Melisa çayı nedir?Faydaları nelerdir?

Son zamanlarda özellikle Prof. İbrahim Saraçoğlu’nun adını dilinden düşürmediği melisa çayı oldukça çok faydası olan bir bitki çayıdır. Melisanın, Plinius (Roma, MS 23-79), Dioscorides (Yunanca, MS 40-90), Paracelsus (1493-1541 Avusturya) ve John Gerard (İngiltere, 1545-1612) tarafından bitkisel ilaç olarak çeşitli rahatsızlıkların tedavi edilmesi amacı ile kullanıldığı bilinmektedir. Melisa sözcüğü Yunanca “arı” sözcüğünden gelmekte olan bir sözcüktür. Avrupa kıtasındaki popülerliğini Orta Çağ’da yani 500-600 yıl kadar önce kazanmıştır.

Melisa bitkisi (Melissa officinalis) nane familyasından olup genel olarak sakinleştirici etkisi bilinen bir bitkidir. Bilhassa uzmanlar tarafından stres ve kaygıyı azaltmak, uyku düzenini sağlamak, iştah açmak için tavsiye edilmekte olan melisa çayı Orta Çağ, hatta daha önceki zamanlara kadar giden bir geçmişe sahip bir bitkidir. En eski kullanım amacının böcek ısırıklarına karşı olduğu bilinmektedir.

Yabani olarak daha çok güney Avrupa ile Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde yetişmekte olan melisa limona benzemekte olup hafif bir kokuya sahiptir. Melisa yaz mevsiminin sonuna doğru küçük beyaz çiçekler açmaktadır. Melisa bitkisinin bilinen diğer isimleri şöyledir: Bal bitkisi, nane balsamı, mavi balsam, oğulotu ve tatlı balsamdır. Melisanın genel olarak kullanımı kurutulmuş yapraklardan hazırlanmakta olan çaydır ancak krem, kapsül, yağ formlarında piyasada bulunmaktadır. Diğer bitkiler gibi melisa bitisi alınırken bu konuda yeteri bilgiye sahip olmakta fayda vardır. Aktarlarda melisa adı altında size yanlış bitkiler verilip, ciddi sağlık sorunlarının çıkmasına sebep olabilirler.

Melisa çayının faydalarını özetle şöyle sıralayabiliriz:
1- Uykusuzluk sorununa karşı etkilidir.
2- Sinirleri yatıştırma özelliği vardır.
3- Stresi azaltmak için kullanılır.
4- Mide rahatsızlıklarına karşı çok etkilidir.
5- Sindirim sorunlarına karşı etkilidir.
6- Gaz giderici özelliği vardır.
7- Ateş düşürücü etkiye sahiptir.
8- Ter atılmasını sağlamaktadır.

Ayrıca içeriğinde melisa bitkisi olan cilt kremlerinin uçuk tedavisinde son derece etkili olduğu bilinmektedir. Yine aynı şekilde mantar ve egzama gibi çeşitli cilt hastalıklarının tedavisinde de sık sık kullanılmaktadır. Bilhassa melisa yağı güçlü bir anti bakteriyel özelliğe sahiptir. Bu alanda oldukça az sayıda araştırma bulunmasına rağmen bazı araştırmaların Alzheimer hastalarında melisa bitkisinin bilişsel işlevde gelişme sağladığı yönünde bir takım sonuçları bulunmaktadır.

Ayrıca Prof İbrahim Saraçoğlu melisa çayının östrojen hormonu yükseltici, kalp spazmına karşı önleyici, idrar yolları enfeksiyonu şikayeti olanlar için önleyici, yaraların hızlı kapanmasını sağlayıcı özelliklerinin olduğunu belirtmektedir. Saraçoğlu ayrıca göz tansiyonu için melisa çayını tavsiye etmektedir.

Melisa çayı şu şekilde hazırlanmaktadır:
Yarım litre kaynamış su ateş üzerinden alındıktan sonra içine 10 gram kadar kurutulmuş melisa bitkisi atılıp 10 dakika kadar demlenmesini beklenmelidir. Bu süreden sonra içilmesi tavsiye edilmektedir. Hazırlanmış olan melisa çayından bir bardak içildikten sonra geri kalanı buzdolabında 2 güne kadar saklanabilir. Günlük olarak tüketilmesi uzmanlar tarafından tavsiye edilen miktar 1.5 – 4 gram (1 ile 3 çay kaşığı arası) arası kurutulmuş melisadır.

Melisa çayının yan etkilerini ise şöyle belirtebiliriz:
Melisa bitkisi sedatif ilaçlar ile tiroit ilaçlarıyla etkileşime girebilmektedir. Uykusuzluk ya da kaygı gidermek amacı ile ilaç kullanıyorsanız melisa çayı tüketmek doğru değildir. Tiroit veya glokom hastalığı olan kişilerin doktorlarının tavsiyesi ile onun verdiği dozajlarda melisa çayı kullanması gerekir. Hamilelik ve emzirme zamanlarında kullanımının güvenliği ile ilgili bilgiler çok eksiktir. Bundan dolayı bu gibi hassas dönemlerde melisa bitkisi dahil olmak üzere herhangi bir bitkisel ürün kullanmadan önce doktora danışmakta mutlak fayda vardır.