Melanin nedir?

İnsanoğlunun vücudunda birçok farklı bölgede yer alan pigmentlerden biri olan Melanin, koyu renkli ve Tirozin yükselmesine bağlı olarak oluşan bir molekül biçimidir. Pigment, canlı cansız fark etmeden “her şeyin” algıladığımız renklere sahip olmasını sağlayan moleküllerdir. Pigment olarak ifade edilen bu moleküllerin harekete geçmesi için gereken enerji, dünyaya ulaşan güneş ışınları sayesinde sağlanmaktadır. İnsanların vücudunda; gözlerden cilde, saçlardan “beyin zarına” kadar Melanin denilen renk pigmentlerine rastlamak mümkündür. Ten rengini belirleyen Melanin pigmneti, “Eritromelanin” olarak isimlendirilir. Saçların siyah veya kahverengi olmasını sağlayan renk pigmenti Ömelanin iken, sarı renk saçlara da Feomelanin adı verilen renk pigmentleri neden olur. Hücrelerin içinde yer alan ve “kromotofor” adı verilen bölümlerde bulunan Melanin renk pigmenti, bölgenin insan gözüne ne renk görüneceğini belirlemektedir.

Ömelanin yani siyah ve kahverengi saçlarda bulunan renk pigmenti, “melanozom” adı verilen bir melanin organelinde üretilir. Deri renginden de sorumlu olan Ömelanin renk pigmenti, siyah ya da kahverengi saçı olan insanlarda bulunmaktadır. Sarışın olanların renk pigmenti olan Feomelanin ise, kızılların da saçlarına renk veren moleküllerdir. Aynı zamanda cildin rengini de belirleyen Feomelanin cildin güneş ışınlarına karşı direnç geliştirmesinde de etkilidir. Aslında Melanin pigmentinin asıl görevi güneşin UV ışınlarına karşı cildi korumaktır. Renk vermekten ziyade UV ışınlarının absorbe edilmesini sağlayan Melanin, böylece cildin güneşin zararlı ışınlarından ciddi zararlar görmesini engeller. Melanin bunun dışında bazı reaksiyonlar sonucunda da ortaya çıkmakta ve vücudun farklı yerlerinde renk değişimlerinin gözlenmesine neden olmaktadır.

Renk pigmenti molekülleri, insan gözünün de renkli olarak algılanmasını sağlar. Gözün “Retina” adı verilen ve insanlar tarafından renkli olarak “algılanan” koni hücrelerinde de renk pigmentleri bulunmaktadır. Retinadaki koni hücrelerinin üç ana renk olan sarı, mavi ve kırmızı olarak algılanmasına neden olan pigmentler, özel molekül yapılarına sahip olduklarından insanların gözünün çok çeşitli tonlarda olmasını sağlar. Çoğu insan tarafından bilinmese de, renk pigmentleri aslında çevreden gelen ışığı “elektrik sinyallerine dönüştürür”. Retinada bulunan renk pigmentlerinin ışığa tepki vererek elektrik sinyalleri üretmesi ile birlikte insan beyni de gözden gelen bu elektrik sinyallerini algılamaktadır. Kısacası Melanin pigmentinin ışığa verdiği tepki ve ürettiği elektrik sinyalleri, yapısına bulunduğu cismin ne renk olacağını belirlemektedir. Renk pigmentlerinin ışığa farklı tepkiler vermesi, cisimlerin de birbirinden çok farklı renklere sahip olmasının nedenidir.