Kulak uğultusu nedir, neden oluşur?

Kulak uğultusu insanları oldukça rahatsız eden ve sıkça yaşanan bir sorundur. Bu durum belli bir süreden ya da aralıklı olarak hafif bir uğultudan, şiddetli bir şekilde tiz bir sese kadar farklı biçimlerde olabilir. Kulaktaki uğultular işitme kaybıyla beraber olabileceği gibi, işitme kaybının yaşanmadığı uğultularda olabilir. Kulaklarda olan uğultu veya çınlama hastalık olarak değerlendirilmemeli, bu yaşananı her zaman bir şikâyet olarak kabul etmeliyiz. Bunu vücudun bacaklarında ya da kollarında oluşan ağrılar gibi düşünmeliyiz. Yani kulaklardaki uğultu bir hastalık habercisi olarak kabul edilmelidir. İşitme görevini gören sinir sesi de taşıma görevini yaptığından, herhangi bir yerde uyarıldığı zaman bu durumda kulakta, başta bir gürültü olarak duyulur. Bu durum kulakta uğultu oluyor şeklinde tanımlanır.

Kulak uğultusu nasıl oluşur?

Kulaktaki uğultunun nasıl oluştuğunu anlayabilmek için, işitmenin nasıl olduğunu bilmek gerekir. İşitme dış kulak, iç kulak, orta kulak, beyin ve sinir yolları arasında gerçekleşir. Kulağa gelen sesler dış kulak kanalı ve kulak kepçesi tarafından toplanır. Burada toplanan sesler ise kulak zarına iletilir. Kulak zarında olan titreşimler, orta kulak boşluğunda bulunan örs, çekiç, üzengi kemikçiklerinin yardımıyla iç kulağa aktarılır. Bu sırada iç kulak sıvısında dalgalanmalar oluşur. Orta kulakta olan östaki borusu, orta kulakta olan basıncı atmosfer basıncına eşitler. İç kulak olan içi sıvı ile ince sinir uçlarının olduğu kemik kapsülün uyarılması halinde, sinir uçları hareketlenir. Sinir uçları bu uyarıları beyne ulaştırır. Kulak uğultusu kulağın farklı kısımlarında oluşabilir. Bu uğultular;

• Dış kulak uğultusu: Dış kulak kanalının yabancı cisimlerle, akıntı, şişme gibi nedenlerle kapanıp, zarda basınç meydana getirmesi sebebiyle uğultu meydana gelebilir. Kulak kanalı ya da kulak zarındaki damarlar genişleyip ya da daralıp, nabız şeklinde çınlamalar oluşturan işitme siniri uyarılarına sebep olabilir.
• Orta kulak uğultusu: Orta kulağın fonksiyonlarını gerektiği gibi yerine getirmesine engel olan bozukluklar uğultu oluşumuna sebep olabilir. Orta kulakta bulunan doku enfeksiyon, alerji, travma ve damarsal nedenlerden dolayı şişer. Bunlardan dolayı orta kulak boşluğunda biriken sıvı, kulakta rahatsızlığa dönüşür. Sıvının emilimi sonucunda nedbe dokusu meydana gelebilir. Bu nedbe dokusu sinir uçlarını uyararak, kulakta uğultu meydana gelebilir. Orta kulakta bulunan damar dokularını büzüşeceğinden, bu durum çınlamaya neden olabilir.
• İç kulak uğultusu: İç kulaktaki sıvının basıncını etkileyen faktörlerde uğultuya neden olabilir. Dolaşım bozuklukları, alerji, iltihap gibi sebepler basınç değişmesine ve sıvı çevresinde bulunan zarda değişikliğe sebep olabilir.
• Sinir yollarında oluşan uğultu: İşitme mekanizmasındaki en hassas bölüm olan sinir yolları, en küçük şişmede, bozukluk gibi etkilerde uğultuya neden olur ve işite duyusunda azalma meydana getirir. Alerjik şişmeler, lokal iltihaplanmalar, şiddetle oluşan patlamalar, sistemik hastalıkların yarattığı toksik etkiler, kullanılan bazı ilaçlar, damarsal yapıda olan bozukluklar sinir yollarını etkileyen faktörler arasında yer alır. Sinirde oluşan en küçük bir şişlik bile baskı yaratacağından, uğultunun yanında, sinirin geçtiği kanalın içinden geçen yüz siniri ve denge sinirini etkilenerek, denge bozuklukları ve yüz kaslarında bozulmaya neden olur. İşitme yolunda bulunan damarların ani bir şekilde yırtılması ya da spazm geçirmesi dolaşım bozukluklarına neden olur. Bu durumda işitme bozukluğunun yaşandığı ya da yaşanmadığı ani uğultular meydana gelebilir.
• Beyinde oluşan uğultu: Sinir yolları beyne girip, burada ilerleyerek belli merkezlerde toplanır. Bunlardan herhangi birinde oluşan şişlik, dolaşım bozukluğu gibi sorunlar olduğunda kulakta uğultu duyulabilir. Bu uğultu tek taraflı olarak ve diğer hastalık belirtilerinin yanında birlikte hissedilebilir.

Kulak uğultusunun tedavisi nasıl olur?

Kulaktaki uğultunun bir hastalıktan dolayı meydana geldiği tespit edildiğinde, bu hastalığa yönelik bir tedavi uygulanır. Bunun dışında meydana gelen kulak uğultularında aşağıdaki tedbirler alınabilir.

• Kişiler mümkün olduğu kadar stresten, gerginlik ve endişeden uzak kalmaya çalışılmalıdır.
• Yorgunluktan dolayı meydana gelen uğultularda, dinlenmek faydalı olacaktır.
• Çay, kahve ve sigara gibi sinir uyarıcıları kullanmaktan uzak durmak gerekir.
• Kulakta olan uğultudan dolayı telaş etmeyin, bu rahatsızlık sizin sağırlığınıza ya da ölümünüze sebep olmaz.
• Bulunduğunuz ortamın biraz sesli olmasını sağlayın. Bu sizin kulağınızda olan uğultuyu bastıracak ve daha rahat etmenizi neden olacaktır.
• Yatarken biraz yüksek bir yastık kullanmanız, kulakta olan sıvı birikimini engel olacağından kulaktaki uğultuyu azaltacaktır.