Kamu denetçiliği nedir?
Kamu yönetimi bazı ülkelerde, yasama organına bağlı bir biçimde çalışan bağımsız ve tarafsız denetçiler tarafından denetlenmektedir. Bağımsız bir kamu denetçisi tarafından yönetimin denetlenmesi yöntemi Ombudsman adıyla ilk kez İsveç’te ortaya çıkmıştır. İskandinav ve Anglo-Sakson ülkeleri İsveç’i örnek alarak Ombudsman veya buna benzer işlevi olan bir kurum oluşturmuşlar ve bunu kendi yönetim biçimlerine uyarlamışlardır. 
Genel olarak kamu denetçisi( Ombudsman) parlamento tarafından seçilmekte olup yetki alanı ise ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. Mesela, İsveç’te Ombudsman( kamu denetçisi) yargı ve askeri kuruluşlar dahil olmak üzere bütün kamu kurum ve kuruluşlarını denetleyebilmektedir. İngiltere de ise kamu denetçisinin denetleme yetkisi yalnızca merkezi yönetim ile sınırlı olup yerel yönetimler bunun dışında bırakılmıştır.
Vatandaşların kamu yönetimi ile ilgili şikayetlerini kamu denetçisi ele alıp değerlendirir ve araştırma neticesinde ilgili yönetimin olaydaki tutumunu ve uygulamasını değerlendirir. Suça konu olan yönetimin aksayan, iyi işlemeyen taraflarını yetersizliklerini ortaya çıkarır ve işin çözümü için tavsiyelerde bulunur. Böylece yönetim kamu denetçisi tarafından denetlenmekte yönetim ile vatandaş arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümünü kolaylaştırmaktadır. Bu yönüyle kamu denetçisi (ombudsman) kamu yönetimi karşısında vatandaşların sesi olma görevini yürütmektedir. Bununla birlikte kamu denetçisinin kararları tavsiye niteliğine sahip olup herhangi bir bağlayıcılığı mevcut değildir. Kamu denetçileri bütün ülkelerde parlamentoya bir yıllık çalışma programı sunarlar. Yayımlanan bu raporda kamu denetçisinin faaliyetleri ve elde etmiş olduğu sonuçlar yer almaktadır. Bu yıllık raporda idarenin işleyişine dair aksaklıklar ve yasal boşluklar belirtilir. Bunlara karşı alınması gereken önlemler önerilerde iade edilir.
Uzun yıllar ülkemizde kamu denetçiliğinin kurulması yönünde çeşitli defalar tartışmalara yaşanmıştır. Bu alanda atılmış olan ilk ciddi ve somut adım 5227 sayılı Kamu Yönetiminin Yapılandırılması Hakkında Kanun ile olmuştur. 5227 sayılı kanunun 42. Maddesinde her ilde mahalli yönetimler ve bu yönetimlere bağlı kuruluşlar ile bu daireler tarafından kurulmuş olan işletme ve birliklerin, kurum dışı gerçek ve tüzel kişilerle ilgili işlem ve fiillerinden kaynaklanan anlaşmazlıkların çözümüne yardımcı olmak üzere bir mahalli idareler halk denetçisinin seçilmesi öngörülmüştür. Maalesef bu dönemde bu kanun Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmamış ve TBMM’ye geri gönderilmiştir. Dolayısı ile yürürlüğe girememiştir.
Ancak bu konudaki çalışmalara daha sonra 5548 sayılı ve 28 Eylül 2006 tarihli Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu ile devam edilmiştir. KDKK kanunu ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı kamu tüzel kişiliğine sahip olan, özel bütçeli ve merkezi Ankara’da bulunan Kamu Denetçiliği Kurumu oluşturulmuştur. Ancak bu kanun Anayasa Mahkemesi tarafından durdurulmuştur. Bunun üzerine 12 Eylül 2010 tarihindeki referandum ile Anayasa değişikliğine 74. Maddenin kenar başlığı “ Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” olarak yeniden düzenlenmiştir. Bahsi geçen madde her bireyin bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahip olduğunu ifade ederek idarenin işleyişi ile ilgili şikayetleri incelemek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na bağlı olarak Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık) kurulacağını karar bağlamıştır.
Kamu Denetçiliği Kurumunun kurulabilmesi için ihtiyaç duyulan bütün hazırlıklar Anayasal dayanağın sağlanmasının ardından 14.06.2012 ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu ile oluşturulmuştur.