Karoten nedir?

Son yıllarda bilhassa kilo vermek isteyen insanlara sunulan beta ya da alfa karoten içerikli ürünler, metabolizma hızının kontrolü ve tokluk hissinin sağlanmasına yardımcı olmasıyla öne çıkıyor. Ancak bilim adamları yaptıkları araştırmalarla karotenin “muhakkak” organik olarak vücuda alınması gerektiğini ve sentetik olarak üretilen karotenin akciğer ve prostat kanseri gibi ciddi rahatsızlıklara yakalanma oranını arttırdığını söylüyor. Özellikle sigara içen insanların akciğer kanserine yakalanma ihtimalinin 20 kat arttığı düşünülürse, sigara bağımlılarının sentetik karotenden uzak durması gerekmektedir.

Bitkilerin yapısında bulunan bir bileşik olan karoten, fotosentez gibi yaşam için kritik önemi olan bir faaliyetin gerçekleştirilmesini sağladığı için önemi büyük olan bir maddedir. Güneş ışınlarını soğuran karoten ışığı klorofillere aktararak, fotosentez faaliyetinin gerçekleştirilmesini sağlar. Havuç gibi turuncu renkli sebzelerin rengi, içerisinde bulunan karotenden kaynaklanır. Temel olarak alfa ve beta olmak üzere iki türü bulunan karoten, ince bağırsakta parçalanarak A vitamini türü olan retinole olarak vücuda alınır.

Karoten vücutta ihtiyaç anında A vitaminine dönüştürülebilen bir madde olduğu için provitamin olarak adlandırılır ve karaciğerde depolanır. Günümüzde insanoğlu karoteni sentetik yollarla elde edebilse de, yapılan bilimsel çalışmalar yapay yollarla üretilen karotenin bazı kanser türlerine yakalanma ihtimalini arttırdığını ortaya çıkartmıştır. Organik karoten üretimi konusunda öncü olan Avustralya’da kurutularak bir takım işlemlerden geçirilen deniz yosunlarından organik bir biçimde karoten üretilmektedir.

Yapay yollarla üretilen karoten haplarının ve besin desteklerinin özellikle sigara içenlerde ölüm oranını arttırdığı ve prostat kanseri gibi kanser türlerini tetiklediği ortaya çıktıktan sonra birçok bilim adamı organik yollu katoren üretimini desteklemektedir. Britanya Kanser Örgütü beta karoten takviyesi olarak adlandırılan destek ürünlerinin ambalajlarına, sigara içenlerin bu ürünleri alması durumunda akciğer kanserine yakalanma ihtimallerinin artacağının yazılmasının zorunlu olması gerektiğini söylemiştir.

Sentetik karoten alımının bu tür kanser ve ölüm risklerini arttırdığı bilimsel araştırmalarla orta çıkmasına rağmen, organik karoten alımıyla ilgili bu tür bulgular elde edilmemiştir. Yani organik yollarla üretilen karotenin, bu tür sağlık riskleri oluşturmadığı da klinik çalışmalarla ortaya çıkmıştır.