Meteor yağmuru nedir?

Meteor yağmuru, meteorların atmosfere girdiği sırada, uzayda bırakmış olduğu ışıklı izlerin hava yüzeyi ile sürtünmesinden ötürü meydana gelen kızışma neticesinde oluşur. Latince olağanüstü anlamına gelen meteron’dan türemiş olan meteor, güneş siminde yer alan cisimlerin hızlı bir şekilde dünya atmosferine düşmesi anında, hava ile sürtünüp akkor haline gelmesi, gece karanlıkta yeryüzünden kısa süreli ışık çizgisi olarak izlenmesidir. Bu olay halk arasında kayan yıldız, yıldız kaydı deyimleriyle

anılır. Bu olayın meydana geldiği yer, atmosferin 80-110 km’leri arasında oluşur. Geceleyin gökyüzünü izlerseniz 8-10 adet meteor görebilirsiniz. Çok parlak ve ışıklı olanlara ateş topu denmektedir. Bunların bir kısmı yer yüzeyine kadar ulaşabilir. Atmosfere her yıl ortalama olarak bir kaç bin adet meteor düşmektedir. Bunlar içinden beş yüz kadarı yere buharlaşmadan göktaşı olarak iner, bazısı da eriyerek toz halinde iner. Meteorların hareketi sadece tek ve belirli yönde görülür Burada görülen gerçekte binlerce meteordur. Atmosferde sıkışmış olan meteorlar, meteor yağmuru olduğu izlenimini verir. İzleyenlere sanki tek bir noktadan geliyormuş hissini uyandırır. Kuyruklu yıldızlar yörüngesindeki hareketleri sırasında, ardında bir enkaz bırakır. Bu yörüngelerin yerin yörüngesi ile kesişmesi halinde, bu enkaz yerküre tarafından kendine çekilir. Bu yağmurlar geldiği yöndeki takımyıldızın adları ile anılır. Bunlar içinde Geminidler, Leonidler, Perseidler gösterilebilir. Kuyruklu yıldızlar son yıllarda yakın zamanda güneş sistemine girdiyse, bu meteor yağmuru zamanla orantılı olarak şiddetini arttırır. Dünyada yer alan en büyük meteor 1920 yılında Namibya’da bulunan Hoba olarak bilinir. Bu meteorun yaklaşık olarak 80.000 yıl önce dünyaya düştüğü tahmin edilmektedir.

Göktaşı yağmurunun bilinen türleri nelerdir?

Perseid göktaşı yağmuru: Genellikle yaz akşamlarında gerçekleşen, herkes tarafından en bilinen göktaşı yağmurudur. Dünya 17 Temmuz – 24 Ağustos tarihlerinde, güneş çevresini 130 yılda turlayan Swift-Tuttle kuyruklu yıldızının yörüngede bıraktığı kalıntılarının arasından geçer. Yağmurun en yoğun olduğu dönem 12-13 Ağustos tarihleri içindedir. Gök taşlarının görünümü kuzey- doğu yönünde Perseus takımyıldızından yağıyormuş gibi hissedilir. Gök taşı yağmuru yoğun olduğunda, yerleşim yerleri dışında kalan karanlık yerlerde saatte 100 adet civarında gök taşı gözlemlenir.

Ateş topları: Meteorların en fazla ışık ve parlaklık verenlerine ateş topu (fireball) denir. Bunlar gökyüzünde iz bırakıp, birkaç dakika için yanıp sönerler.

Göktaşı türleri nelerdir?

Bunlar petrografik ile kimyasal özelliklere göre sınıflandırılır.

Demir: Demir ve nikelden oluşurlar.

Taşsı demir: Demir ve taşımsı maddelerden meydana gelirler.

Kondrit: Yapıları dünya katmanlarından magmanın yapısına benzer. En çok görülen göktaşları arasında yer alırlar.

Karbonaköz kondrit: Gazlarından arındırılmış olan göktaşlarıdır.

Akondrit: Bazalt kayalara benzeyen gök taşlarıdır.