Karbon fiber nedir?
Ülkemizde daha çok karbon elyaf olarak bilinen karbon fiber, modern teknoloji ürünü ipliksi dokuya sahip çok dayanıklı bir maddedir. Hammaddesi akrilik Orlon olan karbon fiber, naylon ve katran karışımı ile birlikte üretilir. Karbon fiberin ipliksi yapısı bu maddeye üstün bir mukavemet verirken, çok sert olarak bilinen çelikten dahi daha dayanıklı olmasını sağlar. Karbon fiber çelikten yaklaşık olarak 5 kat daha hafif olmasına rağmen 3 kat daha dayanıklı bir maddedir.
Karbon fiberin yapısına katılan naylon bu maddeye esnek bir özelliği vermediği gibi, orta dayanıklılığa sahip diğer bir bileşen olan Orlon da karbon fiberin tam aksine daha da dayanıklı olmasını sağlayan yepyeni bir maddeye dönüşmesini sağlar. Karbon fiber üretiminde naylon, katran ve Orlon haricinde çeşitli kimyasal yan maddeler de kullanılır. Çeşitli kimyasal ve fiziksel işlemlerin ardından elde edilen karbon fiber, yapısal özelliğine göre ikiye ayılır.
Karbon fiber üretiminde Orlon’un fazla kullanılması durumunda oluşan ürüne PAN denirken, katran oranının arttırılması ile Katran Temelli Fiber maddesi elde edilir. Günümüzün modern endüstrisinde PAN, toplam karbon fiber üretiminin %94’ünü oluşturmaktadır. Katran Temelli Fiber’in dünyadaki en büyük üreticisi Japonya iken, PAN üretimi ise ABD’nin tekelinde gelişmektedir. Zaten günümüzde satılabilecek kadar karbon fiber üreten yalnızca 8 ülke bulunduğundan, Katran Fiberlerin tek üreticisinin Japonya olduğu dahi söylenebilir.
Ülkeler bazında üretim 8 ülke ile sınır olsa da, aslında bu ülkelerin tamamında yalnızca 2 firma karbon fiber üretmektedir. Bu firmalardan biri Japonya, diğeri ise Amerika merkezlidir. Günümüzde karbon fiber üretimi yapan ülkeler; İran, Tayvan, ABD, Japonya, Almanya, Fransa, İngiltere ve Macaristan olarak görülse de, bu ülkelerin tamamındaki üretim ya Amerikan ya da Japonya firması desteği ile yapılmaktadır. Türkiye dünya üzerinde kendi karbon fiber üretimi yapabilen 3. ülke olarak karşımıza çıksa da, ülkemizde yapılan üretimin de çok daha artması gerekmektedir. Türkiye 2009 yılında yalnızca 40 bin ton karbon fiber üretmesine rağmen bu miktardan 1,5 milyar dolar kar elde etmeyi başarmıştır.