Kangren nedir?
Kangren, kollarda ve bacaklarda yaralanma veya soğukta donma sonucu kan akışının kesilmesiyle görülmektedir. Normal bir insan vücudunda bir dokunun beslenmesi için kana ihtiyaç vardır. Kan, dokuları besleyen maddeleri vücudun gerekli bütün bölgelerine taşır ve o bölgede bulunan kirli maddeleri temizler. Bu kan akışının dokulara yeteri kadar akışı sağlanamadığında dokunun beslenme bozukluğu başlar ve son aşamada kangren meydana gelir.
Kangren genel olarak bacaklarda meydana gelen problemler için tanımlanmaktadır. Fakat başka organlarda da kangren görülebilmektedir. Beslenmeyen dalak gibi bir organda da kangren ortaya çıkabilir. Kangren kısaca dokulara kan gitmemesinden dolayı o bölgenin ölmesi ve görevini yapamaz duruma gelmesidir.
Bilindiği gibi kangrenin birçok nedeni vardır. Bu nedenlerden en çok karşılaşılan, damar tıkanıklığına bağlı oluşan kansızlıktır. Bu durum genel olarak şeker hastalarında görülür. Şeker hastaları normal kişilere göre 4-5 kat daha fazla kangren olma riski taşımaktadırlar. Şeker hastalığında hisler kaybolduğundan dolayı acı hissedilmez ve oluşmuş olan yaralar daha geç fark edilir. Kanrenin bir başka nedeni ise damar tıkanıklığına bağlı kangren görülebilir. Bu duruma neden olan en önemli unsur ise elbette ki herkesin malumu olan sigaradır. Türkiye’de çok sık görülen bürger hastalığı, erkeklerde görülen ve tamamen sigaranın neden olduğu damar iltihabıdır. Bu hastalık damarları tıkar ve kangrene yol açar. Bir başka sebebi ise çeşitli kazalar, trafik kazalarına ve yüksekten düşmelere bağlı yararlanmalar, silahlı yaralanmalar, kesici kazalar gibi kazalarda kangrene neden olabilmektedir.
Genel olarak kangren türleri şunlardır :
Kuru kangren : Lezyon olan bölgede simsiyah bir doku vardır ve o doku ölmüş bir dokudur. Kuru kangren diğer kangren türlerine göre daha az tehlikelidir. Kuru kangren kuru ve siyah görünür. Kuru kangren; atardamar tıkanıklığı sırasında meydana gelir.
Yaş kangren : Yaş kangren daha çok şeker hastalarında görülür. Yaş kangrende, lezyonun etrafında şişlik meydana gelir ve o bölgeden sıvı akar. Yaş kangren kuru kangrenden çok daha tehlikelidir. Çünkü mevcut enfeksiyon yukarıya doğru yayılabilir. Yaş kangren kendi iç kangren ve gazlı kangren şeklinde gruplandırılır. İç kangren, vücudun içinde oluşur. İç kangren genel olarak apandis ve kolon (bağırsak) gibi enfeksiyon girmiş organlarda görülür. Gazlı kangren, ölüm ile sonuçlanabilecek kadar son derece ciddi bir hastalıktır. Bu bölgeye giren bakteriler için oksijen gerekmediğinden kolayca çoğalıp ciddi derecede kişiyi hasta edebilirler. Ve bu bakteriler bölgede gaza neden olurlar.
Bacak atardamarlarında eğer hastalık varsa kangren kendiliğinden ortaya çıkabilir, ama genel olarak derideki hafif bir iltihapla veya hasarla başlar.
Kangrenin başlamasıyla birlikte deri kızarır ve parlak bir görünüm alır. Bastırıldığı zaman ise beyazlaşır ve yeniden pembeleşeceğine birkaç saniye beyaz kalır, sonra bölgenin renginde solma olur; önce koyu kırmızı, sonra mor ve daha sonra da siyaha dönüşür. Bacaklardaki ciddi damar hastalıklarında, önce iltihaplar oluşur, kangren daha sonra ortaya çıkar.
Kangren bir kez oluştuktan sonra, kan akışını canlandırmak olanaksızdır. Ya kangrenli alanın kuruyup düşmesi beklenir veya ağrıyı durdurmak ve iltihabın yayılmasını önlemek için kangrenli bölüm kesilir. Sigara içenlerde oldukça ciddi atardamar hastalıkları, içmeyenlere oranla daha fazla görülür. İlk belirti olan yürürken baldırların ağrıması, sigarının bırakılması için bir belirtidir. İltihaplı olmayan kangrene “kuru kangren” adı verilmektedir. İltihaplı olan kangrene ise “yaş kangren “ denilmektedir.
Komşu dokulardaki dolaşımın durumuna, kangrenin sebebine ve yerine göre değişiklik gösterir. Örneğin; bağırsak düğümlenmeleri sonucu ortaya çıkan kangrenler, akut apandisit acil cerrahi müdahale gerektirmektedir. Uzuvlarda ortaya çıkan kuru kangren de kangrenli dokunun kendiliğinden düşmesi beklenebilir.