MBA nedir?
MBA, “Master of Business Administration” sözcüklerinin ilk harflerinden oluşturulmuş İngilizce bir kısaltmadır. MBA işadamı ve iş kadınlarına yönelik olarak geliştirilmiş lisansüstü bir yeterlik derecesidir. MBA eğitimi dünyada olduğu gibi ülkemizde de oldukça popülerdir. Dersler genel olarak hem akademik hem de iş dünyasında söz sahibi olan kişiler tarafından verilmektedir. Bu durum, MBA ücretlerini diğer yüksek lisans programlarına göre çok daha yüksek duruma getirmektedir.
İlk kez 1902 yılında, ABD’deki Dartmouth College (Hanover, New Hampshire) bu dereceyi alan mezunlarını vermiştir. Bu program daha sonraki yıllarda dünyadaki birçok üniversitede uygulanmaya başlanmıştır ve bilhassa son 20-30 yıl içerisinde, dünya genelinde işletme dalında tercih edilen bir yeterlik haline gelmiştir. Ülkemizde de üniversiteler İşletme yüksek lisans programlarına bu ismi vermeyi tercih etmişlerdir. Çalışan personellere yönelik eğitim veren MBA programlarında Executive MBA, kısaca EMBA denilmektedir. MBA’in liselere uyarlanmış hali Türkiye’de t-MBA adı altında bazı özel liselerde uygulanmaktadır.
MBA’in asıl amacı, öğrencileri rekabetçi dünyada yönetim sorumluluğunu üstlenebilecek bireyler haline getirecek için eğitmektir. MBA olarak bilinen yüksek lisans eğitimi, İşletme Yönetimi alanında master yapmak anlamına gelmektedir. MBA yapmak olarak da ifade edilmektedir.
MBA Programı, özel ve kamu kurumlarının her düzeyinde görev yapmakta olan ve bilgilerini yenilemek, güncelleştirmek isteyen profesyoneller ile, kariyerini geliştirme isteyen ve yöneticilik becerisi kazanmak isteyen üniversite mezunlarının katılabileceği çağdaş ve etkin bir işletme yüksek lisans programıdır.
Bu programa herhangi bir disiplinden lisans eğitimini tamamlamış olan öğrenciler; akademik başarı, İngilizce seviyeleri, GMAT notu (tercihe bağlı), iş deneyimi ve referansları ile birlikte başvuru yapabilmektedir. Üniversiteden üniversite bazı farklılıklar da görülmektedir.
Günümüzde, bütün çalışma alanlarında , büyük ve orta ölçekli şirketler MBA derecesine büyük önem vermektedirler. MBA programında genel olarak, organizasyon davranışları, enformasyon yönetimi pazarlama, finans, finansal muhasebe, , e-business, genel işletme ve insan kaynakları dersleri alınır. MBA programları genel işletme eğitimi olarak başlamış ancak son zamanlarda uzmanlık alanlarına ağırlık verilmektedir. Örneğin Pazarlama, Finans, İnsan kaynakları ya da E-ticaret gibi. Günümüzde dünya genelinde MBA eğitimi veren binin üzerinde üniversite ve kolej bulunmaktadır. MBA programı Avustralya’da 1 ya da 2 yıl, İngiltere’de 1 akademik yıl, Kanada ve Amerika’da ise genelde 2 yıl sürer. Türkiye’de 1,5 yıl kadar sürmektedir.
MBA eğitimi bir işletme organizasyonunun her aşamasını anlayabilmeyi sağlayacak bir temel eğitimi vermektedir. İnsan Kaynakları Yönetimi, Kalite Analizi, Organizasyon, Muhasebe ve Finans, İktisat, Pazarlama, E-Business, Lojistik, Bilgi Teknolojileri ve Strateji gibi alanlarda temel donanıma sahip olmayı hedefler. MBA ayrıca kişinin planladığı kariyere ve uzmanlık alanına göre, kendisi tarafından belirlenecek olan seçimlik dersler verir.
Staj; MBA öğrencisi temel derslere başladığı zaman ya da tamamladığı zaman eğitimin bir parçası olarak yaklaşık 2-3 ay sürecek olan bir staj yapar. Bazı MBA programlarında farklı bir ülkede MBA okulunda eğitime devam edebilir ya da staj yapılabilmektedir.
Diğer yüksek lisans programları gibi İşletme Yüksek Lisansı da (MBA) tezli veya tezsiz olarak, devlet veya vakıf üniversiteleri tarafından verilmektedir.
MBA’ya olan talep talep diğer yüksek lisans programlarına göre daha yoğun olduğundan dolayı bu programlara kabul edilmek bilhassa tezli programlarda çok daha zordur. Tezli MBA’da eğitim süresi 2 akademik yıl iken tezsiz MBA’da eğitim süresi 3 yarıyıldır.
MBA’in faydaları şunlardır:
1. Daha iyi iş fırsatları sunma
2. Daha yüksek maaş alma imkanı
3. Kariyer geliştirme imkânı
4. İş dünyasını daha yakından tanıma imkanı
5. İşletmelerin karşılaşabileceği temel işletmecilik sorunlarını tanımlama ve sorunlara çözüm önerileri geliştirebilme imkanı sağlar
6. İşletmelerin faaliyetlerini değişik performans ölçütlerini kullanarak değerlendirme yeteneği kazandırma,
7. Analitik karar almayı kolaylaştırma,
8. Etkin iletişim kurmayı sağlama,
9. Birey ve ekip çalışmalarında yüksek performans sergileme yeteneği kazandırma
10. İş ahlakı ve sosyal sorumluluk bilinci ile çalışma düşüncesini egemen kılma
MBA eğitimi için çok geniş bir fiyat aralığı bulunmaktadır. Fiyatlar 6.000 TL – 40.000 TL arası değişmektedir.