Lilyum çiçeği nasıl yetiştirilir?
Lilyum (Lillium) çiçeği, Zambakgiller familyasına ait olup yılın çeşitli zamanlarında çiçek açabilen bilen bir çiçek çeşididir. Beyaz, sarı, pembe tonlarında çiçek açan bu çiçek son derece güzel kokusu ile tanınır. Beyaz lilyum çiçeği en fazla kokuya sahip olan çeşididir. Bundan dolayı mis zambağı olarak da bilinir. Diğer lilyum renkleri koku bakımından daha hafif kokuludur.
Lilyumlar kokuları ve asaletli görüşleri ile hemen herkes tarafından bilinen her mevsim yetişebilen çiçeklerdir. Lilyumları genel olarak 3 ana kategoriye ayrılmaktadır.
Bunlardan birincisi ağır kokulu ve büyük açan çiçeklerinin uçlarında teleskopik 5 dal uçlarında bordo renkte kafaları bulunmaktadır. Bu lilyum türünün bir diğer adı da casablankadır.Bu kafalar çiçek açtıktan 1-2 gün sonra kendi kendine boyama özelliğine sahip olurlar. İkinci lilyum çeşidi, kokusuz olan bir türdür. Üçüncü lilyum çeşidi ise kokulu fakat çiçek yaprakları casablanka çeşidine göre daha ufak olan bir türdür. Kokulu Lilyum çeşitleri beyaz, pembe, fuşya, yavruağzı, açık sarı renkleridir. Kokusuz Lilyum cinsleri ise sarı, krem ve turuncudur.
Çiçek kısımları, çapları 15 cm, gövde kısımları ise 90 cm’ye kadar büyür. Genel olarak çiçeğinin taç yaprağının iç kısmında çiçeğin renginin daha koyu tonlarında benekler taşımaktadırlar. 6-8 tane kadar tomurcuk taşıyan lilyum çiçeğinin seyrek olan yaprakları koyu yeşil tondadır. Zambaklar (lilyum) yılın çeşitli dönemlerinde çiçek açtıklarından, bir çok zambak (lilyum) bir ile iki hafta arası yaşar.
Lilyum çiçeği güveni ifade etmesiyle bilinmektedir. Ancak bu çiçek renklerine göre farklı anlamlar kazanabilmektedir. Sarı lilyum temizlik, pembe lilyum tek olmak beyaz lilyum güven, suçsuzluk, , turuncu lilyum çiçeği ise sessizlik anlamları taşımaktadır.
Lilyum çiçeği daha çok evde saksıda yetiştirilmesi tercih edilen bir çiçek çeşididir. Sıcağı sevdiğinden dolayı daha çok bahar aylarında yetiştirilir. Eğer lilyum çiçeğini evde dikmek istiyorsanız saksının yarısından çoğunu hazır toprakla doldurmanız ve lillyum çiçek soğanını açmaya başlamış olan kısım üste gelecek şekilde dikmeniz gerekmektedir. Saksının geri kalan kısmını toprakla doldurmak gerekmektedir. Üst kısmını hiçbir şekilde bastırmadan toprağı gevşek bir şekilde bırakmak çiçeğin kolaylıkla yeşermesi için gereklidir.
Saksının bahar aylarında güneş alan bir yere koyulması uygun olacaktır. Ekilen lilyum evde veya bahar aylarında balkon gibi açık olan yerlerde bekletilebilir. Yetişmesi için gerekli olan sıcaklık ortalama 20-26 C arasıdır. Sulama işlemini toprağın ihtiyacı doğrultusunda yapılmalıdır. Yaz aylarında hemen her gün sulama yapmak gerekmektedir. Saksıdaki toprak sürekli olarak nemli kalacak şekilde sulanmalıdır. Lilyumun önce dalları çıkar ardından da bitki dikilmesinden 1 ay sonra yaprak vermeye başlar. Daha sonra bitkide tomurcuk şeklinde çiçekler oluşur ve bu tomurcuklar açmaya hazır halde beklemeye başlar. Belli büyüklüğe gelen çiçeklerin tomurcukları kızarmaya başlar. Ve kızaran tomurcuklar çiçek açar. Tomurcuklar 9. haftadan itibaren çiçek açmaya başlarlar. Bu aşamadan sonra artık lilyumun kendisi değil tomurcukları büyümeye devam eder.Yetişkin bir lilyum çiçeğinin boyu 50 ila 130 cm arasında değişmektedir.
Lilyum çiçeği güneş ışığını doğrudan almayan ancak aydınlık olan bir ortama koyulmalıdır. Ekilmiş olan soğanlar iyice yapraklandıktan sonra, bitkiye düzenli aralıklarla bitki besini verilmesi gerekmektedir. Aşırı sulama lilyum bitki soğanlarının çürümesine neden olabileceğinden bundan kaçınılmalıdır. Saksıda yetiştirilmekte olan lilyum çiçeklerinin toprakları her yıl mutlaka yenilenmelidir. Hediye olarak gelen lilyum çiçeği eğer vazoya koyulacaksa, günlük olarak su değişimi yapılmalı ve her gün su içinde kalan sapları 3-4 cm kadar kesilmelidir.
Özel lilyum vitaminleri ile çiçekler desteklenerek, lilyumlar daha gür ve sağlıklı bir şekilde açmaktadırlar. Günümüzde genel olarak yetiştirilip üretimi yapılan ve lilyum regale olarak adlandırılan bir başka lilyum çeşidi de Asya kökenlidir. Lilyum regalenin çiçeği daha uzun ömürlü olup mavimsi beyaz renklidir.