Lityum nedir?
1990’ların sonlarında ülkemizin cep telefonları ile çok hızlı bir şekilde tanışmasından sonra çoğu insan, cep telefonu pillerinden söz ederken kullanılan Lityum’un ne olduğunu bilmese de bu kelimeyi kullanmaya başladı. Modern teknolojinin kullanılmasıyla birlikte elektrik ihtiyacı daha da çok artan cihazlarda Lityum pillerin kullanılması, Lityum’un en düşük yoğunluğa sahip olan metal olmasından kaynaklanır. Lityum, Periyodik Tablo’da 1. grup yani Alkali Metaller listesinde yer alan ve atom numarası 3 olan bir elementtir.
Her ne kadar artık cep telefonlarından tabletlere, GPS cihazlarından laptoplara birçok teknolojik cihazın pillerinde Lityum kullanılsa da, aslında Lityum elementi doğada saf olarak bulunmamaktadır. Gümüşü andıran beyaz bir renge sahip olan Lityum, diğer tüm metallerden daha az yoğunluğa sahip olduğu için bir metal olmasına rağmen büyük oranda yumuşak bir yapıya sahiptir. Lityum’un en düşük yoğunluğa sahip olan metal olması bu maddenin yumuşak yapısı nedeniyle çok kolay işlenebilmesini sağladığından, endüstriyel üretim bandındaki ürünün çok hızlı bir şekilde tamamlanmasına olanak tanır.
Lityum elementi çok hızlı bir biçimde havanın içerisinde bulunan oksijen ile reaksiyona girerek oksitlendiğinden (Lityum Oksit, Li2O), Lityum genellikle hava ile temas etmemesi için yağ içinde muhafaza edilir. Aynı şekilde suyun içerisinde bulunan oksijenle de hızlı bir biçimde oksitlenebilen Lityum, bu nedenle sudan ve havadan korunması gereken bir maddedir. Yeniden doldurulabilir tüm pillerde kullanılan Lityum, yapısı nedeniyle pil hammaddesi olarak ideal bir metaldir. Cep telefonu veya kamera gibi cihazların pillerinde kullanılan Lityum, ayrıca hava taşıtlarının daha yüksek dirence sahip olması için alaşım olarak da kullanılmaktadır.
Bilim adamları uzun yıllardır Lityum üzerinde birçok çalışma yapmış ve bu metalin bir takım nörolojik etkileri olduğu da bulmuştur. Mühendislerin üzerinde çalıştığı Lityum son yıllarda hekimlerin de yakından incelediği bir elemente dönüşmüş ve Lityum’lu bileşiklerin insan metabolizmasında sakinleştirici etki gösterdiğini ortaya çıkartmıştır. İlaç sanayisi tarafından her yıl milyonlarca adet üretilen sakinleştiricilerin bazı türlerinde, Lityum’lu bileşikler kullanılmaktadır. Lityum’un yüksek enerji vermesi ve radyoaktif özelliği bu elementi, yeniden doldurulabilir piller için mükemmel bir hammadde haline getirmektedir. Ancak Lityum elementinin hem havadaki hem de sudaki oksijen ile reaksiyona girerek yanma özelliğinin de olduğu unutulmamalı ve özellikle Lityum piller büyük bir dikkat ile kullanılmalıdır.