Mehmet Rauf kimdir?
“Eylül” adlı romanıyla edebiyat dünyasında tanınmış olup edebiyatımızın önemli kalemlerinden olan Mehmet Rauf Servet-i Fünûn döneminin en önemli yazarlarından biridir. 12 Ağustos 1875 tarihinde İstanbulda dünyaya gelmiştir. Küçük yaşta edebiyat ile ilgilenmeye başlanmış olan Mehmet Rauf eğitimine Defterdar Mahalle Mektebi ile başlamış ve ardından Soğuk Çeşme Askeri Rüştiye mektebine gitmiştir. Daha sonra Bahriye Mektebi’ne kaydolmuş olan Mehmet Rauf, askeri bir okula gitmekten hiç de memnun olmamıştır. Gönülsüz olarak gittiği okuldan bir teğmen olarak mezun olmuştur. Bu okulda İngilizce ve Fransızca öğrenmiştir. Mehmet Rauf, İstanbul’da göreve başlamış ve bu yıllarda, Tevfik Fikret’ in halasının kızı Ayşe Sermet ile evlenmiştir.
Mehmet Rauf, Ayşe Hanım’dan ayrılmadan Besime Hanım ile evlenmiştir. İlk iki evliliğinden de çocuğu olan Mehmet Rauf, daha sonra ikinci eşinden de ayrılarak Muazzez Hanım ile evlenmiştir. Evliliklerinin yanı sıra yasak aşkları ile de tanınan Mehmet Rauf, bir kere de intihar girişiminde de bulunmuştur.Edebiyat otoriteleri tarafından Mehmet Rauf’un Tevfik Fikret ile aynı evi paylaştığı yıllarda onun eşine karşı da yasak bir aşk beslediğini ve bu aşkın sonucunda da ”Eylül” adlı romanı kaleme aldığı iddia edilmiştir. Mehmet Rauf, bir dönem askerlik mesleği ile ilişiğinin kesilmiş olmasından dolayı geçim sıkıntıları çekmiştir. Ölmeden önce iki defa felç geçirmiş olan edebiyatımızın önemli kalemlerinden Mehmet Rauf, ikinci felcin ardından yatağa bağlı kalmıştır. Yine bu süre zarfında oldukça rahatsızlaşan Rauf, 23 Aralık 1931 tarihinde ölmüştür.
Halit Ziya’nın eserlerine ve realizm akımına ilgi duymuş olan Rauf, Fransız yazar Paul Bourget’yi okumuş ve ondan etkilenmiştir. 1896 yılından itibaren Servet-i Fünûn’da yazmaya başlamıştır. Roman,hikaye ve tiyatro türünde eserler vermiş olan Rauf, psikolojik tahlillere büyük önem vermiştir.
Bazı kaynaklarda Mehmet Rauf’un babası tarafından tiyatroya götürüldüğü bilgisi bulunmaktadır. Mehmet Rauf, bilhassa Bahriye Mektebi’nde öğrenciyken bazı arkadaşları sayesinde edebiyata olan ilgisi artmıştır.. Ciddi manada kalemi eline bu yıllarda alan Mehmet Rauf, ilk olarak Danaet yahut Gaskonya Korsanları adında bir roman kaleme almıştır. Ancak roman bazı sebeplerden ötürü yayımlanmamıştır.
Emile Zola, Gustava Flaubert ve Alphonse Daute gibi Avrupa’nın en önemli yazarlarını okuyarak kendisine bir tarz belirlemiştir. Mehmet Rauf’ un edebi duruşunda Avrupa yazarlarının yanı sıra Halit Ziya Uşaklıgil de büyük etkisi olmuştur. Halit Ziya’nın “Nemide” adlı romanı Mehmet Rauf’a büyük bir etki yapmıştır. Halit Ziya’ya olan hayranlığını ona bir mektup yazarak belirten Mehmet Rauf bu mektupta “Düşmüş” adını verdiği öyküsünü göndermiştir. Öyküyü okuyan Halit Ziya Uşaklıgil, öyküyü beğenmiş ve gazetede yayımlatmıştır.
Mehmet Rauf’un edebi hayatının bir diğer önemli olayı da Servet-i Fünûn dergisinde aktifleşmesidir. Dergide ”Ferda-yı Garam”adlı eseri yayımlanan Mehmet Rauf, Cenap Şahabettinile de sıkı bir arkadaşlık ilişkisi kurmuştur. Mehmet Rauf, zamanla tamamen derginin yazarlarından biri olmuştur. Eserlerinde romantik duygular, hüzünler, hayaller, karamsarlık, aşk gibi konuları işlemiş ancak sosyal yaşama pek yer vermemiştir. Roman ve öykülerinde kendi hayatından kesitler verdiği görülen yazarın kahramanlar aracılığıyla duygu ve düşüncelerini anlatması dikkat çekicidir.
“Eylül” adlı ilk psikolojik romanı edebiyatımıza kazandıran Mehmet Rauf’un çevresel betimlemeleri de aşan ruh tasvirleri büyük bir yankı uyandırmıştır. Roman karakterlerinin ruh halinin bu kadar ustaca ve teknik olarak ciddi bir şekilde tasvir edilmesi Mehmet Rauf’un romanıyla gerçekleşmiştir.
Mehmet Rauf “Bir Zambak’ın Hikâyesi” adlı eseriyle bağlı bulunduğu edebi topluluğun çizgisinden çıkarak farklı bir konu ve üsluba yönelmiştir. Bu eserin ahlaki geleneklere aykırı olduğu görüşü ile yargılanan Mehmet Rauf, bir süre hapse mahkum edilmiştir.
Eserleri
Romanları
1- Ferda-yı Garam
2- Eylül
3- Bir Zambak’ın Hikâyesi
4- Genç Kız Kalbi
5- Bir Aşkın Tarihi
6- Menekşe
7- Karanfil ve Yasemin
8- Böğürtlen; Gecelik
9- Define
10- Kan Damlası
11- Halas
12- Harabeler
13- Kâbus
Hikayeleri
1- İntizar
2- Eski Aşk Geceleri
3- Aşk Kadını
4- Kadın İsterse
5- Düşmüş
6- Son Emel
7- Gözlerin Aşkı
8- Aşikane
9- Siyah inci
10- Hanımlar Arasında
11- Pervaneler Gibi
12- Kadın İsterse
Tiyatro Oyunları
1- Pençe
2- Cidal
3- İçi Kuvvet
4- Diken
5- Yara