Kızlarda ergenlik belirtileri nelerdir?
Kızlarda ergenlik dönemi belirtileri onların vücutlarında küçük bir kız çocuğundan genç kızlığa adım attıklarını gösteren değişimlerin izlendiği dönemdir. Bu dönem buluğ çağı olarak ta tanımlanır. Kızların ergenliğe girmesi erkeklere nazaran daha erken dönemde olur. Genel olarak ergenliğe geçişin belirli bir zamanı olmasa da, bu kızlar için 9-13 yaşları arasında ergenliğe geçiş yaptıkları görülür. Bu nedenle kızlar erkeklere oranla birkaç yıl önceden daha uzun boylu ve olgun görünümlü olurlar. Ergenlik dönemine girildiğinde kızlarda önce göğüslerin belirgin hale geldiği telarj, bundan sonra cinsel bölgede olan kıllanma pubarş, en son aşama olarak adet görmek yani menarş dönemi yaşanmaktadır.
Kızlardaki ergenlik belirtileri nelerdir?
Göğüslerin belirginleşmesi ( Telarj ): Kızların ergenlik dönemi genellikle göğüslerde olan büyümeyle başlar. Göğüslerdeki büyüme meme uçlarından bir tanesinde ya da her ikisinde birden meme ucu üstünde hassas ve küçük kabarıklığın meydana gelmesiyle fark edilmektedir. Birkaç yıl geçince bu oluşan kabarıklık büyür. İlk önceleri göğüslerin biri daha büyük olsa da, zaman içinde bu düzelir. Bu etki göğüslerde olacak büyümenin tamamlanmasına kadar da devam edebilir.
Kılların oluşması ( Pubarş ): Kızların ergenliğe adım atmasıyla beraber cinsel bölgede yumuşak kıllar oluşmaya başlar. Bunlar gittikçe sıklaşmaya ve kıvrımlı bir hale gelmeye başlar. Kıllanma giderek koltuk altlarına ve bacakların üstüne de yayılmaya başlar. Bu alanlardaki kılların temizlenmesi kişisel bir tercihten kaynaklanır. Bunların temizlenmesinin tıbbi bir nedeni yoktur.
Vücut şeklinde olan değişimler: Ergenlik döneminde kalça genişlerken, bel bölgesinde daralma olur. Vücudun karın bölgesinde, kalçada ve bacaklarda yavaş bir seyirle yağ depolanmaya başlar. Bunlarla beraber kadın vücuduna özgü hatlar oluşmaya başlar.
Vücut ölçüleri: Kızların ergenlikte bacakları, kolları, elleri ve ayakları vücudun diğer bölümlerine göre daha hızlı büyüme gösterir. Bu bölgelerde olan büyümeyi vücudun diğer bölümleri yakaladığı zaman, kızlar kendisini ruhsal olarak daha hantal ve şekilsiz olarak hissedebilirler.
Cilt: Cilt dokusu kızlarda ergenlik döneminde daha yağlı olur. Bu yağlanma terlemeyle birlikte ön plana çıkar. Çünkü ergenlikte ter bezleri de büyümektedir. Ciltte olan yağlanmadan dolayı sivilcelerde artış olur. Bunlar ciltte akne olarak ortaya çıkmaktadır. Bu etki hormon değişimlerine bağlı olarak gelişim gösterir. Ergenlik döneminde olan kızlarda mutlaka ciltte akne etkisi olur. Hatta aknelerin bazıları tedaviyi gerektirecek kadar şiddetli olabilir.
Psikolojik sorunlar: Ergenlik döneminde kızların vücutlarında olan fiziksel değişimler aynı zamanda ruhsal sorunların oluşmasına neden olabilir. Bunların arasında anksiyete, depresyon, her şeye aşırı alınganlık gösterme ve kendini çirkin görme gibi tepkiler olabilir. Bu yüzden kızların ailelerine büyük görev düşmektedir. Mutlaka ailelerin çocuklarıyla yeterince ilgilenmeleri gerekir.
İlk adet görme ( İlk menstürasyon, menarş ): Kızlarda görülen menarş yani ilk adet kanaması, kız çocuklarında üreme dönemine geçmek olarak değerlendirilir. Bu çoğunlukla 9-16 yaşları arasında olan kızlarda ilk adet kanaması görülmektedir. Bu şekilde adet görme, regl, ay hali gibi isimlerle de bilinir. Bu döneme girmek kız çocuğundaki genetik özellikler, beslenme, coğrafi olarak yaşamış olduğu bölge, sosyo kültürel yapıyla bağlantılıdır. Beslenmesi iyi olan ve hafif kilolu yani zayıf olan kızlarda menarş daha erken yaşta görülür. Kızların dokuz yaşından önce adet görmesi hali, erken menarş olarak değerlendirilir. Bu durumun altında yatan bazı hormonal bozukluklar bulunabilir. Bu nedenle kızların mutlaka doktor kontrolünden geçirilmesi gerekir. Bunun sebebi belirlenemese de, daha ileri yaşlarda boy kısalığı etkisine neden olacağından, mutlaka tedavisinin yapılması gerekir. Menarş kızlarda 16 yaşından sonra olursa ya da bu yaşlara gelindiğinde olmazsa yine nedenleri araştırılmalıdır. Bu durum gecikmiş menarş kabul edilir. Bu durumda kızlarda olan meme gelişimi, tüylenme ve boy uzaması daha önemli hale gelmektedir. Bu etkilerin olmaması halinde, kızlarda gelişim sorunu olduğu düşünülmektedir. Değişimler normal olursa, kızların adet görmesi için 16 yaşına kadar beklenmesinde sakınca olmaz.