Kemik yaşının önemi nedir?
Kemik yaşı, insanların gerçek biyolojik yaşını gösterir. Kemikleşme noktalarının kapanma sınırı kız çocuklarında 18 yaş, erkek çocuklarında ise 19 yaş olarak kabul edilmektedir. Kemik yaşının belirlenmesi için, el bilek kemiklerinin röntgeni çekilir. Boyu kısa kalan her yetişkinin, sol el ve bileğinin röntgeni çekilip, kemik olgunlaşması tespit edilmelidir. Bu yöntemle iskeletin olgunlaşması hakkında bilgi edinilir. Kişilerde normal yaş, doğum tarihi ile hesaplanmış takvim yıllarını içerir. Hormonlar ve beslenme etkisiyle oluşmuş olan kemik yaşı, büyüme potansiyelinin hesabında ve çocuğun boy hesaplanmasında etkilidir. Bu şu şekilde açıklanabilir. Ergenlikte kemik yaşı ileride olan bir kişinin boyu az uzarken, kemik yaşı geri kalmış olan bir kişinin boyu daha fazla uzar. Bu yüzden kemik yaşının ileriye gitmesi ya da geride kalması, fizyolojik bir değişimden mi ya da patolojik bir nedenden mi kaynaklanıyor, bunun öğrenilmesi gerekir.
Kemik yaşının hesaplanmasının önemi nedir?
Tiroit, gonadları ve pitüiter glandları etkilemiş olan endokrin hastalıklarının tanısı için kemik yaşının saptanması önem taşır. Çocukların kronolojik yaşına göre daha kısa boyda ya da uzun boyda olması halinde, bunun radyolojik açıdan değerlendirilmesi gerekir. Kemik büyümesi sendromlarda, malformasyonda, beslenme alışkanlığında, kemik displazilerinde azalma ya da artış yaratabilir. Çocuklarda oluşacak skolyozu ve boy farklılıklarını düzeltmek için kemik yaşı hesaplanmalıdır. Siyah ırk ve bazı etnik gruplarda kemik matürasyonu daha evvel oluşmaktadır. Kemik yaşında anormallik bulunduğunu belirlemek için, en az iki standart deviasyon farkının olması gerekir. Bunu belirlemek için bir kaç yöntem bulunmasına rağmen, en çok kullanılan yöntem el ve bilek üzerinde oluşturulmuş olan atlastır. El ve bilek kemik yapıları bu standart ölçülerle karşılaştırılarak, kemik yaşı tespit edilmeye çalışılmaktadır. Atlas içinde her yaş için, sol el kullanılıp standartlar ve deviyasyonlar belirlenmiştir. Bu kemiklerde bir anormallik olmadığı takdirde yani şekil bozukluğu, metabolik hastalıklar ve iskelet hastalıklar, eklemleri etkileyen hastalıklar olmadığı durumlarda uygulanabilir. Sağlıklı olan çocukların takvim yaşı ile kemik yaşı arasında 1-2 yıllık bir fark olması halinde, normal olarak değerlendirilmektedir. Kilolu yani obez olan çocukların kemik yaşı normal kilolu olan çocuklara göre daha ileridedir. Bunun yanında çocukların erken ergenlik dönemine girmesi onların kemik yaşının daha ileride olduğunun göstergesidir. Beslenme bozukluğunda, metabolik hastalıklarda, büyüme hormonunda olan eksikliklerde, ergenliğin gecikmesi halinde kemik yaşının takvim yaşından daha geride olduğu söylenebilir.
Kemik yaşı tayininde endikasyonlar ve bulgular nedir?
- Kısa boylu olma ve geciken ergenlik dönemi
- Uzun boylu olma ve erken ergenlik dönemi
Çocukların boyu hakkında dikkat edilmesi gerekenler nedir?
- Boy uzamasının ideal bir şekilde takip edilebilmesi için, yılda en az iki defa ölçüm yapılıp büyüme hızı tespit edilmelidir.
- Çocukların yaşıtlarıyla boyunun karşılaştırılması gerekir.
- Giysilerin ve ayakkabılarının sürekli olarak küçülmesini kontrol edin.
- Duvarda basit bir boy çizelgesi oluşturup, boyun büyümesi takip edilmelidir.
- Boyun uzamasında bir sorun varsa, nasılsa uzar diye ihmal edilmemelidir.
- Doktorunun önerdiği tedavilerden çekinmeyin. Uygulanacak olan hormon tedavileri kısırlık gibi problemlere neden olmaz.