Midenin yapısı ve hastalıkları nelerdir?
Mide sindirim sisteminin onikiparmak bağırsağıyla yemek borusu arasında kalan bölümdür. Ön ve arka yüzü olan organ, iki yüzünde sağda küçük, solda büyük bir kıvrımla birbirine yapışır. Dört katlı olan yapısıyla, üst karın bölgesinde yer alır. Sol bölümünde dalak, sağ bölümünde karaciğer, üst kısmında diyafram, alt tarafta kalın bağırsak ve pankreas bulunur.
Midenin yapısı kaç bölümdür?
- Seröz zar
- Mide kası
- Mukoza altı
- Mukoza
Midede olan kas tabakasının kalınlığı 1-2 mm kadardır. Dış tarafında uzunlamasına kas telleri, iç kısmında dairesel kas telleri bulunur. Mukoza yüzeyi çanaksı ve silindirik hücrelerden oluşan epitelyum ile kaplıdır. Bunun üstünde çanaksı çukurların yanında salgı bezleri bulunur. Bu salgı bezleri mide içindeki değişik yapılardır. Midenin çalışma sistemi mekanik ve kimyasaldır. Midede sağma hareketleri gerçekleşir. Yiyecekleri karıştırmasa da, baskı yaratarak sıkıştırır. Bu olay midenin mekanik çalışmasıdır. Kimyasal açıdan içinde üç farklı salgı çıkarır. Midede üretilen mukus salgısı tek hücreli bezlerden, mide suyu borumsu bezlerden, kloridrik asit salgısı kenar hücrelerden üretilmektedir. Mukus salgısı mide suyunun mide çeperine değmesini engel olur. Mide suyu ve çeperi proteinden oluştuğundan, temasları zedelenmeye yol açabilir. Mukus salgısının bulunmadığı bölümlerde bu nedenle ülser oluşumları olur. Kloridrik asit mide enzimlerinin etkisini yapan PH=2 ayarında iyonik asit tepkimesi yaratır. Midede meydana gelen sindirim sonucunda kimüs meydana gelir. Midedeki sinirler otonom sinir sistemine bağlıdır. Bu yüzden besinler mideye gelince ya da ağızda yiyeceğin tadı olduğunda mide suyu salgılanır. Bu tamamen bir refleks sonucunda oluşur. Bir gün içinde salgılanan mide suyu 1,5 lt olup, mide kapasitesi ise 0,5-1,0 lt dir.
Mide hastalıkları nelerdir?
Midede olan şekil bozuklukları: Midenin yapısı kişinin yapısına göre değişiklik gösterir. Kısa boylu olanlarda enine genişler, uzun boylularda leğen kemiğine doğru J harfi biçiminde olur. Bu sorun mide düşmesi olarak kabul edilse bile, hastalık değildir. Bazı hallerde organın kendi çevresinde ani dönüş yapması, acil olarak cerrahi müdahale ihtiyacını doğurur. Bu kişilerde ağrı, kusma ve bulantı belirtileri meydana gelir. Bundan başka röntgen ile tanı koyulabilen fakat rahatsızlık vermeyen şekil bozuklukları vardır.
Mide urları: Mide içinde iyi ya da kötü huylu urlar olabilir. İyi huylu urlar şişkinlik, hazımsızlık yapar, ancak önemsenmezler. Kötü huylu urlar içinde mide kanserleri başı çeker. Genellikle 50 yaş üstündeki erkeklerde daha fazla oluşur. Sebebi bilinmeyen hastalık karın ağrısı, ishal, karında su, sarılık ve hazımsızlık gibi belirtiler gösterir. Bazen ete karşı duyulan tiksinti hissi görülebilir. Mide filmi çekilir, kamerayla mide incelenir, alınan parça mikroskopta incelenerek kesin teşhis konur. Teşhisten sonra gecikme olmadığı düşünülürse cerrahi yöntemle ameliyat edilebilir.
Mide ülseri: Midenin içinde oluşan yaralardır. Yaralar iç yüzeyden, dış yüzeye doğru ilerler.
Ani mide genişlemesi: Aşırı yemek yiyen obez kişilerde mide genişler ve kasılma gücü azalır. Bu durumda yemek sonrası mide kendini boşaltamaz hale gelir. Yapılan tedavi sırasında sondayla mide boşaltılır.