Kan kanseri / Lösemi nedir?

Kan kanseri ya da diğer bilinen adıyla Lösemi; başta alyuvarlar olmak üzere kan hücrelerinin normalden çok daha fazla çoğalması ve bu nedenle de olgunlaşmamış hücrelerin ilik hücrelerinin yerini alması ile gelişen bir hastalıktır. Teknolojinin son yıllarda gelişiminden kuvvet alan modern tıp her ne kadar kan kanseri ile savaşta son derece önemli adımlar atmış olsa da, hastalığın sebepleri hakkında hala çok kısıtlı bilgi olması “sebebi engellemeye yönelik tedavi” geliştirilememesine neden olmaktadır. Bu nedenle kan kanseri “ölümcül sınıfta” yer alan bir kanser türü olarak tanımlanmaktadır. Zira gelişen imkanlara rağmen günümüzde kan kanseri tedavisi daha çok habis hücrelerin yok edilmesine yöneliktir. Kan ilerleyen aşamalarda pıhtılaşma özelliğini kaybettiği gibi, aynı zamanda savunma sisteminin kilit elemanları olan lökositlerin sayısında da kritik bir azalma yaşanır.

Kesin olarak neden geliştiği bilinmeyen bir kanser türü olması, kan kanserinin tedavisinin çıkmaz yola girmesinin en büyük sebebidir. Ancak bahsi geçtiği üzere modern tıbbi uygulamalar özellikle son yıllarda umut vaat eden sonuçlara imza atmış ve insanlık adına bu hastalığın tedavisine dair olumlu gelişmelere dair umut kapısı aralamıştır. Hem genetik hem de çevresel faktörler sebebiyle oluştuğu tahmin edilen kan kanseri, DNA yapısında mutasyonlara sebep de olabilmektedir. Lösemi hastalarında yoğun olarak görülen sorunlardan biri kanama ve zedelenmelerdir. Kan kanseri hastanın çok kolay bir şekilde enfeksiyon kapmasına neden olduğundan, hastanın sağlığı için çevresel şartların muhakkak kontrol altında tutulması gerekmektedir.

Vücudun savunma mekanizmasının ciddi derecede zayıflatan ve kişinin savunmasız kalmasına neden olan kan kanserinin tümörleri baskılayan genlerin aktif hale gelmesine sebep olduğu da düşülmektedir. Tüm bunların dışında kan kanserinin radyasyona maruz kalma, kanserojen madde alımı, bazı virüsler ve petrokimyasal maddeler sebebiyle geliştiğine dair görüşler de bulunmaktadır. Vücudun yaşamsal faaliyetlerini gerçekleştirmek için muhtaç olduğu kanın üretimini ve işlevsel faaliyetlerini doğrudan etkileyen bir rahatsızlık olan kan kanseri, tümörün gelişimine veya yayılımına göre sınıflandırılmaktadır. Genellikle “akut kan kanseri” çocukluk yaşlarında ortaya çıkarken, kronik lösemi olarak ifade edilen hastalık yetişkinlik döneminde kendini göstermektedir.

Kan kanserinin ayrıca ilerleme hızına ve hücrelerin tiplerine göre farklı sınıfları da bulunmaktadır. Kimi lösemi tipleri çok hızlı bir şekilde ilerleyerek ciddi sorunlara sebep olurken bazı türlerdeyse gelişim süreci daha yavaş olmakta ve hastanın yaşam kalitesi nispeten daha az etkilenmektedir. Dünya genelinde en sık görülen kan kanseri tipi ise çocukluk döneminde baş gösteren akut lösemidir. Aşamaları ilerledikçe daha da etkili olan kan kanseri ilk döneminde kan hücrelerinde hızlı bir yıkıma sebep olarak anemiye sebep olmaktadır. Takip eden süreç içinde solunum sistemi de zarar görerek hastada nefes darlığı görülmesine neden olabilmektedir.