Mehmet Emin Yurdakul kimdir?
Ya Gazi Ol Ya Şehit
Hadi yavrum ben senmi bugün için doğurdum
Hamurumu yiğitlik duygusuyla yoğurdum
Türk evladı odurki yurdu olan toprağı
Ana ırzı bilerek yad ayağı bastırtmaz
Bir yabancı bayrağı ezan sesi duyulan
Hiçbir yere astırtmaz
Yukarıdaki şiir gibi bir çok Türklüğü vurgulayan şiirleri edebiyatımıza kazandıran Mehmet Emin Yurdakul, 13 Mayıs 1869 tarihinde İstanbul’da doğdu. Babası balıkçılıkla uğraşan Salih Reis, annesi ise Emine Hatun’dur. Milli Edebiyat ve Türkçülük akımının en büyük temsilcilerinden biridir.
Beşiktaş Askeri Rüştiyesi’nden sonra Mekteb-i Mülkiye’ye devam eden Yurdakul daha sonra İdadi bölümünden ayrılmış ve devlet memurluğuna başlamıştır. 1899 yılında Hukuk Mektebi’ne kaydolan ünlü şair bir süre bu okula devam ettiyse de öğrenimine ABD’de devam etmek için bu okuldan ayrılmış ancak bu isteğini gerçekleştirememiş ve bu yüzden devlet memurluğuna geri dönmüştür.
Mehmet Emin Yurdakul, 1897-1907 yılları arasında Rüsumat Evrak Müdürlüğü görevinde bulunmuştur. İlk şiirini 1897 yılında Yunan Harbi sırasında Selanik’te Asır Gazetesi’nde yayımlamıştır. “Cenge Giderken” adlı bu şiir edebiyat çevrelerinde tanınmaya başlandı. 1899 yılında “Türkçe Şiirler” isimli bir şiir dergisi çıkarmış olan Yurdakul İstanbul’da “Servet-i Fünun”’da, Selanik’te “Çocuk Bahçesi” Dergisi’nde, İzmir’de “Muktebes” adlı dergide bazı şiirlerini yayımlamayı sürdürmüştür.
Daha sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne giren Yurdakul şiirleriyle İstanbul hükümetini eleştirince 1907 yılında Erzurum rüsumat nazırlığına tayini çıkarılmış ve böylece İstanbul’dan uzaklaştırılmıştır. İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra yine aynı görevle bu defa Trabzon’a gönderilmiştir. 31 Mart Olayı’ndan sonra 13 Nisan 1909 tarihinde İstanbul’a çağrılmış ve netice olarak Bahriye Nezareti Müsteşarlığı’na atanmıştır. 1909 yılında Hicaz ve 1910 yılında ise Sivas’ta valilik görevlerini yerine getirdikten sonra istifa ederek yeniden 1910 yılında İstanbul’a geri dönmüştür.
Dönemin önde gelen isimleri olan Ahmet Ağaoğlu, Dr. Fuat Salih, Ahmet Ferit Beylerle beraber Türk Ocağı adlı örgütün kurucuları arasında yer alan Yurdakul Örgütün ilk genel başkanı olmanın yanı sıra çıkarılan Türk Yurdu Dergisi’nin de sorumluluğunu üstlenmiştir. Ancak dergi çıkarılmaya başlanmadan İttihat ve Terakki Cemiyeti ile anlaşmazlığa düşün Yurdakul Erzurum’a vali olarak atanmış ve bu görevde iken 1912 yılında emekliliğe ayrılmak zorunda kalmıştır. Yurdakul tekrar İstanbul’a dönüp Türkçülük düşüncesini yaymak üzere yayıncılık yapmaya devam etmiştir.
1914 yılında Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nda Musul milletvekili olan Yurdakul,1919 yılının Aralık ayında Türk Fırkası’nı kurmuştur. İstanbul’un işgalinden sonra 1921 yılında Anadolu’ya geçmiş ve Adana, Antalya, İzmir illeri çevresinde çalışmıştır. Cumhuriyetin ilk dönemlerinde Şarkikarahisar, daha sonra da Urfa ve İstanbul milletvekilliği yapmıştır. Mehmet Emin Yurdakul, hayatının sonuna kadar milletvekilliği yapmıştır. Şiir yazarak edebiyata başlayan Yurdakul ilk şiirini 1897 yılında Servet-i Fünun dergisinde yayınlanmıştır. Devrinin şiir anlayışının dışında bir çizgi benimseyen şair hece ölçüsüne dayalı yalın bir Türkçe kullanmıştır. Türk edebiyatına halkın sesini yansıtan gerçekçi bir şair olarak kabul edilmektedir. Osmanlıcılık ve İslamcılık akımlarına karşı Türkçülüğü savunan bir çok şiire imza atmıştır. Coşku, kahramanlık, milli duygular ve öğreticilik öğelerini ön plana çıkarmıştır. Şiire şekil yenilikleri de getiren şair dörtlük geleneğinin dışına çıkarak üçer, altışar, sekizer dizelerden oluşan şiirler yazmıştır.
ESERLERİ
ŞİİR:
1- Türkçe Şiirler (1899-1918)
2- Türk Sazı (1914)
3- Ey Türk Uyan (1914)
4- Tan Sesleri (1915, 1956)
5- Ordunun Destanı (1915)
6- Dicle Önünde (1916)
7- Hastabakıcı Hanımlar (1917)
8- Turana Doğru (1918)
9- Zafer Yolunda (1918)
10-İsyan ve Dua (1918)
11- Aydın Kızları (1919)
12 – Mustafa Kemal (1928, şiir ve düzyazı)
13- Ankara (1939)
DÜZYAZI:
1- Fazilet ve Asalet (1890)
2 -Türkün Hukuku (1919)
3- Kral Corc’a (1923)
4- Dante’ye (1928)