Kamu personel yönetiminin ilkeleri nelerdir?

Kamu personel yönetiminin ilkeleri şunlardır: Tarafsızlık ilkesi, kariyer ilkesi, liyakat ilkesi, sınıflandırma ilkesi, yeterli ve adil ücret ilkesi, uzman kişilere başvurma ilkesidir.
1- Tarafsızlık İlkesi
Bu ilke birden fazla boyutu bulunan bir ilkedir. Çünkü tarafsızlık ilkesi işe alım ve çalışma süreci içinde olmak üzere ikiye ayrıldığı gibi çalışma sürecinde de çalışanın tarafsızlığı ve yönetimin daha doğru bir ifade ile idarenin tarafsızlığı olarak karşımıza çıkmaktadır. İlk olarak kamu personelinin işe alımı aşamasından başlayacak olursak kuruma alınacak personelin seçiminde tarafsız davranmalı, kişinin ideolojik ve siyasi nedenlerden dolayı yeterli olsa dahi alınamaması söz konusu olmamalıdır. Bu açıdan bakıldığında siyasi amaçlı alımlar ve atamalar bu ilke ile kesinlikle bağdaşmamaktadır. Personel işe alındıktan sonra kişinin örgüt içindeki tarafsızlığı ilkesi göz önüne gelmektedir. İşe başlayan personel görevini yerine getirirken hizmetini genele karşı yerine getirmeli, özel olarak çeşitli sebepler ile tarafsızlığı bozacak haller oluşmamalıdır. Personeller hizmet alacak kişiye veya yönetimin çalışanlarına eşit uzaklıkta olması tarafsızlık ilkesinin sağlanması açısından çok önemlidir.

2- Kariyer İlkesi
Kariye hayat boyu devam eden bir uğraştır. Genç yaşarda yükselmek ümidi ile girilen ve emekliliğe kadar uzanan bir iştir. Kamuda kariyerin anlamı, devlet memurluğunun kaliteli ve yetenekli kişileri hizmete içine almak ve hizmette tutmak amacıyla bir meslek haline getirilmesidir. Kariyer ilkesinde kıdeme ve memurlukta geçen süreye önem verilmektedir. Düzenli bir kıdemin yanında liyakat ve ehliyete de önem verilmektedir. Kariyer ilkesi sürekli ilerlemeyi ve yükselmeyi hedefleyen bir ücret düzeninin uygulanması imkanını ortaya çıkarmaktadır. Kariyer ilkesinin önemli bir özelliği de çalışanların mali ve sosyal haklar açısından güvenceli bir düzene sahip olmasıdır.

3- Liyakat İlkesi
Bu ilkenin ortaya çıkmasındaki amaç, yönetimin siyasalaşmasını ve siyasal kayırmacılığı önlemektir. Liyakat ilkesinde temel amaç, ilgili kişinin görevi başarı ile yerine getirmesi gücü olan insanları görevlendirmektir. Yani kayırmacılığı kesinlikle engellemeyi hedeflemektedir. Kamu görevlerine giriş ve yükselme karşılaştırma temeline dayandırılır. Liyakat ilkesi daha çok işe, işi daha iyi yapabilecek personelin alınması ile ilgilidir.
İşe girişlerde ve hizmete alındıktan sonra ilerlemelerde bilgi, yetenek ve ehliyet göz önünde bulundurulmalıdır. Herkesin eşit şartlar ve imkanlar altında katılabileceği nesnel nitelikli sınavlar ve yarışmalar düzenlenmeli ve liyakat bu şekilde ölçülmelidir. Bütün personele kanun önünde eşitlik ilkesine uygun davranılmalı, ırk, renk, eğitim, din, cinsiyet, yaş, medeni durum gibi nedenlerden dolayı farklı davranılmaması gerekir. Bütün personeller kamu yararını düşünerek hareket etmelidir. Çalışanlar kayırmalara ve baskılara karşı korunmalıdır. Eşit işe eşit ücret ödenmesi ilkesi benimsenmelidir.

4- Sınıflandırma İlkesi
Sınıflandırma ilkesinde devlet kamu hizmetlerini ve hizmetleri yapan personelini görevin ve hizmetin gerektirdiği özelliklere ve mesleklere göre çeşitli gruplara ayırmaktadır. Sınıflandırma yapılarak hizmete alımlarda kolaylık sağlanmaktadır. Ayrıca adil bir ücret siteminin kurulması da yine sınıflandırma ile gerçekleşmektedir. Yetkiler, görevler ve sorumluluklar birbirinden daha kolay ayırt edilmektedir. Kadrolarda standartlaşma sağlanmaktadır.

5- Adil ve Yeterli Ücret İlkesi
Aynı işi yapanlara eşit ücret ödenmesi ve ücretin de yapılan işe göre ödenmesi gerekmektedir. Bu ile sayesinde çalışanlar psikolojik olarak rahatlamaktadırlar. İnsanlar için emeğinin karşılığını almak motivasyonu sağlamaktadır.

6- Uzman Kişilere Başvurma İlkesi
Yönetici olarak kamu kurumunda çalışan personel yerine getirdiği hizmetleri, uzman kabul edilen kişilerle işbirliği yaparak yerine getirmelidir.