Kedilerde kabızlık neden olur?
Kedilerde kabızlık sorunu dışkılamada zorluk çekme şeklinde yaşanan, kuru özellikte olan dışkının bağırsaklar ya da rektumda birikmesiyle ya da bu alanlarda ilerleyememesi nedeniyle yaşanır. Farklı sebeplerle oluşan kabızlık sorunu, kedilerde oldukça sıkça etkili olan kronik sindirim sorunları arasındadır. Bu durum bazı sindirim hastalıkları sırasında bir semptom şeklinde etkili olabileceği gibi, bazen de primer bozukluk şeklinde yaşanabilir. Bağırsaklardan dışkı geçişine engel olan faktörler kabızlığın oluşmasında etkili olur. Bağırsakların normal fonksiyonu, bağırsak içeriğinde olan su ve elektrolit emilimi ve dışkının dışarıya atılmasının sağlanmasıyla gerçekleşir. Bu geçiş uzun sürdüğünde, su ve elektrolitlerin fazla miktarda emilmesine, sert ve kuru dışkının meydana gelmesine ve bu sayede kabızlığın oluşmasına neden olur.
Kedilerde kabızlık sebepleri nelerdir?
Kedilerde görülen kabızlık sebepleri arasında en fazla beslenme, ağrılı dışkılamaya etki eden hastalıklar, mekanik faktörler, çevresel etkenler, nörolojik durumlar ile kullanılan bazı ilaçların yan etkisi etki etmektedir.
Tüy yutma: Kedilerin kabızlığın en önemli sebebi tüy yutmalarıdır. Kediler vücut temizliklerini yalanarak yaptıkları için, bunu yaparken yuttukları kılların sindirimini yapamazlar. Bunlar bir süre sonra yumak haline gelir ve dışkının bağırsakta ilerleyişine engel olur. Bu daha çok uzun tüylü olan kedilerde daha fazla etkili olur. Bu uzun tüylü ırkta olan kedilerde tüy yumaklarının meydana gelmemesi, dışkının daha kolay dışarı atılması amacıyla, malt soft spesifik ürünlerin ya da zeytinyağının düzenli şekilde kullanılması gerekir.
Beslenme: Kedilerde oluşan kabızlıkta beslenme önemli bir faktördür. Daha çok selüloz içeriği fakir olan beslenmenin, suyun yeteri kadar içilmemesi, kedilere devamlı şekilde ciğer verilmesi gibi tek tip beslenmenin benimsenmesi kabızlığa sebep olan primer etkenlerdir.
Bağırsaklardaki sorunlar: Dışkının bağırsaktan geçişine engel olacak yabancı maddeler, tümörlerin olması ve fıtıklar gibi sorunlarda kedilerde olan kabızlık sebepleri arasında yer alır. Bağırsağa dıştan baskı yapan diğer organlardaki tümörlerde dışkının geçişine mani olabilir. Anüs ve rektumu etkileyen hastalıklar da, kabızlık sebepleri içindedir. Bununla birlikte ağrı oluşacağı için, kedi dışkılama yapmaktan kendini sakınır, dışkı bağırsaklarda bu nedenle daha uzun kalır ve bununla kabızlık gelişebilir.
Omurlardaki sorunlar: Omurlarda meydana gelen deformasyon, disk fıtıkları ile travma gibi etkenler buradaki sinirleri etkiler ve bağırsak hareketlerini yavaşlatır. Bu etken kedilerde kabızlığın oluşmasına neden olabilir.
Kalın bağırsakta genişleme: Bağırsağın sonunda genişlemeyle beraber meydana gelen ağrılı durum kabızlık nedeni olabilir. Bu hastalıklarda yapılan tedavilerden sonra, kedinin iyileşme döneminde bazı olumsuz etkenlerin olması kabızlığa neden olabilir.
Psikolojik faktörler: Kediler evde tuvaletin yerinin değiştirilmesinde, taşınma sonrasında, kumunu beğenmemesi halinde, anal bölgede tüylerin yapışıklığı gibi durumlarda kabızlık yaşayabilir. Bu etkiler giderildiğinde kabızlık kendiliğinden düzelir.
Kedilerde kabızlık belirtileri nelerdir?
Kedilerin kabızlık çekmesinde en dikkat çekici belirti, ıkınma olmasına rağmen dışkılama olmamasıdır. İlk başlangıçta az ve ağrılı olan dışkılama, belli bir süre sonra hiç dışkılama yapamamaya kadar ilerleyebilir. Kronik hale gelen kabızlıkta, kedinin sırtının kamburlaşması en dikkat çekici olan bulgudur. Bunun yanında şiddetli ıkınma, sert dışkılama nedeniyle kanlı ve mukuslu dışkı olması söz konusu olabilir. Bu bağırsak mukozasında olan hasarla bağlantılıdır. Kedide iştahsızlık, halsizlik, dehidrasyon, kusma ve genel sağlığın bozulması gibi belirtilerde buna eşlik edebilir.
Kedilerde kabızlık tanısı ve tedavisi nasıl olur?
Bu sorun klinik olarak tespit edilebilir. Çünkü bu şekilde ıkınmaya sebep olabilecek başka bir etkenin varlığı belirlenebilir. Bazen üriner sistem hastalıkları da ıkınmaya sebep olabilir. Bu nedenle ayrımın doğru yapılması gerekir. Kedilerdeki kabızlık bazı koruyucu uygulamaların yapılması ve uygun diyetle önlenebilir. Fakat kronik kabızlık yaşandığında, bazı sorunlar yaşanabilir. Bu kedilerde veterinerin müdahalesiyle sert dışkı uzaklaştırılmalı ve tedaviye başlanmalıdır. Kediye besinler az miktarlarda ve lifli olanlar verilmelidir. Tedavi sırasında gerçek neden ortadan kaldırılmalı ve bağırsak peristaltiği yükseltilmelidir. Yaşlı kedilerin tedavisinde ise, yaşamı boyunca ilaçlar devamlı olarak besinlerle birlikte verilmelidir.