Kulak zarı yırtılması nedir?
Kulak zarı dış kulak ve orta kulağı ayıran, ses dalgaları üstüne geldiğinde titreşen ince yapılı bir dokudur. Ses dalgalarının zarda oluşturduğu yaptığı titreşimler, orta kulaktaki kemikçikler aracılığıyla iç kulağa iletilip, sesin beyne gitmesini sağlayan sinirleri uyarır. Kulak zarındaki delinmenin sebebi çoğunlukla enfeksiyonlar ya da travmalardır. Basınç farklılığı, kulağa tokat atılması, kafa yapısında kırıklar olması, ani patlamalar, asit tarzı sıvıların kulağa girmesi, pamuklu çubuklar ve toka gibi eşyalarla kulağın karıştırılması gibi sebepler kulak zarında yırtılmalara neden olabilir. İşitme kayıplarının olması, orta kulak enfeksiyonlarının oluşması zarın kendiliğinden yırtılmasına neden olur. Enfeksiyonlar sonucunda oluşan yırtılmalarda kulakta akıntı ve iltihap meydana gelir. Bu kulak zarında yırtılmayla oluşan orta kulak iltihabıdır. Bu durumda dış kulak yolunu ve orta kulağı ayıran zarda delik vardır. Hastada işitmede zorluk, kulakta uğultu, yüz sinir felci, çınlamalar, baş dönmesi, kulakta akıntı gibi belirtilere sebep olur. Nadiren kulağa önceden yerleştirilen havalandırma tüpü sebebiyle, zarda delik oluşabilir. Zarda yırtılma ve delik oluşması halinde kulağa suyun kaçırılmaması çok önemlidir.
Kulak zarı yırtılmaları neden önemsenmelidir?
Kulak zarında olan yırtılma genellikle vücut tarafından tamir edilmektedir. Kulak zarı sadece işitme görevini üstlenmeyip, orta kulağı koruyucu, suyun, tozun ve mikropların orta kulağa girmesini engelleyici bir görevi üstlenmektedir. Yırtılan zardan içeriye giren su gibi yabancı etkenler orta kulakta mikropların üremesini sağlar. Yırtılan zarlar tedavi edilmezse, orta kulak iltihabına, işitme kaybına, iltihaba bağlı kronik değişimlere ve baş dönmesine neden olabilir. Kulağın beyin gibi önemli organlarla yakın olması, yüz sinirinin orta kulaktan geçmesi ve dengeyi sağlayan iç kulağın burada bulunması sebebiyle, kulak zarı yırtılmaları önemsenmeli ve tedavi edilmelidir. Kulak hastalıkları dışında menenjit, yüz felci, beyin apsesi gibi diğer önemli hastalıklarda kulak zarı yırtılmasına neden olabilir. Zarda oluşan delikler önemsenmez, uzun yıllar kulak akıntısıyla bekletilirse, uygulanan tedavi işitmeyi sağlayacak şekilde değil, kulaktaki akıntıyı kurutacak şekilde olur. Kulak zarı hasarı kendini tamir edemediği zaman, ameliyatla zarın tamir edilmesi ve işitmenin sağlanması için yapılacaklar vakit geçirmeden uygulanmalıdır.
Kulak zarı yırtılmalarının işitme üzerindeki etkisi nedir?
Zarda oluşan delikte büyüme arttıkça, işitme kaybı daha fazla olacaktır. Yırtılmanın olduğu yer, işitmeyi etkileyen bir etkendir. Kafatası kırıklarında sesi iç kulağa ileten kemikçiklerde hasar meydana getirdiyse, işitme kaybı daha ağır yaşanır. Patlama ve ani darbelerden oluşan yırtılmalarda da, işitme kaybı çoktur. Böyle durumda çınlama işitme kaybına eşlik eder. Yırtılma dolayısıyla iltihaplanma ve enfeksiyon olması halinde, ileri derecede yaşanan işitme kayıpları oluşur.
Kulak zarı yırtılmalarının tedavisi nasıl yapılır?
Zarın tedavisinden önce, hastaya işitme testi yapılır. Zarın tedavi edilmesi orta kulağa su kaçmasını önleyerek, işitme kaybını ortadan kaldıracak ve kulakta olan çınlamayı önleyecektir. Aynı zamanda orta kulaktaki yapıların erimesine sebep olan deri kistinin oluşumu engellenecektir. Zardaki yırtılma azsa, bir süre deliğin kendi kendini kapatması beklenebilir. Kulak zarına yama konması yapılabilir. Bu işlemde zardaki delik çevresi kimyasalla uyarılıp, üstüne yama yapılır. Bundan sonra işitmede olumlu yönde iyileşme sağlanır. Deliğin tam kapatılabilmesi için, birkaç defa yama yapılması gerekebilir. Eğer yama işlemlerinden sonra, zarda oluşan delik kapanmazsa, bu durumda ameliyat yapılabilir. Bu ameliyatta deliğin bir dokuyla kapatılması ve iyileşmenin izlenmesi sağlanır. Zarın tamir edilmesi için, kulak kanalı derisi, kıkırdaklar, kulak üzerindeki kasın üstünde bulunan zar gibi dokular yama olarak kullanılabilir. Hasar gören kulak kemikçiği kullanılabileceği gibi, yapma kemikten ya da kıkırdaktan yerleştirilebilir.