Mandalina nasıl yetiştirilir?
Bilhassa C vitamini bakımından zengin olan mandalina meyvesi, yetiştirilme süresi boyunca ve sonrasında yüksek verim almak için dikkatli bir şekilde hareket edilmelidir. Ev ortam koşullarına da kolaylıkla uyum sağlayabilen bir bitki olması nedeniyle ev ve ofis gibi yerlerde de yetiştirilebilmektedir. Mandalina bitkisinin yetiştirilme aşamasında ve ağacın sulanmasına, beslenmesine ve budanmasına çok önem verilmesi gerekmektedir.
Turunçgiller familyasından biri olan mandalina, kışın sert geçmediği ılıman iklimler bölgelerinde yetişir. Turuncu ve sarı renklerde, portakala göre çok daha yumuşak bir kabuğa ve birçok çeşide sahip olan mandalina, etli ve bol sulu bir meyvedir. Çekirdekli ve çekirdeksiz olmak üzere 2’ye ayrılan mandalina, çevresine son derece hoş bir koku yayar ve açacağı beyaz renkteki çiçekleri ile bulunduğu ortama güzelleştirmektedir.
Mandalina yetiştirilecek olan toprağın geçirgen, humuslu ve kumlu olması daha iyi bir gelişim göstermesini sağlar. Mandalina özellikle Akdeniz ve Ege bölgelerinde fazla bir bakıma gerek duyulmadan kolaylıkla yetiştirilebilir. Rüzgarlı bölgelerde ise, daha özel bir bakım ister. Bu bölgelerde meyvenin rüzgardan muhafaza edilmesi gerekiyor.
Dikim sırasında kökün hepsinin toprağa girmiş olmasına bilhassa dikkat edilmelidir. Bunun için 30 santimetrelik bir derin çukur yeterli olacaktır. Ilıman iklimin meyvesi olması nedeniyle su ihtiyacı oldukça fazladır. Sulama konusu çok hassas bir konudur, yapılacak aşırı sulama meyvenin fazla gelişmesine ve bunun neticesinde de tadını kaybetmesine yol açacaktır. Sıcak aylarda özellikle yaz mevsiminde bitkinin suya olan ihtiyacı daha fazla olacaktır. Bundan dolayı bitki için verilen su miktarının yükseltilmesi gerekir. Ayrıca sulama yapılırken suyun toprağın her yerine ulaştığından emin olunmalıdır. Sulama yapılırken verilen suyun miktarının her defasında aynı olduğuna ve sürekli olarak aynı günlerde verilmesine dikkat edilmelidir. Eğer gözle görülür herhangi bir değişiklik yoksa sulama işlemi aynı şekilde sürdürülmelidir. Sulama yapılırken kullanılacak suyun soğuk olmamasına, oda sıcaklığına yakın bir sıcaklıkta olmasına dikkat edilmelidir. Aksi takdirde bitki zarar görebilir.
Mandalinanın çoğaltılması için en uygun zaman nisan ayıdır. Mandalinanın çoğaltılması kökten ayırma yöntemi ile gerçekleştirilmektedir. Bu yöntem hem çok zahmetsiz ve hem de her ortamda yapılabilecek kolay bir bitki çoğaltma yöntemidir. Çoğaltılması esnasında köklerinden ayrılmış olan mandalina kısa sürede ayrılan köklerinden başka bir saksının içine dikilerek çoğaltılmaktadır. Kökten ayrılan bitki kısa sürede büyüyerek meyve verir.
Mandalinanın çiçekleri, ilk açtığı zaman yeşil renktedir. Zaman içerisinde rengi değişime uğrayarak, turuncu bir renk olur. Çiçekler yeşilken içeceklerde kullanılırsa, içeceğe son derece hoş bir aroma katmaktadır.
Mandalinanın, sıcaklığın sıfırın altına düştüğü yerlerde yetiştirilmesi çok zordur. Bu durumda, yazın bahçede kışın da evde, saksı içerisinde mandalina yetiştirilebilir.
Budama diğer meyve ağaçlarında olduğu gibi mandalina için de çok önemlidir. Eğer budama düzgün bir şekilde ve zamanında yapılmazsa taçların gelişmesi kötü olumsuz etkilenir ve ayrıca dallarda kırılmalar meydana gelir. Meyveler ufak ve kalitesiz olur, kısa süre sonra ise verim daha çok düşer. Hatta bazı yıllarda hiç ürün alınamaması durumları bile olabilir. Bu etkilerin olmaması için budama işlemine titizlikle önem verilmelidir. Mandalina ağacı yazın meyve verdiğinden dolayı ağacın budanması kış aylarında dinlenmeye geçtiği ve hava sıcaklığının düşük olmadığı dönemlerde yapılmalıdır.
Direk olarak güneş ışığından faydalanmak istemeyen mandalina dolaylı olarak diğer ışıklardan da faydalanabilir. Bitkiyi aşırı derece soğuk veya sıcak havaya maruz bırakmak, bitkinin yaprakları, çiçekleri ve kökleri için çok zararlıdır. Uygun sıcaklıkta yetiştirilmesi gerekmektedir.
Mandalina saksıda kolaylıkla yetiştirilebilmektedir. Saksıda yetiştirilen bitkiler için, saksının değiştirilmesi iki yıl içinde bir defa yapılmalıdır. Saksının değiştirilmesi hava sıcaklığının yükselmeye başladığı ayların başlangıcından itibaren yapılmalıdır.