Kamuoyu araştırması nedir?
Hükümetler, siyasal partiler, gazeteler, sanayi ve eğitim kuruluşları kimi zaman kamuoyunun (halkın) belli konular ile ilgili düşüncelerini öğrenmek maksadı ile çeşitli çalışmalar yaparlar. Kamuoyu araştırmaları bu bilgiyi edinmenin en önemli yollarından biridir. Örneğin, ürünlerini öğretmenlere satmayı planlayan bir şirket, onların kazanç durumlarını ve gelirlerini ne tür yerlere harcadıklarını öğrenmek isteyebilirler. Ya da siyasi partiler seçimlerde insanların hangi kriterlere göre tercihte bulunduklarını bu yöntem ile kolaylıkla öğrenebilirler. Kimi zaman gazeteler ya da araştırma şirketleri halkın belli konuda nabzını ölçmeye çalışırlar.
19. asırda biri Fransa’da diğeri İngiltere’de yapılmış olan iki araştırma en eski kamuoyu araştırmaları olarak kabul edilmektedirler. Bu araştırmalardan Fransa’da yapılmış olanın amacı işçi sınıfının diğeri ise Londra’da yaşamlarını sürdüren yoksul halkın yaşam koşullarına dair bilgi edinmekti. O dönemde yani 19. asırda her iki araştırma da söz konusu gruplardaki herkes ile görüşülmek sureti ile yürütülmeye çalışılmıştır.bu yöntem ile bilgi toplama son derece pahalıya mal oluyor ve çok fazla zaman alıyordu. Giderek kamu yoklamalarından biri olan örneklem yöntemi geliştirilmiştir. Böylece grubun sayısal olarak yalnızca belli bir oranı ile görüşülüyor, ve çok daha az zaman ile para harcanmış olarak amaca ulaşılıyordu.
Kamuoyu araştırmalarının yürütülmesinde ilk adım örnek alınacak grubun kapsamının belirlenmesidir. Güvenilir bilgiye kolaylıkla ulaşabilmek amacı ile belirlenecek örnek grubun tüm grubun niteliklerini yansıtması gerekmektedir. Bu yönteme rastgele örneklem adı verilmektedir. Örneğin, telefon rehberinde sıralanmış olan her beş öğretmenden biri ile görüşerek A’dan Z’ye kadar bütün isimler ile ilgili bilgi edinilir. Bu örneklem yöntemi kullanılarak elde edilecek olan bilgi tün grup için genelleştirilerek kullanılır ve değerlendirilir. Bütün grubu yansıtması gerekirken, sadece yüksek gelirli kişileri kapsamakta olan bir örneklem ana kitleden sapma gösterir ve yanılgıya yol açar. Kamuoyu araştırmaları biri kamuoyu yoklaması, diğeri Pazar araştırması olmak üzere iki ana grupta toplanır. Daha çok seçimlerden önce halkın seçimlerde oy tercihini kimden yana kullanacağını araştırmak amacı ile kamuoyu yoklaması yapılır. Siyasal partiler bu gibi yoklamalardan yararlanarak seçmenlerin eğilimlerini öğrenmeye çalışırlar.
Pazar araştırmaları ise halkın tüketim mallarına ilişkin olan görüş ve düşüncelerini saptamada kullanılan araştırma çeşididir. Bu türden araştırmalarda günümüzde çok sık olarak başvurulduğunu görmekteyiz. Yeni bir ürün ancak tüketicilerin söz konusu ürüne ilişkin tutumlarının araştırmalar neticesinde belirlenmesi ve değerlendirmesinden sonra piyasaya sürülür. Özellikle çok büyük olan firmalar yeni bir ürün ile piyasaya girmeden bu yöntemi sıklıkla kullanılırlar. Tüketicinin beklentilerini öğrendikten sonra piyasaya giriş yaparlar. Örneğin bir araba üretecek firma bir arabadan müşterinin önce neler beklediğini, araba alırken nelere dikkat ettiğini öğrenmeye çalışır.
Kamuoyu araştırmaları anketçiler aracılığı ile yürütülmeye çalışılır. Anketçi araştırılmak istenen eğilim ile ilgili daha önceden hazırlanmış yazılı soruları görüşüne başvurulacak kişilere yöneltir. Anketçilerin anket uyguladıkları kişileri, sağlıklı bir neticeye varmak için kendi düşünceleri ile yönlendirmeye çalışmamaları gerekmektedir.
ABD’li George Gallup 1930’lu yıllarda örneklem yöntemi ile yaygın kamuoyu yoklamasını gerçekleştirmiştir. 1936 yılında ayrı ayrı olarak yapılan üç kamuoyu yoklamasında da Franklin D. Roosevelt’in seçileceği sonucu çıkmıştır. Bu tahminin doğrulanması, kamuoyu yoklamalarına halkın güven duymasını sağlamıştır.