görülebilir. Tümörlerin sol taraftaki bağırsakta daha fazla oluşması, tıkanıklık belirtisinin daha çabuk görülmesine neden olmaktadır. Hemoroit ile karıştırılabilen bu belirtiler uygulanacak tedavinin gecikmesine neden olabilir. Bu nedenle dışkılama alışkanlığının değişmesi, karında şişkinlik oluşması, tam olarak dışkı boşaltamama gibi hallerde doktora başvurulmalıdır. Geç kalınan durumlarda bağırsaklarda tam tıkanma yaşanabilir.  Ağrı meydana gelmeden teşhis edilebilen kanserin tedavisi de daha kolay olmaktadır. Meydana gelen belirtileri bir araya getirdiğimizde;

• Dışkılama alışkanlıklarında yaşanan değişimler
• Kabızlık ve ishal rahatsızlığının görülmesi
• Bağırsakların tam olarak boşaltılamama hali
• Dışkılamanın olması gerektiğinden daha ince olması
• Karında şişkinlik meydana gelmesi, gaz ve kramp oluşması
• Nedensiz yaşanan kilo kayıplarının olması
• Yorgunluk, halsizlik ile birlikte bulantı ve kusma yaşanması

Kalın bağırsak kanserinin tanısı nasıl yapılır?

Büyümeden hiçbir belirti vermeyen tümör oluşumları, düzenli olarak yapılacak tarama testleriyle erken dönemde ortaya çıkarılabilir. Belirtiler ortaya çıkmadan tespit edilebilen kanserin tedavisi daha kolay ve zahmetsiz olmaktadır.

Erken teşhise yardımcı olacak tarama testleri nelerdir?

• Dışkıda gizli kan arama testi
• Sigmoidoskopi
• Kolonoskopi
• Rektum bölgesinin parmakla muayene edilmesi
• Çift kontrastlı baryumlu kolon grafisi çekilmesi

Yapılan testlerde kanser tespit edilirse, öncelikle hastalığın evresinin belirlenmesi gerekir. Bunu tümörün yayılım gösterdiği dokulardaki etki belirleyecektir. Bunun belirlenebilmesi için hastaya kan testlerinin yanında, kolonoskopi, endorektal ultrason ile göğüs radyografisi, bilgisayarlı tomografi yapılması gerekir.

Kalın bağırsak kanserinin evreleri nelerdir?

Evre 0: Kanser oluşumunun kolon ya da rektum iç duvarında olması

Evre 1: Kanserli doku kolon ya da rektumun içerilerine kadar ilerlemiştir.

Evre 2: Kanserli dokular iç kısımlara kadar yayılmış fakat lenf dokularına henüz ulaşmamıştır.

Evre 3: Kanserli dokular lenf dokularına kadar ilerlemiştir.

Evre 4: Kanser bu evrede karaciğer ve akciğerlere kadar yayılım göstermiştir.

Kalın bağırsak kanserinin tedavisi nasıl yapılır?

Kanserin tedavi edilmesi cerrahi yöntemler kullanılarak olur. Kanserli dokuların ve çevresinde yer alan sağlam dokuların ameliyatla çıkarılması gerekir. Hastalığın evresine uygun biçimde kemoterapi ve radyoterapi uygulanmaktadır. Tümör anüse yakın olduğunda anüs alınıp, kolostomi torbaları ile hastanın karından dışkılama yapması sağlanır. Sağlıklı günler dileğiyle.