Kas lifleri nedir ve ne işe yarar?

Kas lifleri vücudun hareketlerini sağlayan, organların bir çoğunun çalışması için gerekli olan, kasılma ve gevşeme özelliğine sahip olan kas hücrelerinin birleşiminden oluşan ipliksi yapılardır. Kas lifleri birleşip kas demetlerini oluşturur. İskelet kası farklı tiplerde kas liflerinin karışımından meydana gelir. Bu kas lifleri fiziksel ve biyokimyasal farklı özelliklere sahiptir. Kasları uyarıcı sinirlerin özelliklerine ve kasılma hızına bağlı olarak, iki çeşit kas lifi grubu bulunur. Bu lif grupları yavaş ve hızlı üniteler olarak tanımlanır. Vücuttaki kas liflerinin oranı ve ünitelerinin sayısı doğuştan gelen kalıtımsal özelliklere göre zaten bellidir. Bu nedenle ünitelerin birbirine dönüşme  özelliği yoktur. Bunun nedeni ünitelerin çalışmasını sağlayıcı sinir liflerinin iletme hızının değişmeyecek olmasındandır. Fakat kas liflerinin içinde olan hızlı ya da yavaş çalışma özelliğine sahip lifler antrenmanlara uyum sağlayabilir. Bu etkiden kasların gücü, dayanıklılığı ve büyüklüğü antrenman ile belirlenebileceği anlaşılır.

Kas lifi gruplarının çeşitleri nelerdir?

Hızlı üniteler: Bu tür kas lifi grupları kasılmaya, gerilmeye ve gevşemeye daha hızlı ulaşır. Hızlı üniteler daha kalın sinirlerle uyarılır ve daha kalın kas liflerinden oluşur. İçeriklerinde bulunan kılcal damarlar az olduğu için, mikroskop altında daha beyaz görünüme sahiplerdir. Bu sebeple beyaz kas lifleri olarak anılırlar. Bunlar yorgunluğa karşı dirençli olur ve çabuk yorulan türde liflerdir. Bu üniteleri uyarıcı sinirler bunu yüksek hızda yaparlar. Bu üniteler kısa süre devam eden kasılmalardan, yüksek performans ve  yoğun geçen antrenmandaki kasılmalardan sorumlu olurlar. Yani anaerobik metabolizma kullanılır. Vücutta beyaz kas lifleri çalışan kişiler kısa performanslarda başarılı olurlar. Ancak uzun süre devam eden çalışmalara dayanıklı olmazlar.

Yavaş üniteler: Bu türler yavaş kasılma özelliğine sahip, yorgunluğa karşı oldukça dayanıklı liflerden oluşur. Bu üniteleri uyarıcı sinirler elektrik akımını yavaş iletir. İçerikleri fazla oranda kılcal damara sahipler ve mikroskop altında kırmızı renkli görünürler. Bu üniteler kırmızı kas lifleri olarak adlandırılır. Kan akımını yoğun olduğundan, aerobik metabolizmayı kullanırlar. Düşük yoğunlukta, uzun süre kasılma yeteneği olduğundan dolayı dayanıklılık gerektiren aktiviteleri yapabilirler. Vücudunda bulunan kas liflerinde kırmızı kas liflerinden zayıf olanlar, uzun aktivitelere karşı dayanıklı olmaz.

Kas lifleri ne işe yarar?

Vücudun yapısının mükemmel olduğu bilinir. Buna rağmen yürümek için kas sistemine ihtiyaç duyar. Kasların içinde milyarca kas lifi bulunur. Vücudun içinde ortalama olarak 6 milyar kas lifi bulunur. Bunlar sayesinde su içme, araç kullanma, konuşma, kalbin atması, nefes alma, gözleri hareket ettirme, boynu çevirme hareketlerini yapabiliriz. Kas lifleri bir araya gelip kasları oluşturur. Yürümeyi sağlamak kasların ve kemiklerin birbirine bağlandığı özel bir yapı sayesinde olur. Bu bağın olduğundan sıkı olması durumunda kaslar hareket etmez, gevşek olması durumunda kaslar kemikten ayrılır. Yürüme esnasında vücutta yüze yakın kas çalışır. Bu kadar fazla sayıda kasın çalışmasına rağmen, bu sırada harcanan enerji oldukça az olur. Kas liflerinin % 25 verimle çalıştığı düşünülürse, bu bir otomobilin verimine eşdeğerdir. Yapılan eylemlerde, iş ya da hareketlerde kas lifleri sırayla devreye girer. Yapılan çalışmalarda ağırlık çalışması yapılıyorsa, yapılan tekrar sayısı kas lifini etkileyecektir. Az sayıda yapılan tekrarlar beyaz kas lifini arttırır, çok sayıda yapılan tekrarlar kırmızı kas lifini arttırır. Bu yüzden ağırlık çalışmaları yapan bir kişi kas yapmak ve hacim kazanmak isterse, beyaz kas liflerini arttıracak biçimde az sayıda tekrar yapmalıdır. Bunları yaparken kasların kondisyonunu arttırılmalıdır. Sürekli bu şekilde çalışmak vücutta kırmızı kas lifi oranını düşürecek ve uzun süreli aktivitelerde sorun yaşanacaktır. Bu sebeple sağlıklı bir şekilde yağ yüzdesi azaltılmalı ve kas kütlesi arttırılmalıdır. Vücuttaki kas liflerinin oranı korunarak, beyaz ve kırmızı kas lifleri eşit şekilde çalıştırılmalıdır.